дэмакра́тыя, -і, ж.
1. Палітычны лад, заснаваны на прызнанні прынцыпаў народаўладства, свабоды і роўнасці грамадзян.
2. Прынцып арганізацыі калектыўнай дзейнасці, пры якім забяспечваецца актыўны і раўнапраўны ўдзел у ёй усіх членаў калектыву.
|| прым. дэмакраты́чны, -ая, -ае.
Д. лад.
Дэмакратычная рэспубліка.
Дэмакратычная партыя.
Дэмакратычныя пераўтварэнні.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гі́ра, -ы, мн. -ы, гір, ж.
1. Металічны груз пэўнай вагі, які выкарыстоўваецца ў якасці меры пры важанні, а таксама спартыўная прылада для практыкаванняў у цяжкай атлетыцы.
2. Вісячы груз для процівагі або прывядзення ў рух механізма.
Гадзіннік з гірамі.
|| прым. гірaвы́, -а́я, -о́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гро́шы, -ай, Д граша́м, Т граша́мі і грашы́ма, М граша́х.
1. Металічныя або папяровыя знакі, якія служаць мерай вартасці пры куплі-продажы.
Дробныя г.
Размяніць г.
2. Сродкі, капітал.
Вялікія г.
○
Кішэнныя грошы — грошы на дробныя расходы.
|| памянш. гро́шыкі, -аў, мн.
|| прым. грашо́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
гарсэ́т, -а, М -сэ́це, мн. -ы, -аў, м.
1. Шырокі пругкі пояс для сцягвання таліі, які носяць пад адзеннем.
2. Цвёрды і шырокі артапедычны пояс, які выкарыстоўваецца пры захворваннях пазваночніка.
Гіпсавы г.
3. Безрукаўка ў традыцыйным касцюме беларускіх жанчын.
Вышываны г.
|| прым. гарсэ́тны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
асацыя́цыя, -і, мн. -і, -цый, ж.
1. Аб’яднанне асоб або ўстаноў аднаго роду дзейнасці.
Навуковая а.
2. Заснаваная на нервова-псіхічных працэсах сувязь паміж асобнымі ўяўленнямі, думкамі і пачуццямі, пры якой адно выклікае другое.
А. па падабенстве.
|| прым. асацыяцы́йны, -ая, -ае (да 1 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ла́зер, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).
1. Аптычны квантавы генератар для атрымання вузкага інтэнсіўнага, вельмі моцнага пучка святла.
Імпульсны л.
2. Пучок святла, прамень, які атрымліваецца пры дапамозе такога генератара.
Зварка лазерам.
Лячэнне лазерам.
|| прым. ла́зерны, -ая, -ае.
Лазерная ўстаноўка.
Л. прамень.
Лазерная хірургія.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ма́гія, -і, ж.
Сукупнасць дзеянняў і слоў здольных рабіць уплыў на прыроду, людзей з дапамогай звышнатуральных сіл.
○
Белая магія — паводле сярэдневяковых уяўленняў: чараўніцтва пры дапамозе Боскіх сіл.
Чорная магія — паводле сярэдневяковых уяўленняў: чараўніцтва, якое тлумачыцца ўдзелам і дапамогай пякельных сіл.
|| прым. магі́чны, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прада́жны, -ая, -ае.
1. гл. продаж.
2. Прызначаны для продажу.
Прадажная рэч.
3. Пра цану, вартасць: які бярэцца пры продажы.
Прадажная цана тавару.
4. Які за грошы, за подкуп здольны да ганебных учынкаў.
П. чалавек.
Прадажнае пяро (перан.)
|| наз. прада́жнасць, -і, ж. (да 4 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
прыста́віць, -а́ўлю, -а́віш, -а́віць; -а́ўлены; зак.
1. каго-што. Паставіць ушчыльную да чаго-н., прыкласці.
П. зэдлік да ложка.
2. каго (што). Прызначыць для догляду, нагляду пры кім-, чым-н.
П. варту да чаго-н.
|| незак. прыстаўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. прыстаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
разміну́цца, -ну́ся, -не́шся, -не́цца; -нёмся, -няце́ся, -ну́цца; -ні́ся; зак.
1. Ідучы адзін аднаму насустрач, не сустрэцца; разысціся.
Р. з сябрам.
2. Разысціся пры сустрэчы, не дакрануўшыся адзін да аднаго, не зачапіўшы адзін аднаго.
На вузкай дарозе машыны ледзь размінуліся.
|| незак. разміна́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)