мі́чман, ‑а, м.

1. Воінскае званне старшынскага саставу ў Ваенна-марскім флоце СССР, якое існавала з 1940 да 1971 г. З 1972 года — воінскае званне ваеннаслужачых ВМФ СССР, якія, адслужыўшы абавязковую воінскую службу, наступілі ў якасці спецыялістаў у Ваенна-марскі флот. // Асоба, якая носіць такое званне.

2. Першы афіцэрскі чын у флоце царскай Расіі.

[Англ. midshipman.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

клі́мат, ‑у, М ‑маце, м.

Сукупнасць метэаралагічных умоў, уласцівых пэўнай мясцовасці ў залежнасці ад геаграфічных абставін. Вільготны клімат.

•••

Кантынентальны клімат — сухі клімат аддаленых ад мора ўчасткаў сушы з рэзкімі пераменамі начных і дзённых, зімовых і летніх тэмператур.

Марскі клімат — вільготны клімат без рэзкіх перамен начных і дзённых зімовых і летніх тэмператур, характэрны для мясцовасцей, блізкіх к мору.

[Грэч. klima (klimatos).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Ліма́н ’заліў у нізоўях ракі ці салёнае возера паблізу мора’ (ТСБМ) — кніжнае запазычанне з рус. мовы. Тураў. ліма́н ’участак вялікіх памераў’ (ТС), утварылася ў выніку пераносу значэння ’заліў’ > ’заліўны луг’ > ’поле’ > ’участак’. Абодва да рус., укр. лиман ’шырокае вусце ракі’, ’марскі заліў’, якія праз тур., крым.-тат., кыпч. liman ’порт’ узыходзяць да с.-грэч. λιμένι(ον), λιμένας < ст.-грэч. λίμνην ’заліў’ (Фасмер, 2, 497; Кюнэ, 72). Жураўскі (Тюркизмы, 86) лічыць лексему лиманъ экзатызмам.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

akwarium

н. акварыум;

akwarium morskie — марскі акварыум;

akwarium ze złotymi rybkami — акварыум з залатымі рыбкамі

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Wásserratte

f -, -n

1) вадзяны́ пацу́к

2) жарт. марскі́ воўк

3) жарт. ама́тар пла́вання

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

Мірон 1, міронка ’вусач, Barbus, barbus L.’ (бас. Дняпра, Жук.; Дэмб. 2; ТСБМ), рус. мирон, мерён, мерёна ’вусач, Cyprinus barbus’, пск. ’ялец, Squalius leuciscus L.’ наўг., пск. ’галавень, Squalius cephalus L.’ Не зусім ’ясна. Міклашыч (202), Мацэнаўэр (LF, 10, 325), Фасмер (Этюды, 130) у якасці крыніцы прыводзяць ст.-грэч. μύραινα ’марскі вугор’, што больш адпавядала б ст.-рус. мѣрена ’пячкур’, ’вусач’ (XVI ст.) і морона (XIV ст.). Непераканаўча Праабражэнскі (1, 538), які выводзіць назву рыбы з імя Антон.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

леў ​1, льва (ільва), м.

1. Буйны драпежнік сямейства кашэчых з кароткай жаўтаватай поўсцю і пышнай грывай у самцоў. Дзесьці забрахала гіена, і здалёку пачуўся рык ільва. Маўр.

2. перан. Той (тое), хто (што) вызначаецца магутнай сілай, смеласцю, адвагай і пад. Не коні, а львы.

•••

Марскі леў — марская жывёліна сямейства вушатых цюленяў.

леў ​2, лёва, м.

Грашовая адзінка Народнай Рэспублікі Балгарыі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кот кот, род. ката́ м.;

морско́й кот зоол. марскі́ кот;

◊

(как) кот напла́кал (як) кот напла́каў;

кота́ в мешке́ купи́ть (прода́ть) ката́ ў мяшку́ купі́ць (прада́ць).

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

лев​I зоол. леў, род. ільва́, (после гласных) льва, мн. ільвы́, (после гласных) львы, -во́ў м.;

морско́й лев зоол. марскі́ леў;

муравьи́ный лев зоол. мурашы́ны леў.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

рэгі́стр, -а, мн. -ы, -аў, м. (спец.).

1. Спіс, пералік чаго-н., кніга для запісаў.

2. Ступень вышыні голасу, музычнага інструмента.

Бас — голас нізкага рэгістра.

3. У некаторых музычных інструментах: група труб або група язычковых аднолькавага тэмбру.

4. Род рэгулятара, размеркавальніка ў машынах і прыборах.

Р. каманд у ЭВМ.

5. Рад клавішаў у пішучай машынцы, у лічыльных і іншых машынах.

Верхні, ніжні р.

6. Назва дзяржаўнага органа, які ажыццяўляе нагляд над будаўніцтвам і эксплуатацыяй суднаў.

Рачны р.

Марскі р.

|| прым. рэгі́стравы, -ая, -ае (да 1—5 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)