iron

[aɪrn]

1.

n.

1) жале́за, зяле́за n.

2) вы́рабы з жале́за

3) прас -а m.

2.

adj.

1) жале́зны

2) мо́цны, ду́жы

3) цьвёрды, сто́йкі

3.

v.t.

1) прасава́ць

2) пакрыва́ць жале́зам

•

- iron out

- irons

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

boiler plate

1) каце́льнае жале́за (прызна́чанае для вы́рабу катло́ў або́ каце́льны ліст)

2) шаблённая мо́ва

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

Мельхіёр ’сплаў медзі, цынку, жалеза з марганцам або з нікелем’ (ТСБМ). Запазычана праз рус. ці польск. мову з ням. Melchior, якое з’яўляецца скажоным франц. maillechort, утвораным ад прозвішчаў вынаходнікаў Maillot і Chorier (XIX ст.) (Ин. сл., 1988; SWO, 464).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

абцугі́, ‑оў; адз. няма.

Металічны інструмент, які выкарыстоўваецца ў кавальскай справе для захоплівання і заціскання жалеза. Юнак выхапіў абцугамі цяжкі кавалак распаленага жалеза, кінуў яго на кавадла. Гамолка. // перан. Тое, што скоўвае, заціскае развіццё чаго‑н. Горад паказан у абцугах крызісу, у пакутах беспрацоўя і ў барацьбе за дыктатуру працы. У. Калеснік. // перан. Акружэнне, ахоп праціўніка з двух бакоў.

•••

Трапіць у абцугі гл. трапіць.

Узяць у абцугі гл. узяць.

[Польск. obcęgi з ням. Zange.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

листово́й​II (к лист II 1) ліставы́;

листово́е желе́зо ліставо́е жале́за;

листова́я сталь лістава́я сталь;

листова́я штампо́вка лістава́я штампо́ўка.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

Dum ferrum candet, tundito

Куй жалеза, пакуль яно гарачае.

Куй железо, пока оно горячее.

бел. Куй жалеза, пакуль гарачае, бо як астыне, то не ўкуеш. Куй жалеза, пакуль куецца. Гні асіну, пакуль маладая. Трымай, калі злавіў.

рус. Куй железо, пока горячо. Когда железо кипит, тогда его и ковать. Коси, коса, пока роса, роса долой ‒ и ты до мой. До время/до поры точи топоры, а пройдёт пора, не надо и топора. Пора да время дороже золота.

фр. Il faut battre le fer quand il est chaud (Надо ковать железо, пока оно горячее).

англ. Strike while the iron is hot (Куй железо, пока горячо).

нем. Man soll das Eisen schmieden, solange es heiß ist (Куй железо, пока горячо).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

моц, -ы, ж.

1. Трываласць, мацунак.

М. тканіны.

М. жалеза.

2. Фізічная сіла.

М. рук.

3. Праяўленне чаго-н.; сіла, ступень гэтага праяўлення.

Набрацца моцы.

4. Магутнасць, сіла.

М.

Узброеных Сіл.

5. Насычанасць, канцэнтрацыя.

М. тытуню.

6. У спалучэнні з прыметнікам або займеннікам з прыназоўнікам выражае найвышэйшую ступень праяўлення дзеяння.

Крычаць на ўсю м.

Працаваць на поўную м.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

áusstrecken

1.

vt

1) праця́гваць; расця́гваць

2) прака́тваць (жалеза)

2.

(sich) ле́гчы, вы́цягнуўшыся; прыле́гчы адпачы́ць

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.) 

ката́ць несов.

1. ката́ть;

к. на са́нках — ката́ть на са́нках;

2. тех. ката́ть;

к. ліставо́е жале́за — ката́ть листово́е желе́зо

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

праката́ць I сов., тех. проката́ть;

п. лісты́ жале́за — проката́ть листы́ желе́за

праката́ць II сов. (покатать на чём-л.) проката́ть

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)