чамада́н м Kóffer m -s, -;
упакава́ць чамада́н éinpacken vt, den Kóffer pácken;
◊ сядзе́ць на чамада́нах ábreisefertig sein; auf gepáckten Kóffern sítzen*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Мірс ’страх, які даводзіць чалавека да непрытомнасці’ (Карскі, Труды). Балтызм, які Карскі (там жа, 393) супастаўляе з літ. mirksóti, mirksaũ ’сядзець з напаўрасплюшчанымі вачамі’ або з mir̃ti ’паміраць’. Лаўчутэ (Балтизмы, 145) адносіць гэту лексему да слоў, паходжанне якіх аргументавана недастаткова.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
glúcken
vi
1) куда́хкаць, квахта́ць
2) бу́лькаць
3) разм. сядзе́ць без спра́вы, гульта́йнічаць
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
легалізава́цца, ‑зуюся, ‑зуешся, ‑зуецца; зак. і незак.
1. Перайсці (пераходзіць) на легальнае становішча. [Ганна] і раней разумела, што без сапраўдных дакументаў тут легалізавацца нельга. Няхай. [Ланге:] — Трэба ж неяк легалізавацца. Пад хатай у склепе сядзець любы здолее. Асіпенка.
2. толькі незак. Зал. да легалізаваць.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
распу́дзіць, ‑джу, ‑дзіш, ‑дзіць; зак., каго-што.
Напалохаўшы, разагнаць у розныя бакі. Відаць, валтузня з ляшчом распудзіла рыбу, і Косціку зноў прыйшлося сядзець без занятку доўгі час. Ляўданскі. — Без лодкі мы тут не дадзім рады, — апаў духам Іван. — Распудзім толькі баброў... Масарэнка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
кру́кам нареч. крю́ком;
◊ стая́ць к. — стоя́ть над душо́й;
гну́цца ~кам — а) гнуть спи́ну; б) пресмыка́ться;
сядзе́ць ~кам — сиде́ть крю́ком над чем-л.
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
sítzen
* vi
1.
1) сядзе́ць
weich ~ — сядзе́ць на мя́ккім
gedrängt ~ — сядзе́ць це́сна [у цеснаце́]
der Hieb sitzt — уда́р папа́ў у цэль
éine Beléidigung auf sich ~ lássen* — праглыну́ць абра́зу [знява́гу]
2) знахо́дзіцца, сядзе́ць, разм. тырча́ць (дзе-н.)
3) сядзе́ць (у турме)
wégen etw. (G) ~ — сядзе́ць за што-н.
4) сядзе́ць, падыхо́дзіць, пасава́ць па фігу́ры (пра вопратку)
◊ das hat geséssen! — гэ́та папа́ла ў кро́пку!
auf dem hóhen Ross ~ — разм. ва́жнічаць
auf den Óhren ~ — ≅ рабіць вы́гляд, што не чу́еш
wer gut sitzt, der rückt nicht — ≅ ад до́брага ле́пшага не шука́юць
~ bléiben* — (з)астава́ца на другі́ год (у класе); не вы́йсці за́муж
auf der Wáre ~ bléiben* — не прада́ць тава́р
~ lássen* — кі́нуць, пакі́нуць каго́-н.; заста́віць чака́ць і не прыйсці́; пакі́нуць на другі́ год (у класе)
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
przeplatany
przeplatan|y
пераплецены;
siedzieć w ~ego — сядзець уперамежку (пра мужчын і жанчын)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Вэ́ндзіцца ’вэндзіцца; марудзіць, затрымлівацца’ (Сцяшк. МГ). Значэнне ’марудзіць, затрымлівацца’ другаснае. Аналагічнае развіццё і ў рус. мове (рус. копти́ться ’сядзець, нічога не рабіць’). Магчыма, сюды адносіцца і вэ́ндзацца ’бадзяцца, сланяцца без работы’ (Шат.), якое, відаць, утворана ад вэ́ндзаць ’вэндзіць’ (так жа, як вэ́ндзіцца ’марудзіць’ < вэ́ндзіцца, вэ́ндзіць).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Се́джа ‘засада на ваўкоў (з прынадай)’ (Касп., Янк. 3.), ‘памост з дошак пры лоўлі рыбы на язах’ (маг., мін., гом., Браім, Рыбалоўства). Гл. сежа; ‑д‑ пад уплывам дзеяслова сядзець; гл. аб тым Карскі, 1, 383. Сюды ж се́джа ‘многа грыбоў адзін каля аднаго’ (Сцяшк. Сл.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)