спрацаванасць 1, ‑і, ж.
1. Ступень зношанасці інструмента, механізма. Спрацаванасць разцоў.
2. Страта здароўя ад непамернай працы. Амаль ва ўсіх вобразах сялян падкрэслена толькі самае галоўнае: дачасная спрацаванасць, старасць, беднасць. Адамовіч.
спрацаванасць 2, ‑і, ж.
Узгодненасць у працы. [Шулікаў:] — Тут патрэбна спрацаванасць, трэба мець адчуванне рытму, бо саб’ешся з рытму — і замест таго, каб па кастылю ўдарыць, возьмеш ды і стукнеш па малатку свайго напарніка. Васілёнак.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
*Про́пад, про́падам у выразе прападзі ты пропадам! (ТСБМ). Параўн. рус. пропади ты про́падом, укр. про́па́д, про́падом ’тс’, польск. przepad ’страта залогу, закладу’, чэш. propad ’люк; правал’, серб.-харв. propȁd, славен. propàd ’заняпад, упадак’. Аддзеяслоўны дэрыват ад *propadǫ, *propasti. Гл. прапасці. Параўн. пропадзь, пропасць (гл.). Відаць, у спецыяльных значэннях незалежныя ўтварэнні ў розных славянскіх мовах (гл. Фасмер, 3, 376; ЕСУМ, 4, 599; Банькоўскі, 2, 883); Сной₂, 584 (рэканструюе *propadъ ’падзенне, ухіл’).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
этыяля́цыя
(ад фр. étioler = рабіць бледным)
страта раслінамі зялёнай афарбоўкі (хларафілу) пры вырастанні іх у цемнаце або ва ўмовах недастатковага асвятлення.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
аба́зія
(н.-лац. abasia, ад гр. а- = не + basis = хада)
мед. страта здольнасці хадзіць у выніку захворвання нервовай сістэмы (параўн. астазія).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
агра́фія
(ад гр. а- = не + grapho = пішу)
мед. страта здольнасці пісаць у сувязі з паражэннем пэўных аддзелаў галаўнога мозгу (параўн. алексія).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
аста́зія
(н.-лац. astasia, ад гр. а- = не + stasis = стаянне)
мед. страта здольнасці стаяць у выніку захворвання нервовай сістэмы (параўн. абазія).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
дэфіцы́т
(лац. deficit = нестае)
1) недахоп чаго-н., нястача (напр. д. тавараў);
2) страта, перавышэнне расходаў над даходамі (напр. бюджэтны д.).
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)
severe [sɪˈvɪə] adj.
1. (on/with) суро́вы; стро́гі; цвёрды, непахі́сны
2. ве́льмі ця́жкі, невыно́сны, по́ўны выпрабава́нняў;
a severe pain мо́цны боль;
a severe loss вялі́кая стра́та
3. неспрыя́льны для жыцця́; хало́дны;
a severe winter суро́вая зіма́;
a severe wind рэ́зкі ве́цер, сі́вер
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Ачко́, очко́ ’ляток у калодзе для пчол’ (КСТ), ’ячэйка ў сетцы’ (КСТ), ’адзінка ўліку ў розных гульнях’, картачная гульня’ (БРС), укр. очко, вочко, рус. очко, польск. oczko. Памяншальная форма ад око ’вока’, з якім асацыіраваліся дзірачкі ці кропкі на розных прадметах; страта сувязі з ’вока’, акрамя пераноснага ўжывання, звязана з фармальным разыходжаннем (змена націску, параўн. сучаснае во́чка памяншальнае да во́ка ў большасці беларускіх гаворак, гл. ачкаты і інш.), параўн. Булахоўскі, Труды ИРЯ 1, 1949, 153.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
дэзарыента́цыя
(фр. désorientation)
1) страта правільнай арыентацыі, правільнага ўяўлення аб часе і прасторы;
2) увядзенне ў зман каго-н. шляхам памылковай, няправільнай інфармацыі.
Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)