Verbum

анлайнавы слоўнік

ГЛІ́НКА Фёдар Мікалаевіч

(19.6.1786, маёнтак Сутокі, цяпер у Смаленскай вобл., Расія — 23.2.1880),

рускі пісьменнік, дзекабрыст. Брат С.М.Глінкі. Удзельнік вайны 1812, якую паказаў у «Пісьмах рускага афіцэра» (ч. 1—8, 1815—16). Чл. тайных дзекабрысцкіх т-ваў «Саюз выратавання» (з 1818) і «Саюз працвітання» (1818—21, адзін з кіраўнікоў). У 1819—25 старшыня Вольнага таварыства аматараў расійскай славеснасці. Пасля паражэння паўстання дзекабрыстаў звольнены са службы (1826) і сасланы ў Петразаводск (да 1830). Аўтар празаічных твораў: «Пісьмы да сябра» (1816—17) і «Нарысы Барадзінскай бітвы» (1839). У яго творчасці ёсць матывы біблейскія (паліт. элегія «Плач палонных іудзеяў», 1823; «Спробы свяшчэннай паэзіі», 1826; «Духоўныя вершы», 1839); фалькл. (паэмы «Дзева карэльскіх лясоў» і «Карэлія», 1828—30), рэлігійныя, містычныя паэмы «Іоў», 1859; «Таямнічая кропля», разам з жонкай А.П.Глінкай, 1861). Вершы «Тройка», «Вязень», «Масква» сталі папулярнымі песнямі.

Тв.:

Соч. М., 1986.

Літ.:

Карпец В.И. Федор Глинка: Ист.-лит. очерк. М., 1983.

т. 5, с. 297

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

recognize

[,rekəgnaɪz]

v.t.

1) пазнава́ць

I could scarcely recognize my old friend — Я ледзь пазна́ў свайго́ да́ўняга ся́бра

2) прызнава́ць

3) усьведамля́ць, разуме́ць

He recognized his duty to defend his country — Ён усьведамля́ў абавя́зак барані́ць свой край

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

lifetime

[ˈlaɪftaɪm]

1) праця́г жыцьця́, век -у m.

in my lifetime — на маі́м вяку́

2) час трыва́ньня

lifetime of the contract — час кантра́кту

adj.

на ўсё жыцьцё, пажыцьцёвы

a lifetime friend — ся́бра на ўсё жыцьцё

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

вы́даць, -дам, -дасі, -дасць; -дадзім, -дасце, -дадуць; вы́дай; -дадзены; зак.

1. што. Даць што-н., забяспечыць чым-н.

В. грашовы аванс.

В. даведку.

2. што. Вырабіць, выпусціць (якую-н. прадукцыю), падаць як вынік работы (спец.).

Мартэн выдаў першую плаўку.

Машына выдала інфармацыю.

3. (са словам «замуж» або без яго; разм.), каго за каго. Паспрыяць замужжу, аддаць замуж.

В. дачку за афіцэра.

Удала выдалі дзяўчыну.

4. што. Выпусціць з друку, надрукаваць.

В. кнігу.

5. што. Апублікаваць, абвясціць.

В. пастанову.

6. каго-што. Раскрыць, зрабіць вядомым; удаць.

В. змоўшчыкаў.

В. сакрэт.

В. сябе неабдуманым словам.

7. каго-што за каго-што. Прадставіць, назваць каго-, што-н. не тым, кім, чым яны з’яўляюцца.

В. сябра за брата.

В. чутае за бачанае.

|| незак. выдава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́, -даю́ць; -дава́й.

|| наз. вы́дача, -ы, ж. (да 1—3 і 6 знач.) і выда́нне, -я, н. (да 4 і 5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

нэ́ндза, ‑ы.

Разм.

1. ж. Незабяспечанасць сродкамі існавання; галеча, беднасць. [Крочак:] — Ці плакаў я? Скажу адкрыта — Не надта борзды я да слёз. Я сіратою ў нэндзе рос. Колас. Ляснік жыве ў нэндзы і раптам выкладае сыну цэлы рубель. Лужанін.

2. м. і ж. Той (тая), хто ўвесь час ные, скардзіцца; нуда (у 2 знач.). Вочы ў Віці павільгатнелі, ён гатоў быў заплакаць.. — Ой і нэндза, — папракнуў Юрка сябра тым словам, якім папракала часам маці яго самога, калі ён крыўдзіўся за што-небудзь і плакаў. Хадкевіч.

3. ж. Тое, што і нуда (у 1 знач.). — Яшчэ два дні і з нэндзы памёр бы, — кажа Позняк на вуліцы. Мурашка.

[Польск. nędza.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

напо́мніць, ‑ню, ‑ніш, ‑ніць; зак.

1. аб кім-чым, пра каго-што і без дап. Прымусіць успомніць, прывесці на памяць, звярнуць увагу на каго‑, што‑н. Напомніць аб сваім існаванні. Напомніць пра свае заслугі. □ [Сцёпка] напомніў тут словы Леніна аб тым, што і кухарка павінна ўмець кіраваць дзяржавай. Колас. [Шугаеў:] Я хачу табе напомніць, што галоўнага інжынера назначае і знімае міністр. Крапіва.

2. каго-што. Здацца падобным на каго‑, што‑н., выклікаць успамін пра каго‑, што‑н.; нагадаць. Прахожы напомніў сябра. Возера напомніла мора. □ Твар чалавека напомніў штосьці даўно знаёмае, крануў балючую струнку не то з дзяцінства, не то з юнацтва, і я пачаў пільна сачыць за гэтым чалавекам. Карпюк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

aktywny

aktywn|y

1. дзейны;

~y członek organizacji — дзейны член (сябра) арганізацыі;

2. актыўны;

~a postawa — актыўная пазіцыя;

~y stosunek do życia — актыўныя адносіны да жыцця; актыўная жыццёвая пазіцыя;

~y tryb życia — актыўны лад жыцця

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

false

[fɔls]

adj.

1) фальшы́вы; няпра́вільны; памылко́вы

2) ілжы́вы, хлусьлі́вы (сьве́дчаньне)

3) фальшы́вы (но́та); няве́рны, няшчы́ры (ся́бра)

4) ашука́нскі (сыгна́л), махля́рскі (вага́)

5) падро́блены, шту́чны (дыямэ́нт)

adv.

фальшы́ва; ілжы́ва; няшчы́ра; шту́чна

фальшы́віць (у ігры́), падрабля́ць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

stagger

[ˈstægər]

1) хіста́цца (ідучы́)

2) вага́цца (ад няпэ́ўнасьці)

3) зало́мвацца, паддаваа́цца

4) ашаламля́ць

He was staggered by the news of his friend’s death — Яго́ ашаламі́ла ве́стка аб сьме́рці ся́бра

1) хіста́ньне n.

2) вага́ньне n.

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

affiliate

[əˈfɪlieɪt]

v.t.

1) далуча́ць, аб’ядно́ўваць, зьліва́ць, улуча́ць у сыстэ́му

2) усынаўля́ць

v.i.

далуча́цца як ся́бра, запі́свацца

to affiliate with a political party — уступі́ць у паліты́чную па́ртыю

[əˈfɪliət]

1) аддзе́л -у m., фі́лія f.

2) арганіза́цыя-кампаньён

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)