Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
berth
[bɜ:rӨ]1.
n.
1) ло́жак -ка m., палі́ца для спа́ньня
2) я́карная стая́нка ў по́рце, ме́сца прыстава́ньня
3) во́льная прасто́ра для манэўрава́ньня вадапла́вам
4) каю́ты на караблі́
2.
v.t.
1) дава́ць ме́сца спаць
2) ста́віць вадапла́ў на я́кар
3.
v.i.
прывя́зваць (ло́дку на я́кар), прыста́ць
•
- give a wide berth
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Бу́хтавіца ’гразкае месца на балоце’ (пруж., Яшкін), бу́хтовыца ’тс’ (пруж., Талстой, Геогр., 184), бу́хтавыця ’рэдкая гразь’ (Клім.). Талстой, там жа, звязвае з бел.бухто́рыць ’непамерна ліць вадкасць’. Аднак можна прама звязаць з бухцець ’буркатаць’ (як і бу́хта ’глыбокае месца ў рацэ’). Гл. Краўчук, БЛ, 1975, 7, 68.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Вазваро́т ’месца павароту плуга’ (Выг. дыс.). Да (ваз)варачаць, (ваз)варочацца. З коранем *vort‑ у слав. мовах існуе шмат розных па ўтварэнню слоў са значэннем ’месца павароту плуга’; параўн. бел.заваро́т, зварата́, разваро́т, укр.зворота, славен.zvrát, zvrátnica, zvratnják і інш. (Выгонная, Лекс. Палесся, 45–50).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ву́гріў ’сонечная, захаваная ад ветру мясціна, дзе добра грэе сонца’ (З нар. сл.). Рус.угрева ’ўчастак зямлі, які лепш награваецца сонцам дзякуючы схілу ў паўднёвы бок’, укр.вигріви ’месца, дзе грэе сонца’, чэш.výhřev ’ціхае месца, дзе добра грэе сонца’. Аддзеяслоўнае ўтварэнне ад уграваць (гл. грэць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пераме́л ’неглыбокае месца на ўсю шырыню ракі, на возеры, мель’ (ТСБМ; Янк. БП; слуц., КЭС; брагін., Мат. Гом.; ТС). Укр.переміль ’тс’, рус.пе́ремель, переме́ль ’мелкае месца, якое раптоўна з’яўляецца на рацэ’, польск.przemiał ’перакат’. Да пера- і мель (гл.). Утворана паводле пераброд (гл.) — блізкасць семантыкі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
По́лынь ’верхавая вада’, по́лань ’тоня’ (докш., Сл. ПЗБ). Да по́лы (гл.), першапачаткова полае (адкрытае, пустое) месца, параўн. по́лоць палянка’ (ЛА, 1), ’лапіна сярод поля, лесу’ (Сл. ПЗБ), поло́ня ’паляна’ (Клім.), ’месца, дзе не ўзышло пасеянае’ (Сл. Брэс.), гл. яшчэ палонка. Словаўтварэнне, як голы — галынь ’паляна’ (ЛА, 1).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ві́гар ’глыбокае месца на балоце’; ’яма, запоўненая ілам, вадой’; ’азярына’ (Яшк.). Да вы́гар (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Егі́пта ’пагібельнае месца, зайздросны чалавек’ (ТС). Тут наглядаецца сувязь з біблейскім матывам кары егіпецкай.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
◎ Ламі́шча ’куча галля’, ’вогнішча’, ’месца, дзе гарэў агонь’ (мядз., Нар. сл.). Да лом (гл.).