бру́ствер

(ням. Brustwehr = літар. абарона грудзей)

земляны насып па краі акопа, прызначаны для аховы салдат і гармат ад варожага агню.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

марадзёр

(фр. maraudeur = грабежнік)

салдат, які грабіць забітых і раненых на полі бою, а таксама мірнае насельніцтва на акупіраваных тэрыторыях.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)

пале́гчы, 1 і 2 ас. адз. не ўжыв., -ля́жа; -ля́жам, -ля́жаце, -ля́гуць; палёг, -лягла́ іе́гла, -лягло́ іе́гла; зак.

1. Легчы (пра многіх).

Дзеці палеглі спаць.

2. (1 і 2 ас. адз. і мн. не ўжыв.). Прыгнуцца сцяблом да зямлі (пра злакі).

Жыта палягло.

3. перан. Загінуць, быць забітым (пра многіх).

У тым баі палягло многа салдат.

|| незак. паляга́ць, -а́е (да 2 знач.; спец.); наз. паляга́нне, -я, н. (да 2 знач.; спец.).

Паляганне пасеваў.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

знясі́лець, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.

Стаць бяссільным; аслабець, знемагчы. [Партызан] знясілеў дарэшты, патроны выстраляў, але аўтамата не кінуў. Карпюк. Сем дзён і сем начэй поўз салдат лесам, знясілеў ушчэнт і супакоіўся сярод росных траў і вільготных імхоў. Мікуліч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

верхавы́, ‑ая, ‑ое.

1. Які мае дачыненне да язды верхам, прызначаны для такой язды. Верхавы конь.

2. у знач. наз. верхавы́, ‑ога, м. Коннік. Убачыўшы верхавога, салдат запыніўся; верхавы махнуў яму шабляй. Колас.

•••

Верхавая вада гл. вада.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

распрапагандава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., што.

Прапагандуючы, канчаткова пераканаць каго‑н. у чым‑н. Адзінае — распрапагандаваць салдат, ад якіх маглі ўтаіць, куды і для чаго іх накіроўваюць.. Трэба будзе паведаміць усю праўду. Так Будзённы і дзейнічаў. Гурскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

трохра́дка, ‑і, ДМ ‑дцы; Р мн. ‑дак; ж.

Трохрадны гармонік. На прызбе чубаты салдат-гарманіст па ўвесь мах расцягваў трохрадку. Ставер. Просценькая руская трохрадка З голасам задумліва глухім: У пярэстых, акуратных латках Кулямі прабітыя мяхі. Бураўкін.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

шпіцру́тэны, ‑аў; адз. шпіцрутэн, ‑а, м.

Гіст. Доўгія гнуткія дубцы або палкі, якімі білі салдат, злачынцаў у дарэвалюцыйнай Расіі, праганяючы іх праз строй. А гэта была сама тая пара, калі свіст шпіцрутэна зліваўся са звонам кайданаў. Лужанін.

[Ням. Spießrute.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дэмабіліза́цыя ж. Demobilisatin f -, -en; Demobiliserung f -, -en;

дэмабіліза́цыя прамысло́васці mstellung der Industre auf Fredenszwecke;

дэмабіліза́цыя а́рміі Demobiliserung der Arme;

дэмабіліза́цыя салда́т і афіцэ́раў Demobilisatin der Soldten und Offizere

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

жаўне́р

(польск. żolnierz, ад с.-в.-ням. soldnaere)

салдат польскай арміі, а ў 14—17 ст. і арміі Вялікага княства Літоўскага.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)