cut one’s own throat шко́дзіць сабе́, рабі́ць сабе́ шко́ду;
jump down smb.’s throat не дава́ць каму́-н. і сло́ва сказа́ць
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
communication
[kə,mju:nɪˈkeɪʃən]
n.
1) перадава́ньне інфарма́цыі
2) зно́сіны pl., камуніка́цыя f.
3) ліст -а́m., ве́стка f.; паведамле́ньне n.
4)
а) шляхі́ зно́сінаў
б) палучэ́ньне n., прахо́д -у m. (з пако́ю ў пако́й)
•
- communications
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
◎ Перыя, ст.-бел.перыя, перея ’бок вуліцы’ (1597 г.). Са ст.-польск.pierzeja, pierzaja ’паласа, шэраг дамоў уздоўж вуліцы’, параўн. таксама чэш.perej ’хуткая плынь’, ’парогі ў рацэ’, апошняе ўзводзяць да *per‑ ’ляцець’ (метафара!) — аб вадзе, якая “прэцца” паміж скаламі (Махэк₂, 445). Польскае pierzejaБанькоўскі (2, 562) выводзіць ад *pero, гл. пяро, паколькі першапачатковае значэнне — ’адзін з бакоў (“сцяжкоў”) пяра’, перанесенае пасля на палавінкі дзвярэй, варот, бакоў забудаванай вуліцы і г. д.: не мае нічога супольнага, па яго думку, з літ.pėreja ’праход’ (там жа) і, відаць, з названым чэшскім словам.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прата́ліна ’месца, дзе растаў снег і агалілася зямля’ (ТСБМ, Нас., Бяльк., Сл. ПЗБ), прата́лка, прота́лка ’тс’, ’агрэх (пры сяўбе)’ (Шчарб., ТС; Жд. 1), прота́лак ’тс’ (Касп.), ’паляна’ (віл., шальч., Сл. ПЗБ), ’лапіна, дзе вымакла збожжа’, ’вузкі праход паміж будынкамі’ (астрав., Сл. ПЗБ), ’пропуск, зроблены пры сяўбе’ (Сцяшк.). Рус.прота́лина, прота́лок, укр.прота́лина, прота́лка ’праталіна’, польск.przetalina ’тс’. Дэрываты ад *прата́ць ’растаць, утварыўшы праталіну’, *прата́лы ’расталы (снег, лёд)’, што адлюстроўвае варыянтнасць та́яць/‑таць (параўн. пата́ць, адта́ць (Стан.), аналагічную да стая́ць ста́ць, гл. таяць. Банькоўскі (2, 915) бачыць кантракцыю ў польск.przetalina < *przetajalina. Гл. таксама тал, талона.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Прыла́зка (прыла́ска) ’вялікая дарога’ (Касп.). Разам з серб.-харв.прѝлаз ’падыход, подступ’ утварае сепаратную ізаглосу, працягваючы, такім чынам, прасл.*prilazъ ’прасека; дарога і пад.’ < *lazъ з вельмі шырокай семантычнай базай (ЭССЯ, 14, 72–76), у якую ўваходзіць магчымае зыходнае значэнне ’месца, што стала праходным пасля раскарчоўкі лесу’ (Бернекер, 1, 696–697). Параўн. укр.полазо́к ’палянка ў чорным лесе’. Ст.-бел.прилазъ ’выбіранне мёду з вуллёў’ звязана з лазити (гл. ла́зіць2) > ст.-рус.лазити пчелъ, медъ ’тс’ (падрабязней аб гэтым значэнні гл. ЭССЯ, там жа, 66). Параўн. балг.подлез ’праход пад мостам’ (БЕР, 5, 452).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
перато́к
1. Месца, дзе ў перыяд паводкі працякае вада (Мін.Лемц. Айк.).
2.Праход, рукаў, які злучае азярыну з ракой (Стол.).
□в. Ператок Стол., в. Ператок Люб., в. Ператокі Стаўбц.
Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)
бар’е́р
(фр. barriére)
1) невысокая перагародка, якая закрывае свабодны праход куды-н.;
2) перашкода, якую трэба пераадолець пры спаборніцтве ў бегу, скачках і інш.;
3) наогул перашкода для чаго-н. (напр. гукавы б., цеплавы б.);
4) перан. тое, што перашкаджае дзейнасці (напр. ведамасны б., псіхалагічны б.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
throat
[Өroʊt]
n.
1) го́рла n., гарта́нь, гло́тка f.
2) страваво́д -у m.; ды́хальны шлях
3) ву́зкі прахо́д, вузка́я адту́ліна; жарало́ вулька́на, гарлаві́на f.
•
- jump down someone’s throat
- lump in one’s throat
- stick in one’s throat
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
ВУ́ХА,
орган слыху і раўнавагі ў чалавека і пазваночных жывёл; частка слыхавога апарата. У чалавека і большасці сучасных відаў пазваночных падзяляецца на вонкавае, сярэдняе і ўнутранае вуха (у кітападобных, ластаногіх, у рыючых жывёл, якія жывуць у тоўшчы глебы, у дарослых птушак, некаторых земнаводных і рэптылій адзначаецца рэдукцыя вонкавага, а ў шэрагу відаў і сярэдняга вуха). Вонкавае вуха (вушная ракавіна і вонкавы слыхавы праход) перадае ваганні паветра на барабанную перапонку.
Зачаткі яго ёсць у кракадзілаў, найб. складаную форму яно набыло ў млекакормячых. Сярэдняе вуха знаходзіцца ў скроневай косці за барабаннай перапонкай, уключае барабанную поласць, комплекс слыхавых костачак (малаточак, кавадлачка, стрэмечка ў млекакормячых, слупок — у амфібій, рэптылій і птушак), злучана з вонкавым асяроддзем (праз глотку) еўстахіевай трубой. Перадае гукавыя ваганні з барабаннай перапонкі на авальнае акенца ўнутранага вуха і ахоўвае яго ад перагрузак, узмацняе гукавыя частоты на аснове з’яў рэзанансу. Унутранае вуха размешчана ў тоўшчы скроневай косці, складаецца з перапончатага (сістэма злучаных паміж сабой і запоўненых эндалімфай танкасценных поласцей — мяшочкаў і праток) і касцявога (пераддзвер’е, паўкружныя каналы, улітка, запоўненыя перылімфай) лабірынтаў. Унутранае вуха ўключае т.зв.кортыеў орган, да слыхавых клетак якога падыходзяць канцы слыхавых нерваў, слыхавую частку (улітка) і вестыбулярны апарат. Вушная ракавіна, вонкавы слыхавы праход, барабанная перапонка, слыхавыя костачкі і лабірынтавая вадкасць складаюць гукаправодны апарат вуха, кортыеў орган, слыхавыя клеткі і нервы — гукаўспрымальную частку, вестыбулярны апарат — орган раўнавагі. Аналіз інфармацыі, якую атрымала вуха, адбываецца ў нерв. цэнтрах стваловай і коркавай частак мозга.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
блакірава́ць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; зак. і незак.
1.каго-што. Арганізаваць (арганізоўвае) палітычную, гаспадарчую або ваенную блакаду. Блакіраваць абарону праціўніка. □ Следам на гасцінцы паказалася новая калона .. Гэта вялі палонных карнікаў, якія блакіравалі партызанаў на Цаліку.Новікаў.У палове мая фашысты блакіравалі пушчу, у якой дыслацыраваліся партызаны.Карпюк.
2.што. Закрыць (закрываць) пуць паміж станцыямі, карыстаючыся блакіроўкай (у 2 знач.).
3.што. Перагарадзіць (перагароджваць), загарадзіць (загароджваць) праход, шлях і пад. [Даследчая] партыя ідзе далей, а на яе месца прыходзіць земснарад, блакіруе перакат змяістым хобатам пантонных груб.Ракітны.
4.перан.; што. Паралізаваць. Самаўпэўненасць старшыны абяззбройвала, блакіравала волю і намер.Быкаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)