дёргать несов.

1. (за что-л.) ту́заць, шмо́ргаць, то́ргаць; (тянуть) цягну́ць; (рвать) рваць;

дёргать за рука́в ту́заць (то́ргаць) за рука́ў;

дёргать кого́-л. за язы́к перен. цягну́ць каго́е́будзь за язы́к;

2. (выдёргивать) рваць, вырыва́ць; (перья, сено, шерсть) ску́бці;

дёргать гво́зди рваць (вырыва́ць) цвікі́;

3. перен. ту́заць (каго); назаля́ць (каму), дакуча́ць, надакуча́ць (каму);

4. безл. (в судорожных, нервных подёргиваниях) ту́заць; калаці́ць; крыві́ць; ку́рчыць; (о боли) то́ргаць;

у меня́ дёргает па́лец у мяне́ то́ргае па́лец;

5. (носом) шмо́ргаць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

падтрыма́ць, падтры́мліваць

1. (не даць упасці) stützen vt;

падтрыма́йце мяне́, а то я ўпаду́ stützen Sie mich, sonst flle ich;

2. (аказаць матэрыяльную дапамогу) unterhlten* vt;

ён падтрымліваў сваі́х бацько́ў грашы́ма er hat sine ltern mit Geld [finanzi¦ll] unterstützt;

3. перан unterstützen vt;

мы падтрымліваем яго́ план wir unterstützen sinen Plan; ufrecht¦erhalten* vt аддз;

фі́рма падтрымлівае сваю́ прапано́ву die Frma erhält ihr ngebot ufrecht;

падтрым каго (стаць на чый бок) разм j-m die Stnge hlten*

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

цячы́

1. fleßen* vi (s); strömen vi (h, s);

пот цячэ́ der Schwiß rnnt;

у мяне́ слі́нкі цяку́ць das Wsser läuft mir im Mnde zusmmen;

2. перан (праходзіць) rnnen* vi (s); verrnnen* vi (s), verlufen* vi (s); verghen* vi (s); verfleßen* vi (s), verstrichen* vi (s);

час цячэ́ паво́льна die Zeit verrnnt lngsam;

дні цяку́ць за дня́мі es verstricht ein Tag um den nderen;

3. (прапускаць ваду) leck sein, Wsser drchlassen*;

бо́чка цячэ́ das Fass leckt [läuft, ist leck]

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

ляжа́ць

1. legen* vi;

кні́гі ляжа́ць на стале́ die Bücher legen auf dem Tisch;

2. (пра абавязкі, клопат і г. д.) bliegen [oblegen]* vi (на кім D);

на мне ляжы́ць кло́пат es bliegt mir zu srgen, mir liegt es ob zu srgen;

на мне ляжы́ць адка́знасць ich trge die Verntwortung;

ляжа́ць у асно́ве zugrnde [zu Grnde] legen*;

у мяне́ душа́ не ляжы́ць das legt mir nicht; ich empfnde kine Zneigung (да каго, да чаго für A)

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

са́ма часц

1. (у спалуч. з прысл, прым для абазн. найвыш. ст):

са́ма лепш am bsten;

са́мы ле́пшы der bste;

2. (у спалуч. з дзеясловам абазначае пачатак дзеяння):

са́ма што я засну́ў, а мяне́ ра́птам разбудзі́лі kaum war ich ingeschlafen, da wurde ich plötzlich gewckt;

3. (у канструкцыях са значэннем «якраз», «менавіта»):

са́мы раз gerde zur rchten Zeit (своечасова); gerde pssend (як па мерцы);

гэ́ты касцю́м яму́ са́мы раз разм deser nzug sitzt [passt] ihm wie ngegossen

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

сарва́цца

1. (упасці, зваліцца) sich lsreißen* аддз, bstürzen vi (s), hinbstürzen vi (s);

2. перан разм (не ўдацца, не адбыцца) missglücken vi (s), drchfallen vi (s);

усё сарва́лася! lles ist missglückt!, lles ist schief gegngen!;

сарва́цца з ме́сца разм lsstürzen аддз vi (s);

3. (пра слова і г. д) entschlüpfen vi (s);

у мяне́ сарва́лася з языка́ [з ву́снаў] гэ́тае сло́ва deses Wort ist mir herusgerutscht [entschlüpf];

ён як з ланцуга́ сарва́ўся разм er ist ußer Rand und Band gerten

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

darm

(разм. drum), [drum]

1.

adv

1) вако́л гэ́тага [таго́, яго́, яе́, іх]

drum und dran — круго́м і навако́л

2) за гэ́та [то́е, яе́, іх]

es ist mir sehr ~ zu tun — для мяне́ гэ́та ве́льмі ва́жна

3) пераклад залежыць ад кіравання беларускага дзеяслова: es hndelt sich ~, dass… гаво́рка ідзе́ пра тое́, што…, спра́ва ў тым, што…

2.

cj вось чаму́, таму́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

fort

adv

1) прэч

fort (mit dir)! — прэч!, пайшо́ў прэч!

~ damt! — забярд(це) гэ́та!

2) напе́рад

ich will mit der Sche nicht ~ — у мяне́ не ру́хаецца [не ла́дзіцца] спра́ва

3) дале́й

nur mmer ~! — праця́гвайце!, дале́й!

in inem ~ — бесперапы́нна, без супы́ну

und so ~ і — гэ́так дале́й

4) у адсу́тнасці, далёка

sie sind ~ — яны́ пайшлі́ [пае́халі], іх няма́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

knapp

1.

a

1) ву́зкі, це́сны

2) мізлю́ны, убо́гі

3) сці́слы (стыль)

4) абмежава́ны

~e drei Tge — няпо́ўныя тро́е су́так

mit ~er Not — ледзь-ледзь

2.

adv ледзь, у абрэ́з, то́лькі-то́лькі

mine Zeit ist ~ — у мяне́ ма́ла ча́су

◊ mit ~er Not — з ця́жкасцю

j-n ~ hlten* — трыма́ць каго́-н. на каро́ткім павадку́

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

валі́ць, валю́, ва́ліш, ва́ліць; незак.

1. каго-што. Прымушаць упасці; абарочваць, перакульваць. Бура валіць лес. □ Лявон хапае Ганецкага за плечы і валіць на зямлю. Козел. // што. Сячы, пілаваць (лес, дрэвы). Прыйшлі туды лесарубы і пачалі без разбору валіць дуб, граб, ясень і іншыя каштоўныя пароды дрэў. Гурскі. // перан.; каго. Разм. Губіць у мностве (пра хваробы).

2. што. Кідаць, скідаць што‑н. у вялікай колькасці; складаць без разбору. Валіць зямлю. □ Самалёты ўсё валілі і валілі бомбы на Ласіны брод. Асіпенка.

3. што на каго. Разм. Перакладаць (работу, адказнасць, віну і пад.) на каго‑н. Валіць віну на другіх. □ [Міхась:] — Ты ж сама такую гамонку павяла. А цяпер на мяне валіш. Б. Стральцоў.

4. Разм. Імкліва ісці, рухацца натоўпам, патокам. Сёння нават у царкву мала хто ішоў, валілі да Канцавога. Карпюк. Фурманкі баляць. Пыл-завея Курыць, бы ўзрушыўся віхор. Колас. // Паднімацца, падаць у вялікай колькасці. З вокнаў валіў чорны дым, языкі агню шугалі ўверх. Гурскі. З мяне ў снег сцякала вада і валіла пара, быццам маю вопратку абліў хто варам. Карпюк. Снег валіць такі, што фарамі правіць нельга. Кулакоўскі.

5. заг. валі́(це). Разм. Ужываецца ў сэнсе: ідзі(це). Стараста.. зашпіліў пад расхрыстаным кажухом камізэльку верхнім гузікам на ніжнюю дзірку і перабягаў з-пад акна да акна... — Мацвей, вечарам, на сход валі! Чорны.

6. што. Качаючы, размінаючы, рабіць шэрсць, сукно больш шчыльным, цвёрдым. З суседніх вёсак людзі неслі і везлі часаць воўну і валіць сукно. Сабаленка.

•••

Валам валіць — ісці, рухацца натоўпам, суцэльнай плынню. Валам валіў народ да нас [у тэатр]. Вярцінскі.

Валіць з хворай галавы на здаровую — сваю віну перакладваць на таго, хто не мае ніякіх адносін да яе. [Моцкін:] Таварыш Гарошка, не валіце з хворай галавы на здаровую. Такі нумар не пройдзе. Макаёнак.

Валіць (усё) у адну кучу — змешваць неаднолькавыя рэчы, з’явы, не бачыць розніцы паміж імі.

Валіць цераз пень калоду — рабіць што‑н. абы-як, як папала.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)