Verbum

перавары́ць, -вару́, -ва́рыш, -ва́рыць; -ва́раны; зак., што.

1. Зварыць нанава.

П. варэнне.

2. Надта доўга варачы, зрабіць не такім, як трэба.

П. мяса.

3. перан. Асэнсаваць і засвоіць прачытанае.

П. прачытаную кнігу.

|| незак. перава́рваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перава́рка, -і, ДМ -рцы, ж. (разм.).

перакасі́ць¹, -кашу́, -ко́сіш, -ко́сіць; -ко́шаны; зак.

1. што. Зрабіць касым, несіметрычным; скрывіць.

П. раму.

2. звычайна безас., каго-што. Тое, што і перакрывіць (у 2 знач.).

|| незак. перако́шваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. перако́с, -у, м. і перако́шванне, -я, н.

|| прым. перако́сны, -ая, -ае (спец.).

дасле́даваць, -дую, -дуеш, -дуе; -дуй; -даваны; зак. і незак., каго-што.

1. Зрабіць навуковы агляд з мэтай пазнання, высвятлення чаго-н.

Д. законы прыроды.

Д. склад рэчыва.

2. Абследаваць, агледзець (аглядаць) для высвятлення, устанаўлення чаго-н.

Д. хворага.

Д. мясцовасць.

|| наз. дасле́даванне, -я, н.

вы́крыць, -крыю, -крыеш, -крые; -крыты; зак.

1. каго-што. Знайсці, выявіць; раскрыць, зрабіць вядомым невядомае, сакрэтнае.

В. патайное сховішча.

В. злачынствы.

2. што. Растлумачыць скрыты сэнс, сутнасць чаго-н.

В. хлусню.

В. антынародны характар самаўладства.

|| незак. выкрыва́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. выкрыва́нне, -я, н.

вы́скубці, -бу, -беш, -бе; вы́скуб, -бла; -бі; -бены; зак., што.

Скубучы, выцягнуць адкуль-н. або зрабіць паглыбленне, выемку ў чым-н.

В. жменю воўны.

В. ў стозе нару.

|| незак. выскуба́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е і выску́бваць, -аю, -аеш, -ае.

|| аднакр. вы́скубнуць, -ну, -неш, -не; -ні.

адчыта́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е; -а́ны; зак. (разм.).

1. што. Прачытаць што-н., скончыць чытаць.

А. курс літаратуры.

2. каго (што). Зрабіць каму-н. строгую заўвагу, вымову за што-н., прабраць каго-н.

Строга а. за парушэнне дысцыпліны.

|| незак. адчы́тваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).

апярэ́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак., каго-што.

1. Рухаючыся ў адным напрамку з кім-, чым-н., апынуцца наперадзе, абагнаць.

2. Зрабіць што-н. раней, чым што-н. адбылося.

А. падзеі.

|| незак. апярэ́джваць, -аю, -аеш, -ае і апераджа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

|| наз. апярэ́джанне, -я, н.

распра́віць, -пра́ўлю, -пра́віш, -пра́віць; -пра́ўлены; зак., што.

1. Разгладзіць, зрабіць роўным, выпраміць.

Р. абрус на стале.

2. Напружыўшы мышцы, выпрастаць (часткі цела).

Р. плечы.

◊

Расправіць крылы — праявіць рашучасць, веру ў сябе.

|| незак. распраўля́ць, -я́ю, -я́еш, -я́е.

|| наз. распра́ўка, -і, ДМ -ўцы, ж. (спец.).

замалява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; -лява́ны; зак., каго-што.

1. Зрабіць малюнак каго-, чаго-н.

З. з натуры.

2. Пакрыць фарбай.

З. плямы.

|| незак. замалёўваць, -аю, -аеш, -ае.

|| наз. замалёўка, -і, ДМ -ўцы, мн. -і, -лёвак, ж. і замалёўванне, -я, н. (да 2 знач.).

з’е́здзіць, -джу, -дзіш, -дзіць; -джаны; зак.

1. Паехаць куды-н. і, пабыўшы, вярнуцца назад.

З. у горад.

З. па дровы.

2. што. Зрабіць непрыгодным ад частай язды або стаптаць, папсаваць частай яздой.

Калёсы зусім з’ездзілі.

З. пожню.

|| незак. з’е́зджваць, -аю, -аеш, -ае (да 2 знач.).