дзераве́ншчына, ‑ы, ж.
Разм. пагард. Пра недасведчанага, праставатага чалавека; яго нявыхаванасць. Сам Міхалка, калі ён выпадкам запытае, чаго ён стаіць на каленках, тлумачыць так: — Я яшчэ — «дзеравашчына», не знаю гарадскіх парадкаў і кепска трымаю сябе. От з мяне і выбіваюць, «дзеравеншчыну». Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
завербава́цца, ‑вярбуюся, ‑вярбуешся, ‑вярбуецца; зак.
Наняцца на работу на пэўных умовах. Раман цешыў сябе надзеяй, што калі народзіцца дзіця, ён уладкуецца на работу ў горад ці завярбуецца куды-небудзь і забярэ з сабой Надзю. Чарнышэвіч. [Стоцкі] завербаваўся рабочым на Уральскі металургічны завод. Карпюк.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
загарну́цца, ‑гарнуся, ‑горнешся, ‑горнецца; зак.
1. Ахінуць, абгарнуць сябе чым‑н., закруціцца ў што‑н. Загарнуцца ў коўдру. □ [Васіль] загарнуўся ў світу і паспрабаваў зноў заснуць, аднак сон ужо не ішоў. Мележ.
2. Перагарнуцца; закрыцца (пра што‑н. раскрытае). Старонка загарнулася. Кніга загарнулася.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
надме́рны, ‑ая, ‑ае.
Які перавышае меру, вельмі вялікі па велічыні, памерах, сіле і пад. Надмерны цяжар. Надмерная праца. Надмернае захапленне. □ Гэтыя радкі не бяруць на сябе смеласць даць жыццёвы ці творчы партрэт пісьменніка. Гэта было б надмернай задачай для асобных занатовак. Лужанін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
накрыча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.; на каго і без дап.
Насварыцца на каго‑н. Старшыня выканкома паклікаў да сябе Алеся і накрычаў на яго за ўчынак камсамольцаў. Галавач. Тонік доўга насіў.. кулю ў кішэні, покуль яе не агледзела маці і не накрычала. Адамчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
нахму́рыць, ‑ру, ‑рыш, ‑рыць; зак., што.
Сурова наморшчыць (твар, лоб), насупіць (бровы). Дзяніс Давыдавіч акінуў вачыма сцяну і хутка падняўся на рыштаванні, дастаў вымяральны прыбор, як бы праверыў сябе, і нахмурыў бровы. Гурскі. [Дзед Талаш] сядзеў пануры, нахмурыўшы свой маршчыністы лоб, і думаў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
небяспе́ка, ‑і, ДМ ‑пецы, ж.
Стан, становішча, якое пагражае каму‑н., можа прычыніць няшчасце, зло, шкоду. Утрымліваць пераправу далей, падводзячы саміх сябе пад небяспеку поўнага акружэння, — не мела ніякага сэнсу. Брыль. Многія таварышы, якім пагражала небяспека арышту, перабраліся ў партызанскія атрады. Новікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
незразуме́ла,
1. Прысл. да незразумелы.
2. безас. у знач. вык. Аб немагчымасці для каго‑н. зразумець што‑н. Для.. [Лабановіча] было незразумела, як.. [пані падлоўчая] так пакорна, без усякага змагання, пагадзілася са сваёю доляю і не мае сілы скінуць з сябе гэты крыж жыцця. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
падахво́ціцца, ‑вочуся, ‑воцішся, ‑воціцца; зак., з інф. і без дап.
Разм. Добраахвотна ўзяць на сябе выкананне якой‑н. справы, працы і пад. Падахвоціцца схадзіць у магазін. □ Двое пяцікласнікаў падахвоціліся збіраць калекцыі жучкоў і насякомых. Краўчанка. Паказваць дарогу напрасткі цераз лес падахвоціўся Грыцук. Навуменка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
панаву́чваць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; зак., каго.
Навучыць чаму‑н. усіх, многіх. Казіміру было сумна, бо ён тут здружыўся з народам, прывык да яго, і цяпер не хацелася пакідаць і гэтых мілых дзяўчатак, якіх ён панавучваў сапраўднай рабоце ў сябе ў бухгалтэрыі. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)