rydz
м. бат. рыжык (грыб);
zdrów jak rydz — свежы як агурочак
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
грыбо́к, -бка́ м.
1. уменьш. (к грыб) грибо́к;
2. (споровый микроорганизм) грибо́к;
3. кул. омле́т (в виде лепёшки)
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)
растапта́ць, -тапчу́, -то́пчаш, -то́пча; -тапчы́; -тапта́ны; зак.
1. каго-што. Наступіўшы, расціснуць; сапсаваць, знішчыць.
Р. грыб.
2. перан. Зняважыць чые-н. пачуцці, прынізіць годнасць.
Р. веру чалавека.
3. што. Пра абутак: доўга носячы, зрабіць залішне прасторным, разнасіць (разм.).
Р. чаравікі.
|| незак. расто́птваць, -аю, -аеш, -ае.
|| наз. расто́птванне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
Рабо́к 1 ’рабчык’ (Дразд.). Гл. рабчык 1.
Рабо́к 2 ’грыб Panaeolus’ (Сярж., Грыбы). Ад рабы́ (гл.), паколькі грыб мае рабыя пласткі.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
крэ́пкі, ‑ая, ‑ае.
1. Дужы, моцны. Крэпкі арганізм. □ Дзве пары крэпкіх рук нясуць Панаса ляснымі нетрамі. Колас.
2. Цвёрды, крамяны. Сядзіць грыб на схіле, паміж хвойкай і бярэзінай, крэпкі, непаточаны. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Псюк ’стары; лядашчы чалавек’; ’стары грыб’ (Нас.). Вытворнае ад псець (гл.); першапачаткова, відаць, ’непрыгодны; ні да чаго не варты’, параўн. чэш. psák ’неядомы грыб’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пячу́рка, пячо́рка ’грыб шампіньён’ (ЛА, 1; лях., Янк. Мат.; Жд., Скарбы), печу́рка, пычу́рка, пэчу́рка ’тс’ (палес., Жыв. сл., Нар. словатв.); укр. печі́рка, дыял. печу́рка, польск. pieczarka, чэш. pečárka, славац. pečiarka, серб.-харв. пѐчурка ’грыб’, славен. pečȗrka ’грыб Boletus lactifluus’, балг. печу́рка, печо́рка ’шампіньён, грыб’, макед. печурка ’грыб’. Прасл. *pečerъka або *pečurъka, звычайна звязваюць з *pekti (гл. пячы) ад магчымасці ўжываць грыбы печанымі, параўн. Сяржаніна, Грыбы, 542; Мяркулава, Очерки, 171; Фасмер, 3, 246. Іншыя назвы: пячуры́ца, пэчэры́ца ’шампіньён’ (Жыв. сл.), укр. печери́ця, рус. печерица, даюць падставы для рэканструкцыі прасл. *pečerica (Глухак, 473).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сырае́жка ’ядомы грыб, Russula’ (ТСБМ), дыял. сыраве́жка, сыравя́жка, сыравя́жына, сырае́жа, сырае́га, сыра́дзега, сурае́жына, сураве́га, сераве́жка ’тс’ (Расл. св., Сярж.–Яшк.), сырае́шка ’тс’ (Пятк. 1), сыроежка ’тс’ (ТС), сырое́жы ’тс’ (Арх. Вяр.), сырое́тка ’тс’ (Федар. 6). Параўн. укр. сироїдка, сироїжка ’грыб Agaricus ruber’, рус. сырое́жка, сырое́га, сураве́шки ’грыб Agaricus integer’, польск. serojeszka, surojadka ’грыб Agaricus russula’, ст.-чэш. syrojědka, чэш. syrovedka, харв. siro(vo)jedka, славен. sirojẹ̑dka, sirovojedka ’тс’. Ад. *syrъ (гл. сыры) і ěd‑/ědja ’ежа’, г. зн. ’грыб, які можна есці сырым’; гл. Фасмер, 3, 819; Мяркулава, Очерки, 171–172. Гл. таксама суравежка, сыравежка.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
БЯЛЯ́К,
губа авечая, хрушч (Albatrellus ovinus), шапкавы базідыяльны грыб з роду альбатрэлус сям. скутыгеравых. Пашыраны пераважна ва ўмераным поясе Паўн. паўшар’я і ў Аўстраліі. На Беларусі трапляецца ў хвойных лясах (пераважна ў старых ельніках). Расце групамі, зросткамі і адзіночна.
Шапка дыям. 5—10 см, пукатая, потым пляскатая, гладкая або слабатрэшчынаваталускаватая, белая, часта са светла-жоўтымі плямамі. Мякаць шчыльная, сырападобная, белая або крыху жаўтаватая, з грыбным пахам і смакам, пры высыханні жаўцее. Ножка даўж. 3—4 см, аднаго колеру з шапкай. У маладым узросце ядомы грыб (спажываецца свежы, сушаны).
т. 3, с. 405
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
Таўстуха (грыб) 4/48—49 (укл.); 10/251
Беларуская Савецкая Энцыклапедыя (1969—76, паказальнікі; правапіс да 2008 г., часткова)