ёсць¹.

1. Форма цяпер. часу ўсіх асоб адз. і мн. ліку дзеяслова быць; існуе, маецца ў наяўнасці.

Ё. сябры.

Ё. спадзяванне.

2. Служыць звязкай у састаўным іменным выказніку.

Што ё. сумленне? Закон ё. закон.

Гаспадарка ё. мая апора.

◊

Што ёсць духу (разм.) —

1) вельмі хутка (бегчы, ехаць і пад.);

2) вельмі моцна (крычаць і пад.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

князь, -я, мн. князі́, -ёў, м.

1. Правадыр войска і правіцель феадальнай манархічнай дзяржавы або асобнага ўдзельнага княства.

Полацкі к.

2. Тытул такіх асоб, які перадаваўся ў спадчыну або прысвойваўся царом як узнагарода, а таксама асоба, якая мела такі тытул.

|| пагард. князёк, -зька́, мн. -зькі́, -зько́ў, м.

|| прым. кня́жацкі, -ая, -ае.

К. палац.

К. тытул.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

калга́с, -а, мн. -ы, -аў, м.

1. У СССР — адна з форм арганізацыі сельскагаспадарчай працы, аб’яднанне сялян для сумеснага вядзення сельскай гаспадаркі на аснове абагуленых сродкаў вытворчасці (са скарачэння слоў: калектыўная гаспадарка).

Старшыня калгаса.

Арганізаваць к.

2. зб. Калектыў асоб, якія ўваходзяць у гэта аб’яднанне; калгаснікі.

Усім калгасам выехалі на жніво.

|| прым. калга́сны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тро́йца, -ы, ж.

1. (з вялікай літары). У хрысціянскай рэлігіі: трыадзінае бажаство, у якім спалучаюцца тры асобы: Бог Айцец, Бог Сын і Бог Дух Святы.

2. (з вялікай літары). Свята хрысціянскай царквы, якое адзначаецца на пяцідзясяты дзень пасля Вялікадня; Сёмуха.

3. Пра трох асоб, звязаных паміж сабой сяброўскімі адносінамі (разм., часта іран.).

Неразлучная т.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

авуа́ры, ‑аў; адз. няма.

Спец.

1. Грашовыя сродкі, чэкі, вэксалі, акрэдытывы, якімі ўтвараюцца плацяжы і пагашаюцца абавязацельствы.

2. Сродкі банка ў замежнай валюце на яго рахунках у замежных банках.

3. Уклады прыватных асоб і арганізацыя ў банках.

[Фр. avoir — набытак, маёмасць.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

кармле́нне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. карміць (у 1 знач.). Кармленне дзіцяці. □ Ішло вячэрняе кармленне, вішчалі парасяты, рохкалі свінні. Дуброўскі.

2. Гіст. Спосаб утрымання службовых асоб за кошт мясцовага насельніцтва на Русі да сярэдзіны 16 ст.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прэфе́кт, ‑а, М ‑кце, м.

1. У Старажытным Рыме — назва розных адміністрацыйных і вайсковых пасад, а таксама асоб, якія займалі гэтыя пасады.

2. У Францыі — адказная асоба, якая ўзначальвае дэпартамент.

3. У некаторых буржуазных краінах — начальнік паліцыі.

[Ад лац. praefectus — начальнік.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ціву́н, ‑а, м.

Гіст. Назва розных службовых асоб у Расіі 10–17 стст. // Наглядчык за працай сялян у памешчыка ў часы прыгону. А ў Яносіка нічога з сабой не было; Цівуны ўсё адабралі, Усё агнём пайшло. Танк.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АМНІ́СТЫЯ

(ад грэч. amnēstia забыццё, дараванне),

вызваленне ад крымін. адказнасці, замена назначанага судом пакарання больш мяккім або зняцце судзімасці. Ажыццяўляецца на аснове акта вышэйшага прадстаўнічага органа дзярж. улады ці кіраўніка дзяржавы. Можа быць агульнай для ўсіх асоб, засуджаных або прыцягнутых да крымін. адказнасці па шэрагу артыкулаў крымін. закону, або частковай (адносіцца да асоб, якія ўчынілі злачынствы толькі пэўнай катэгорыі). Права амністыі ў Рэспубліцы Беларусь мае Вярх. Савет. Ад амністыі адрозніваюць памілаванне.

т. 1, с. 320

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

БОС

(англ. boss),

1) гаспадар, прадпрымальнік.

2) У ЗША назва пашыраецца на асоб, якія ўзначальваюць апарат рэсп. і дэмакр. партый у штатах і гарадах, прафсаюзны апарат.

т. 3, с. 219

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)