падабра́ць
1. (падняць) áufheben* vt; áufsammeln vt (сабраць);
падабра́ць (па)ра́неных die Verwúndeten áufsammeln [bérgen*];
2. (выбраць) áussuchen vt, pássend áuswählen;
падабра́ць ключ den pássenden Schlüssel fínden*;
падабра́ць акуля́ры sich (D) éine Brílle ánpassen;
3. разм (знайшоўшы, узяць з сабою) mítnehmen* vt;
4. (прыўзняць уверх) hóchheben* аддз vt;
5. (схаваць пад што-н) verstécken vt; únterschlagen* vt;
падабра́ць пад сябе́ но́гі die Béine únterschlagen*;
6. (сабраць усё) zusámmensammeln vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
даве́дацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
1. Сабраць, атрымаць звесткі аб кім‑, чым‑н.; дазнацца. І шмат чаго даведаўся дзед Талаш з гутаркі з маладзіцаю. Колас. Скуратовічык на свой хутар не з’явіўся, а абмінуў яго: ён даведаўся пра засаду. Чорны.
2. Разм. Запытацца аб чым‑н. Даведацца аб здароўі.
3. Разм. Наведаць, праведаць каго‑, што‑н. — Трэба будзе даведацца да Турсевіча і пабачыць, як ён вядзе сваю справу, — падумаў Лабановіч. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нарыхтава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.
1. чаго. Назапасіць у нейкай колькасці. Нарыхтаваць корму на зіму. □ З суседняй вёскі амаль штодня прыходзіць стар[эй]шая дачка і просіць ад бацькі дапамогі: то накасіць сена, .. то нарыхтаваць дроў. Шамякін.
2. што. Падрыхтаваць; прывесці ў гатоўнасць. Калі ўсе разбегліся, Чыжык шпарка заваліў уваход цэглаю, запоўз у яміну і нарыхтаваў гранаты. Лупсякоў.
3. каго-што. Разм. Прыгатаваць усё патрэбнае, сабраць. Нарыхтаваць гаспадара ў дарогу. Нарыхтаваць экспедыцыю.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
аўдыто́рыя ж
1. (памяшканне) Únterrichtsraum m -(e)s, -räume, Seminárraum m; Hörsaal m -s, -säle (лекцыйная зала);
2. (слухачы) Auditórium n -s, -ri¦en (высок) Zúhörerschaft f -;
◊ сабра́ць вялі́кую аўдыто́рыю éinen gróßen Zúspruch háben
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Vermögen
n
1) -s, - бага́цце, маёмасць
ein ~ máchen, zu ~ kómmen* — разбагаце́ць, сабра́ць бага́цце
2) здо́льнасць
das geht über mein ~ — гэ́та вышэ́й за мае́ сі́лы
nach béstem ~ — па ме́ры сіл і магчы́масцей
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
навырыва́ць 1, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.
1. Вырваць, выцягнуць рыўком, высмыкнуць нейкую колькасць чаго‑н. Навырываць цвікоў. □ Сафрон так асмялеў каля чужога каня, што надумаўся навырываць з яго хваста валасні сабе на вуду. Чорны. // Выдраць, адарваць нейкую колькасць чаго‑н. Навырываць лістоў з кнігі.
2. Рвучы з коранем, сабраць нейкую колькасць чаго‑н. Навырываць буракоў. Навырываць ільну.
навырыва́ць 2, ‑ае; зак., чаго.
Вырыць вялікую колькасць чаго‑н. (пра жывёл). Навырываць ям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скляпа́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае і скляплю, склеплеш, склепле; зак., што.
1. Злучыць, змацаваць пры дапамозе кляпання. Трэснула тая дуга якраз пасярэдзіне, ды так, што ніяк яе не склеіш і не скляпаеш. Жычка. Цяпер скажу: тады назвалі былі мяне ў маёнтак дзеля таго, каб я скляпаў разарваны сабачы ланцуг і прымацаваў яго да будкі. Кулакоўскі.
2. перан. Разм. Сабраць, стварыць (гаспадарку або калектыў). [Тамаш:] — Я от усё пра алейню думаю, няўжо мы яе не скляпаем?.. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ссы́паць, ‑плю, ‑плеш, ‑пле; заг. ссып; зак., што.
1. Сыплючы, сабраць разам (што‑н. дробнае або сыпкае). Пакуль Яўгена не было, мы старанна заслалі карычневымі коўдрамі ложкі, падмялі падлогу,.. а ўсё смецце ссыпалі ў скрынку. Савіцкі. Навыбірае сусед кашы тры бульбы, гладкай, жаўтавата-белай, і ссыпле ў мяшок. Кулакоўскі.
2. Скінуць уніз, заставіць упасці (што‑н. дробнае, сыпкае). Прыйшла машына, ссыпала зерне і паехала зноў у поле. Скрыган.
ссыпа́ць, ‑а́ю, ‑а́еш, ‑а́е.
Незак. да ссы́паць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
згарну́ць
1. (скласці што-н) zusámmenfalten vt, zusámmenlegen vt;
згарну́ць цыга́рку éine Zigarétte dréhen;
2. (зграбаючы сабраць) zusámmenschaufeln vt (рыдлёўкай), zusámmenharken vt (граблямі); zusámmenraffen vt;
3. перан (паменшыць) éinschränken vt, verríngern vt; ábbauen vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
вы́браць, -беру, -бераш, -бера; -беры; -браны; зак.
1. што. Адабраць, выняць.
В. смецце з зерня.
В. цытаты з класікаў.
2. каго-што. Узяць патрэбнае, аддаць перавагу каму-, чаму-н.
В. кнігу для чытання.
В. прафесію.
В. спадарожніка.
3. каго (што). Абраць галасаваннем.
В. новы склад прафкама.
4. што. Выняць, дастаць адкуль-н. усё да апошняга; зрасходаваць.
В. ваду са студні.
В. ліміты.
5. што. Сабраць ураджай бульбы, агуркоў і пад.
В. цыбулю ў агародзе.
6. што. Знайсці, вызваліць для якой-н. мэты (пра час).
В. вольную часіну.
|| незак. выбіра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. вы́бар, -у, м. (да 1 і 2 знач.).
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)