ГВІЯ́НСКАЕ ЦЯЧЭ́ННЕ,

цёплае паверхневае цячэнне Атлантычнага ак. ўздоўж паўн.-ўсх. берагоў Паўд. Амерыкі, галіна Паўд. Пасатнага цячэння. Т-ра вады 26—28 °C. Скорасць 1,8—2,3 км/гадз. Пачынаецца каля мыса Сан-Рокі (Бразілія) і накіроўваецца на ПдЗ уздоўж берагоў Гвіяны ў Карыбскае м., дзе злучаецца з паўд. патокам Паўд. Пасатнага цячэння.

т. 5, с. 107

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

амазо́н

(н.-лац. amazona)

папугай з кароткім хвастом, які водзіцца ў лясах Антыльскіх астравоў, Цэнтр. і Паўд. Амерыкі; цэніцца як добры імітатар мовы чалавека.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ано́на2

(н.-лац. annona)

дрэвавая або кустовая расліна сям. анонавых, пашыраная ў тропіках і субтропіках Амерыкі і Афрыкі; многія віды разводзяцца як пладовыя.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

бо́ла

(ісп. bola = шар)

кідальная паляўнічая зброя індзейцаў Паўд. Амерыкі ў выглядзе рэменя з 2—3 канцамі, да якіх прымацаваны каменныя або касцяныя шары.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

квеза́ль

(ісп. quetzal, ад індз. quetsalli)

птушка атрада трагонаў з доўгімі верхнімі пёрамі, што цалкам закрываюць хвост, якая водзіцца ў горных лясах Цэнтр. Амерыкі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

БАГНО́ЎКА,

вадзяніка, вараніка, шыкша (Empetrum), род кветкавых раслін сям. багноўкавых. Каля 20 відаў. Пашыраны ў халодных абласцях Паўн. паўшар’я, у паўд. раёнах Паўд. Амерыкі і на некаторых прылеглых астравах, ва ўсх. частцы Паўн. Амерыкі і ў паўд.-зах. Еўропе. На Беларусі пераважна ў паўн. раёнах трапляецца багноўка чорная (Empetrum nigrum). Расце на вярховых балотах, у забалочаных хваёвых і яловых лясах, утварае зараснікі.

Шматгадовазялёны кусцік выш. 10—20 см з доўгім паўзучым разгалінаваным сцяблом, сцелецца па зямлі, даўж. да 1 м. Лісце дробнае, вузкаэліптычнае. Кветкі дробныя, адзінкавыя, зрэдку па 2—3 у пазухах лісця, ружовыя або цёмна-чырвоныя. Плод — шарападобная шыза-чорная ягадападобная касцянка. Плады ядомыя, кіславатыя, з пурпуровым сокам, маюць вітамін С, андрамедатаксін, фарбавальныя і дубільныя рэчывы. Настой з травы ўжываецца ў нар. медыцыне.

т. 2, с. 208

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

арлеа́н

(фр. orléans, ад Orléans = назва горада ў Францыі)

1) расліна сям. арлеанавых, пашыраная ў тропіках Паўд. Амерыкі;

2) аранжавы фарбавальнік з пладоў гэтай расліны.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ва́мпум

(індз. wampum, ад wampumpeag = ніткі, на якія нанізаны чарапашкі)

маніста з чарапашак, якое ў індзейцаў Паўн. Амерыкі было ўпрыгожаннем, мела функцыі грошай і пісьма.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

віга́м

(англ. wigwam, ад індз. wikwam = у сваім доме)

купалападобнае жыллё індзейцаў Паўн. Амерыкі на каркасе з тонкіх ствалоў ці жэрдак, накрытых галінкамі, карой, цыноўкамі.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

эфе́дра

(н.-лац. ephedra, ад гр. ephedra)

кустовая расліна класа гнетапсідаў з лускападобным лісцем, пашыраная ў стэпах і пустынях Еўразіі, Паўн. Афрыкі, Амерыкі; дае эфедрын.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)