прыці́хнуць, -ну, -неш, -не; прыці́х, -хла; -ні́; зак.

1. Перастаць падаваць гукі, ствараць шум; стаць амаль нячутным.

Гукі прыціхлі.

Птушкі прыціхлі.

2. Перастаць рухацца; паслабець у сіле свайго праяўлення.

Сябры прыціхлі.

Вецер прыціх.

|| незак. прыціха́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

урэ́шце.

1. прысл. Пасля ўсяго, напаследак, нарэшце.

Ён у. паявіўся.

2. у знач. далучальнага злуч. Ужыв. для далучэння асобнага слова ці цэлага сказа.

Гул слабеў, у. знік зусім.

3. у знач. пабочн. сл. Паказвае на завяршэнне працэсу, дзеяння, з’явы.

Ну, я, у., скончыла сваю работу.

4. у знач. пабочн. сл. Ужыв. як выражэнне крайняй ступені незадавальнення, нецярпення або падкрэслівае што-н.

Замоўкні ты, у.!

У., з кім хачу, з тым і сябрую.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

well

I [wel]

1.

adv. better, best

1) до́бра

The job was well done — Пра́ца была́ до́бра вы́кананая

Shake well before using — До́бра ўзбо́ўтайце пе́рад ужыва́ньнем

2) шмат; далёка

He is well past forty — Яму́ далёка за со́рак

3) у сапра́ўднасьці

I couldn’t very well refuse — У сапра́ўднасьці я ня мо́г адмо́віць

2.

adj.

1) до́бры, пра́вільны, у пара́дку

All is quite well with me — У мяне́ ўсё ў пара́дку

2) здаро́вы

I am very well — Я чу́юся зусі́м здаро́вым; Я ма́юся до́бра

3.

interj.

ну (выража́е зьдзіўле́ньне, зго́ду)

Well! Well! Here’s John — Ну і ну! Вось і Янка

Well, I’m not sure — Ну, я ня пэ́ўны

Well, what next? — Ну, а што дале́й?

•

- as well

- as well as

- do well

- get well

II [wel]

1.

n.

1) кало́дзеж -а m., сту́дня f.

2) сьвідраві́на f.

3) крыні́ца f.; жарало́ n.

4) пралёт (ле́сьвіцы); ша́хтавы або́ лі́фтавы ствол

2.

v.i.

1) біць крыні́цай, хлы́нуць

2) наліва́цца, напаўня́цца

Tears welled up in her eyes — Ейныя во́чы напо́ўніліся сьлязьмі́

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

спекулява́ць, -лю́ю, -лю́еш, -лю́е; -лю́й; незак.

1. чым і на чым. Займацца спекуляцыяй¹ (у 1 знач.)

С. дэфіцытнымі таварамі.

2. перан., на чым. Дзейнічаць, выкарыстоўваючы што-н. у карыслівых мэтах (неадабр.).

С. на даверы.

|| аднакр. спекульну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (разм.).

|| наз. спекулява́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

кальну́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Аднакр. да калоць ​1 (у 1, 3, 4 і 7 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

звя́гнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Аднакр. да звягаць (у 2 знач.).

2. Неабдумана, неасцярожна сказаць што‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разану́ць, ‑ну, ‑неш, ‑не; ‑нём, ‑няце; зак.

Разм. Аднакр. да рэзаць (у 1, 2, 7 і 8 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

уме́рзнуць, -ну, -неш, -не; умёрз, уме́рзла; -ні; зак.

1. у што. Пад уздзеяннем марозу шчыльна замацавацца ўнутры лёду, мёрзлай зямлі.

Бочка ўмерзла ў лёд.

2. Зацвярдзець ад марозу на значную глыбіню.

Зямля моцна ўмерзла.

|| незак. умярза́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

варушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць; незак.

1. каго-што. Дакранаючыся да чаго-н., прыводзіць у рух.

Вецер варушыць траву.

2. чым. Рухаць павольна, злёгку.

В. губамі.

В. мазгамі (перан.: разважаць, думаць; разм., жарт.).

3. што. Злёгку разграбаць, пераварочваць.

В. сена.

|| зак. разварушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць; -ру́шаны (да 3 знач.) і паварушы́ць, -рушу́, -ру́шыш, -ру́шыць.

|| аднакр. варухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.), зварухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 1 і 2 знач.) і паварухну́ць, -ну́, -не́ш, -не́; -нём, -няце́, -ну́ць; -ні́ (да 2 знач.).

◊

Вухам не варухнуць (разм.) — не звярнуць ніякай увагі на чые-н. словы, дзеянні і пад.

|| наз. варушэ́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ВЫКЛІ́ЧНІК,

часціна мовы, якая аб’ядноўвае словы, што выражаюць пачуцці і пабуджэнні, але не называюць іх. Вызначаецца нязменнай формай, не мае самаст. лексічнага і граматычнага значэння, марфалагічна непадзельны, сінтаксічна не звязаны з членамі сказа, а адносіцца да зместу ўсяго сказа, напр.: «О, колькі песень з сэрца рвецца!» (Я.Купала).

У бел. мове сярод выклічнікаў выдзяляюцца: паводле структуры — простыя («а!», «ой!», «ух!», «эй!», «ого!»), састаўныя («вось яно што!», «да пабачэння!», «вось табе і на!»); паводле паходжання — невытворныя («э!», «ай!», «ох!», «но!», «гм!»), вытворныя («бацюхны!», «дудкі!», «айда!»); паводле значэння — эмацыянальныя («о!», «у!», «ах!», «эх!», «эге!»), імператыўныя («ша!», «ну!», «гэй!», «цыц!»).

Літ.:

Беларуская граматыка. Ч. 1. Мн., 1985.

Л.І.Бурак.

т. 4, с. 310

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)