Verbum

змеяві́к, змеевіка, м.

1. Спіралепадобная трубка ў цеплаабменных апаратах. Змеявік перагоннага апарата. □ [Настаўніцы] выявілі, што ў іх не хапае адн[ой] рэчы — мядзянай трубкі, якую звычайна завуць змеевіком. Дубоўка.

2. Горная парода зялёнага колеру з разнастайнымі адценнямі — ад амаль чорнага да светла-фісташкавага.

замардава́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак., каго-што.

1. Змучыць, знясіліць цяжкай працай, жорсткім абыходжаннем і пад.; змардаваць. Замардавалі дзяўчыну. Кожны дзень, як конь у тапчаку, ідзе і ідзе. Чарнышэвіч.

2. Катаваннямі давесці да смерці; замучыць. Замардавалі Браніславу, замуравалі ў камян[я]х. Дубоўка.

гідрапо́ніка, ‑і, ДМ ‑ніцы, ж.

Вырошчванне раслін на штучных заменніках глебы з выкарыстаннем водных раствораў пажыўных рэчываў. Паглядзелі госці сваімі вачамі на гідрапоніку, гэта значыць на вырошчванне гародніны без глебы, з дапамогаю розных хімічных рэчываў, разведзеных у вадзе. Дубоўка.

[Ад грэч. hýdōr — вада і pónos — работа.]

агнёўка, ‑і, ДМ ‑нёўцы; Р мн. ‑нёвак; ж.

Невялікі матыль — шкоднік раслін. З доследаў Краснаярскага інстытута лесу і драўніны.. было вядома, што ў Сібіры такія прышчэпы псуе шышкавая агнёўка, ад якой там ратуюцца або пастаю ДДТ, або апырскваннем. Дубоўка.

адпаку́таваць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак.

Пражыць пэўны час у пакуце, мучэнні. [Ганна:] — Родненькі мой, Петрусёк, шчасце маё, я ўжо адпакутавала даволі, колькі нацярпелася знявагі без цябе. Нікановіч. // Пазбавіцца пакут, кончыць пакутаваць. Край ты мой, край — залатое Палессе! Ты адпакутаваў, знішчыў нягоды. Дубоўка.

збяга́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.

1. Незак. да збегчы.

2. Спускацца па схіле ўніз, пад адхон (пра дарогу, сцежку і пад.). З пагорка ўніз, у бок даліны, Збягае сцежка між кустоў. Колас. Мазыр, Мазыр! Збягаеш ты з прыгожых берагоў крутых. Дубоўка.

селекцы́йны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да селекцыі. [Стася] расказала, што іхні гурток некалькі год праводзіць селекцыйную работу па вывядзенню шыпшыны з больш сакавітымі пладамі, з меншаю колькасцю насення. Дубоўка. // Атрыманы ў выніку селекцыі. Селекцыйны сорт ячменю. // Які займаецца селекцыяй. Селекцыйная станцыя.

ссіве́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑е; зак.

Стаць сівым. Не той быў цяпер Глушак: пасушэў яшчэ, сагнуўся, як груган, ссівеў нашчэнт. Мележ. [Барыс Сідаравіч:] — Не пашукаў .. [Несцеру Іпатавічу] нявесту! Трэба было самому клапаціцца, у маладыя гады, а не цяпер заяўляць прэтэнзію, калі ўжо і галава ссівела. Дубоўка.

наваро́чаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., чаго.

1. Павярнуць з боку на бок вялікую колькасць чаго‑н.

2. Абярнуць, перакуліць вялікую колькасць чаго‑н.

3. Разм. Наваліць, накідаць, нагрувасціць у вялікай колькасці. Там, дзе стаяла калісьці вартавая зямлянка, снарадамі наварочала цэлы пагорачак. Дубоўка.

памуці́ць, ‑мучу, ‑муціш, ‑муціць; зак., што.

1. Зрабіць мутным, пазбавіць празрыстасці; замуціць. З возера вылезла нейкае дзіва, возера ўсё ў адзін міг памуціла. Дубоўка.

2. перан. Пазбавіць яснасці, затуманіць (пра свядомасць, розум і пад.). Гэты ўдушлівы гар на момант памуціў свядомасць... Грамовіч.