давучы́цца, -вучу́ся, -ву́чышся, -ву́чыцца; зак.
1. Завяршыць сваю адукацыю, закончыць навучанне чаму-н.
Вайна не дазволіла д.
2. да чаго. Правучыцца да якога-н. тэрміну.
Д. да восьмага класа.
3. да чаго. Працяглай вучобай давесці сябе да якіх-н. непрыемных вынікаў (разм.).
Давучыцца да прытуплення зроку.
|| незак. даву́чвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
дапячы́, -пяку́, -пячэ́ш, -пячэ́; -пячо́м, -печаце́, -пяку́ць; дапёк, -пякла́, -ло́; -пячы́; -пе́чаны; зак.
1. Скончыць пячы, давесці да поўнай гатоўнасці.
Д. хлеб.
2. чаго. Спячы дадаткова.
Д. бліноў.
3. перан., каму і без дап. Вывесці з раўнавагі; даняць.
Сваімі дакорамі і папрокамі ён усім дапёк.
|| незак. дапяка́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
усыпі́ць, -плю́, -пі́ш, -пі́ць; -пі́м, -піце́, -пя́ць; -плёны; зак.
1. каго (што). Прымусіць заснуць.
У. дзіця.
У. хворага перад аперацыяй.
2. перан., каго (што). Давесці да паўсоннага стану.
Нудная кніжка ўсыпіла яго.
3. перан., што. Аслабіць, прымусіць бяздзейнічаць (высок.).
У. пільнасць.
|| незак. усыпля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.
|| наз. усыпле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
недатрыма́ць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., што.
1. Пратрымаць менш, чым належыць. Недатрымаць тэрмометр.
2. Не давесці да поўнай гатоўнасці, пратрымаўшы ў якіх‑н. умовах менш, чым належыць. Недатрымаць плёнку ў праявіцелі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
прытамі́ць, ‑тамлю, ‑томіш, ‑томіць; зак., каго-што.
Разм. Давесці да стомленасці; стаміць. Доўгая і трудная хада без дарог па лесе прытаміла дзеда Талаша. Колас. Адпачыць быў кожны рад — Прытаміла праца. Гілевіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пракіпяці́ць, ‑пячу, ‑пяціш, ‑пяціць; зак., што.
1. Даць пракіпець; кіпячэннем давесці да гатоўнасці. Пракіпяціць малако. // Апрацаваць кіпячэннем для надання якіх‑н. якасцей. Пракіпяціць шпрыц.
2. і без дап. Кіпяціць некаторы час.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абсалютызава́ць, ‑зую, ‑зуеш, ‑зуе; зак. і незак., што.
Кніжн. Зрабіць (рабіць) безумоўным, безадносным; давесці (даводзіць) да абсалюту. Трацкісты і капітулянты розных масцей.. абсалютызавалі недавер’е і варожасць селяніна да ўсяго новага. Адамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дапі́цца, ‑п’юся, ‑п’ешся, ‑п’ецца; ‑п’ёмся, ‑п’яцеся; зак.
Разм. Празмерным ужываннем спіртных напіткаў давесці сябе да якіх‑н. непрыемных вынікаў. — Ты ўжо нарабіў, — са злосцю сказала маці. — Дапіўся... З работы прагналі. Арабей.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дастры́гчы, ‑стрыгу, ‑стрыжэш, ‑стрыжэ; ‑стрыжом, ‑стрыжаце, ‑стрыгуць; пр. дастрыг, ‑па; зак., каго-што.
Скончыць стрыгчы каго‑, што‑н.; давесці стрыжку да канца ці да якога‑н. месца. Дастрыгчы авечак. Дастрыгчы галаву.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дахадзі́цца, ‑хаджуся, ‑ходзішся, ‑ходзіцца; зак.
Разм. Ходзячы да каго‑н., куды‑н., давесці сябе да непрыемных вынікаў. — Чалавек ён палітычны, пад наглядам жыве. Ён тут водзіць хеўру, пакуль свайго даходзіцца. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)