snug [snʌg] adj.

1. уту́льны; зру́чны, выго́дны

2. шчы́льна дапасава́ны (пра адзенне);

Her coat was a snug fit. Паліто добра сядзела на ёй.

♦

to be (as) snug as a bug in a rug infml, joc. ≅ адчува́ць сябе́ як жа́ба ў бало́це; ве́льмі ўту́льна ўладкава́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

назва́ць, ‑заву, ‑завеш, ‑заве; ‑завём, ‑завяце, зак., каго-што.

1. Даць імя, назву і пад. каму‑, чаму‑н. Прыбыткоўскія назвалі сваю дачку Ганнай. Чорны. Ленін прапанаваў назваць бальшавіцкую партыю Камуністычнай. «Весці». // Даць азначэнне (якім‑н. словам), ахарактарызаваць; аднесці да ліку каго‑, чаго‑н. Паселішча гэта нельга было назваць вёскай. □ Няхай казкай цябе назавуць, Маладая мая паэма. Глебка.

2. Сказаць імя, прозвішча, назву каго‑, чаго‑н., адрэкамендаваць. Незнаёмы хлопец назваў сябе і сказаў, чаго ён сюды прыехаў. Колас. — Эдвард Лявэр, — назваў сябе палонны, паціскаючы на развітанне яшчэ раз хлопцаву руку. Чорны. Добры дзень, — сказаў.. [Карніцкі] пасля пэўнай паўзы Шынкевічу такім тонам, у якім выразна чулася патрабаванне назваць сябе. Паслядовіч. // Паведаміць аб кім‑н. Назваць саўдзельнікаў. □ [Бацька] назваў.. забойцаў, прасіў адпомсціць, падаць у суд. Шамякін. // Ведаць назву. Навокал быў свет жывых істот і рэчаў, якія я ўмеў назваць. Брыль.

3. Сказаць, аб’явіць. Назваць лічбу. Назваць дзень. □ [Люба:] — А куды ты паедзеш? — Валя назвала горад. Чорны. — Колькі трэба заплаціць? — ціха спытаў Ярохін. Пілот назваў суму. Шамякін.

4. Вылучыць куды‑н. Выбралі праўленне. Першай у склад яго назвалі Машу. Шамякін.

5. Разм. Тое, што і наззываць. Назваць гасцей поўную хату.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыкава́ць сов., в разн. знач. прикова́ть;

п. вя́зня — прикова́ть у́зника;

страх ~ва́ў яго́ да ме́сца — страх прикова́л его́ к ме́сту;

хваро́ба ~ва́ла яго́ да ло́жка — боле́знь прикова́ла его́ к посте́ли;

п. да сябе́ агу́льную ўва́гу — прикова́ть к себе́ о́бщее внима́ние

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

настро́іць сов., в разн. знач. настро́ить; (против кого-л. — ещё) вооружи́ть, восстанови́ть;

н. радыёпрыёмнік — настро́ить радиоприёмник;

н. скры́пку — настро́ить скри́пку;

н. каго́-не́будзь на разва́гі — настро́ить кого́-л. на размышле́ния;

н. усі́х супро́ць сябе́ — настро́ить (вооружи́ть, восстанови́ть) всех про́тив себя́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

перажы́ць сов.

1. в разн. знач. пережи́ть;

п. вялі́кую ра́дасць — пережи́ть большу́ю ра́дость;

п. каго́-не́будзь — пережи́ть кого́-л.;

ён не мог п. абра́зы — он не мог пережи́ть оскорбле́ния;

2. (многое) испыта́ть, пережи́ть; перечу́вствовать;

◊ п. (само́га) сябе́ — пережи́ть (самого́) себя́

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

ра́мка ж., в разн. знач. ра́мка;

р. для фатагра́фіі — ра́мка для фотогра́фии;

абве́сці малю́нак ~кай — обвести́ рису́нок ра́мкой;

абмяжо́ўваць сябе́ які́мі-не́будзь ~камі — ограни́чивать себя́ каки́ми-л. ра́мками;

◊ выхо́дзіць за ~кі — выходи́ть за ра́мки;

трыма́ць у ~ках — держа́ть в ра́мках

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

сфе́ра ж., в разн. знач. сфе́ра; (о форме тела — ещё) шар м.;

с. ўплы́ву — сфе́ра влия́ния;

зямна́я с. — земна́я сфе́ра; земно́й шар;

адчува́ць сябе́ ў сваёй ~ры — чу́вствовать себя́ в свое́й сфе́ре;

нябе́сная с. — небе́сная сфе́ра;

с. паслу́г — сфе́ра услу́г

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

поборо́ть сов.

1. (одержать победу) пабаро́ць, перамагчы́, паду́жаць;

боре́ц легко́ поборо́л своего́ проти́вника барэ́ц лёгка пабаро́ў (перамо́г, паду́жаў) свайго́ праці́ўніка;

2. перен. (преодолеть) пераадо́лець, перасі́ліць, перамагчы́;

поборо́ть свой страх пераадо́лець (перасі́ліць, перамагчы́) свой страх;

◊

поборо́ть себя́ перасі́ліць сябе́;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

◎ Кастры́ва ’крапіва’ (Касп.). Дакладная адпаведнасць (фармальная і па семантыцы) гэтай лексеме ў рус. дыял. кострива ’крапіва’ (цвяр.). Паводле Трубачова, Эт. сл., 11, 161, слова *kostriva мае прасл. характар (параўн. яшчэ палаб. рэканструяваную форму *kostriva ’пустазелле’); адносна праформы слова мяркуецца, што яна з’яўляецца вытворным ад слова *kostra (шмат значэнняў; зыходным з’яўляецца *kostь з яго разгалінаванай семантыкай; гл. Трубачоў, Эт. сл., 11, 168–173. Звяртае на сябе увагу, што форма *kosiriva з яе значэннем ’крапіва’ сустракаецца толькі ў некаторых месцах славянскай тэрыторыі, што можа сведчыць аб даўніх сувязях праславянскіх дыялектаў.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Віну́ць ’прыгалубіць, прыгортваць, прысвойваць, абгортваць’ (Нас.), віну́цца ’гарнуцца, хіліцца, туліцца’; ’быць старанным, руплівым’; ’прыставаць’ (Гарэц., Нас.). Польск. winąć ’віцца’, winnąć się ’слацца, абвалаквацца’; ’круціцца’, чэш. кніжн. vinouti ’прыціскаць’, vinouti se ’туліцца, гарнуцца’, славац. vinúť ’туліць, прыгарнуць (да сябе)’, vinúť sa ’туліцца, гарнуцца’; ’кружыцца вакол чаго-небудзь’; ’узнімацца, віцца вакол чаго-небудзь’; ’ціха выходзіць з сярэдзіны (пра гук)’, серб.-харв. ви́нути ’вільнуць (хвастом)’; ’узняць, ускінуць’, ви́нути се ’ўзляцець, узняцца’. Прасл. vinǫti. Утворана пры дапамозе суф. ‑nǫ ад дзеяслова viti ’віць’ (гл.). У гэтай лексеме суф. ‑nǫ‑ не мае значэння аднаразовасці.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)