сыхо́джанне, ‑я, н.

1. Дзеянне паводле дзеясл. сыходзіць — сысці (у 1, 3 і 4 знач.).

2. Дзеянне паводле дзеясл. сыходзіцца — сысціся (у 1, 2, 6 і 12 знач.), а таксама месца, дзе што‑н. сыходзіцца.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стадыён

(гр. stadion = месца для спаборніцтваў)

комплекснае спартыўнае збудаванне з футбольным полем, бегавымі дарожкамі, пляцоўкамі для спаборніцтваў і трэніровак, трыбунамі для гледачоў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

Відок 1 ’віднае месца, відовішча’; ’адкрытае, высокае месца’ (Бел.-польск. ізал.), ст.-бел. видокъ ’відовішча, агляд’ (з XVIII ст.) запазычана з польск. widok ’тс’ (Булыка, Запазыч., 62).

Відок 2 ’чалавек, які добра бачыць’ утворана ад відзець (< видети) і суф. ‑ок (паводле тыпу ходо́к). Такім жа чынам можна тлумачыць паходжанне польск. widok (Дарашэўскі, Podstawy, 1, 287).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Карчо́ўе ’месца, дзе багата пнёў і карэнняў’ (Яшк.). Зборны назоўнік, вытворны ад корч (гл.), з тыповым суфіксам ‑ovьje.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пахві́на ’месца на нізе жывата, дзе жывот сходзіцца са сцегняком’ (КЭС, лаг.; Шат.; Сл. ПЗБ). Да па́ха (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Мачы́жына ’нізкае (часам багністае) вільготнае месца’ (паўн.-усх., КЭС). Да мача́жына (гл.). Гук ‑ы‑ пад уплывам дзеяслова мачы́ць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Ву́рэч ’сенакос або паша’, вы́рэч ’тс’ (КСТ). Відаць, з *урэчча ’месца ля ракі’, якое захавалася ў тапоніме Урэчча.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Выжа́рына (БРС), вы́жарына ’гразкае месца на балоце ці сенажаці’ (Шат.). Ад выжар або выжара пры дапамозе суф. ‑іна.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

ніз, -у, мн. нізы́, -о́ў, м.

1. Ніжняя частка чаго-н.

Н. рукава.

2. Паверхня, бок прадмета, процілеглы яго верху.

Н. скрыні.

3. Унутраны бок (матэрыі, вопраткі); спод.

Н. паліто.

4. Нізіннае месца.

Сцелецца па нізах туман.

5. Тое, што і нізоўе.

6. мн. Шырокія пласты працоўнага народа.

Сацыяльныя нізы.

7. мн. Ніжнія ноты (спец.).

Браць нізы.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

нова... (а таксама нава...).

Першая састаўная частка складаных слоў у знач.:

1) новы (у 1 знач.), які ўпершыню з’явіўся, напр.: новазаведзены, новаўтварэнне;

2) які адносіцца да новых месц, да новага месца, напр.: новаадкрывальнік, новапасяленец;

3) не старажытны (у 1 знач.), напр., новаеўрапейскі;

4) які толькі што пачынае што-н., прыступае да чаго-н.; які з’яўляецца навічком, напр.: нованароджаны, новапрызначаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)