хапу́-лапу́, прысл.
Разм. Рабіць наспех. [Аленка:] — Проста ў цябе вельмі. Хапу-лапу і пад вянец. Кандрусевіч. [Крываручка:] — Мы яшчэ без абеду, ды і снеданне было хапу-лапу. Машара.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
шыро́зны, ‑ая, ‑ае.
Разм. Вельмі шырокі. У стэп шырозны Машыны гулкія пайшлі. Калачынскі. І сонца Вітае Шырозныя шумныя кроны, Дзе Свіслач малая Бруіцца З Лагойшчыны сонна. Дзеружынскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Прыспі́чыць ’абавязкова спатрэбіцца; вельмі захацецца’ (ТСБМ; мядз., Сл. ПЗБ), ’прыспешыць, давесці да мяжы’ (Др.-Падб.). Рус. приспи́чить ’абавязкова спатрэбіцца, вельмі захацецца’, укр. приспі́чити ’тс’. Паводле Праабражэнскага (2, 126), ад спица, *спичитъ ’калоць’. Гл. яшчэ Фасмер, 3, 366; ЕСУМ, 4, 577 (украінскае слова лічыцца запазычаннем з рускай). Гл. спіца.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Раява́ць ’жыць вельмі добра без турбот, безклапотна’ (ТСБМ, Ян., Янк. Мат.). Ад рай 1 (гл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Сівапёс ‘белаватая, вельмі неўрадлівая зямля’ (Юрч. Вытв.). Да сівы і пясок (гл.), параўн. сіняпёс, гл.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
fine3 [faɪn] adj.
1. прыго́жы, цудо́ўны;
a fine house прыго́жы дом;
a fine musician цудо́ўны музыка́нт
2. ве́льмі до́бры (пра самаадчуванне);
I feel fine. Я адчуваю сябе выдатна.
3. я́сны; сухі́ (пра надвор’е)
4. (ве́льмі) то́нкі (таксама перан.);
fine silk то́нкі шоўк;
fine rain дро́бны дождж;
fine distinctions то́нкія разыхо́джанні
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
АЦЭТАВО́ЦАТНЫ ЭФІ́Р,
арганічнае злучэнне, этылавы эфір ацэтавоцатнай кіслаты. Мал. м. 118,14. Існуе ў выглядзе сумесі двух таўтамерных формаў: кетоннай CH3C(O)CH2COOC2H5 і енольнай CH2C(OH)=CHCOOC2H5. Вадкасць, tкіп 180,8 °C, растваральны ў вадзе, спірце, эфіры. Вельмі рэакцыйназдольны. Раздражняе скуру. Атрымліваюць дзеяннем алкагаляту натрыю на этылацэтат. Выкарыстоўваюць у вытв-сці лекаў (амідапірыну, акрыхіну і інш.), вітаміну B, азафарбавальнікаў, для араматызацыі харч. Прадуктаў.
т. 2, с. 163
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
АЛІГАФА́ГІ
[ад аліга... + ...фаг(і)],
жывёлы, якія спажываюць вельмі абмежаваны набор кармоў. Да іх належаць многія членістаногія, чэрві, малюскі, рыбы, птушкі, млекакормячыя. Найб. пашыраны ў трапічных лясах. У фауне Беларусі алігафагі ёсць сярод насякомых (клубеньчыкавыя даўганосікі, каларадскі жук), павукоў, кляшчоў, чарвей, рыб, птушак (насякомаедныя — асаед звычайны, драпежнікі-рыбаеды — скапа, драпежнікі-арнітафагі — ястраб-перапёлачнік, ястраб-цецяроўнік), млекакормячых (траваедныя, пладаедныя і інш.). Гл. таксама Манафагі, Паліфагі.
т. 1, с. 255
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
А́ГА
(Bufo marinus),
рапуха атр. бясхвостых. Сустракаецца ў Паўд. і Цэнтр. Амерыцы.
Даўж. цела да 25 см. Па баках галавы вял. калявушныя залозы (паратыды). Мае найб. развітыя сярод земнаводных лёгкія. Актыўная ноччу. Самка адкладвае да 35 тыс. ікрынак. Вельмі пражэрлівая: корміцца насякомымі, малюскамі і інш. дробнымі жывёламі. Разводзяць для знішчэння шкоднікаў на плантацыях цукр. трыснягу. Атрутнымі выдзяленнямі скурных залоз ага змазваюць наканечнікі стрэл.
т. 1, с. 68
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
пло́хо
1. нареч. дрэ́нна, ке́пска;
2. безл., в знач. сказ. дрэ́нна, бла́га;
◊
пло́хо лежи́т дрэ́нна ляжы́ць;
из рук вон пло́хо ве́льмі дрэ́нна, ніку́ды не ва́рта;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)