zabieg, ~u

м.

1. працэдура; аперацыя;

zabieg chirurgiczny — хірургічная аперацыя; аперацыя;

zabieg kosmetyczny — касметычная аперацыя;

2. прыём; мерапрыемства;

zabieg techniczny — тэхнічны прыём;

3. ~i мн. намаганні, старанні; клопаты;

daremne ~i — дарэмныя (марныя) намаганні

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ра́завы, ‑ая, ‑ае.

Сапраўдны на адзін раз. Разавы білет. □ Пайшоў [Назарчук] на міжгароднюю. Там сказалі, што на «Беларусь» можна пазваніць толькі ў гадзіну ночы. «У гадзіну, дык у гадзіну», — падумаў сабе чалавек і ўзяў разавы талон. Сабаленка. // Які робіцца толькі за адзін прыём або толькі раз. Разавы збор. Разавая дапамога.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

сіне́кдаха, ‑і, ДМ ‑дасе, ж.

Стылістычны прыём, калі назва часткі, прыватнага выкарыстоўваецца замест назвы цэлага, агульнага і наадварот (напрыклад: «галава» замест «чалавек» і пад.), а таксама слова і зварот, ужытыя такім чынам. Разваламі часам называліся самі сані — характэрны прыклад сінекдахі: назва часткі прадмета пераносіцца на ўвесь прадмет. «Помнікі».

[Грэч. synekdochē — суаднясенне.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ана́фара

(гр. anaphora)

стылістычны прыём, звязаны з паўтарэннем слова або гуку ў пачатку некалькіх вершаваных радкоў (параўн. эпіфара).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

гі́стэран-пра́тэран

(ад гр hysteron = згодна + proteron = раней, перад)

стылістычны прыём, калі парушаецца лагічная паслядоўнасць з’яў, што апісваюцца.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ра́ут

(англ. rout)

урачысты званы вечар, прыём, які часта мае палітычнае значэнне (напр. дыпламатычны р.).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

мане́ўр, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. Перамяшчэнне баявых сіл з мэтай нанесці ўдар праціўніку.

Абходны м.

М. партызан.

2. перан. Прыём з мэтай ашукаць, перахітрыць каго-н.

Нескладаны м.

3. толькі мн. Тактычныя заняткі вялікай колькасці войск або флоту ва ўмовах, блізкіх да баявых.

Асеннія манеўры.

4. толькі мн. Перамяшчэнне вагонаў і паравозаў на чыгуначных пуцях пры састаўленні цягнікоў.

|| прым. манеўро́вы, -ая, -ае (да 4 знач.).

М. паравоз.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пыта́нне, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Зварот, які патрабуе адказу.

Адказаць на п.

Прамое п.

2. Тое ці іншае становішча, акалічнасць як прадмет вывучэння і меркавання, задача, якая патрабуе вырашэння, праблема.

Аграрнае п.

Нацыянальнае п.

3. чаго. Справа, акалічнасць, якая датычыцца чаго-н., залежыць ад чаго-н.

П. жыцця і смерці (надзвычай важная справа).

Адкрытае пытанне — нявырашанае пытанне.

Рытарычнае пытанне — стылістычны прыём у мове: сцверджанне ў форме пытання.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

пашы́раны, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. ад пашырыць.

2. у знач. прым. Павялічаны; больш поўны, чым звычайна, па складу, па зместу. Пашыранае пасяджэнне. Пашыраная праграма.

3. у знач. прым. Шырока вядомы, шырока распаўсюджаны. Пашыраная з’ява. □ Іменна стварэнне камічнай сітуацыі праз супрацьпастаўленне — найбольш пашыраны прыём у гумарыстычных купальскіх песнях. Ліс.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

admittance

[ədˈmɪtəns]

n.

1) до́ступ -у, увахо́д -у; дазво́л -у m. (пра́ва ўвахо́ду ці ўсту́пу)

No admittance — Увахо́д забаро́нены

2) прыёмm., прыймо (ва ўстано́ву) n

3) Electr. по́ўная право́днасьць

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)