Плес ’глыбокае месца на балоце, дзе заўсёды стаіць вада’ (Бес.), ’шырокі фарватэр’ (Крывіч, 1), ’прырэчная сенажаць, якая заліваецца ў час разводдзя’ (глус., Янк., дыс.), ’забалочаныя берагі азёр’ (палес., Талст.), плесо ’балота, занесенае пяском’ (Скарбы). Гл. плёс.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

камя́жышча Месца, дзе стаяла ці стаіць камяга (Слаўг.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

павіха́ Месца, дзе стаіць сухая трава (Ст.-дар.).

Беларускія геаграфічныя назвы. Тапаграфія. Гідралогія. (І. Яшкін, 1971, правапіс да 2008 г.)

zatamować

зак.

1. спыніць; стрымаць;

zatamować krew — спыніць кроў (крывацёк);

zatamować oddech — стаіць дыханне;

2. запрудзіць; загаціць

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

ла́герны, ‑ая, ‑ае.

Які мае адносіны да лагера (у 1–3 знач), уласцівы лагеру. Лагерная вучоба. Лагернае адзенне. Лагернае ўтрыманне жывёлы. □ Пад паветкай лагернай канюшні стаіць адзін з запасных коней. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прагрэсі́раваць, ‑рую, ‑руеш, ‑руе; незак.

1. Паступова ўзмацняцца, павялічвацца. Хвароба прагрэсіруе.

2. Удасканальвацца, ісці па шляху прагрэсу. Каліноўскі разумеў, што грамадскае жыццё не стаіць на адным месцы, яно развіваецца, прагрэсіруе. Лушчыцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

про́башч, ‑а, м.

Ксёндз, які стаіць на чале парафіі. Ксяндза-пробашча віншуюць: яго прамова — шэдэўр красамоўства. Колас. Адзінае, што заслугоўвае ўвагі, — гэта касцёл і плебанія, у якой жыве пробашч Аўгусцін. Бажко.

[Польск. proboszcz.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прыку́рчыцца, ‑чуся, ‑чышся, ‑чыцца; зак.

Трохі скурчыцца; скурчыўшыся, прымасціцца дзе‑н. Стаіць на лузе між дубоў цыбаты бусел, Асенні дождж яго прыкурчыцца прымусіў. Русак. Ззаду, у галавах Алёшкі, прыкурчыўся Трусік. Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Беркін ’назва расліны Meliotus albus L. і інш.’ Гл. барку́н. Варыянт беркін запазычаны з адной з цюрк. форм. З цюрк. слоў, якія прыводзіць Мяркулава, Очерки, 87, бліжэй ад іншых да бел. формы стаіць караім. біркін ’быць запырсканым’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Манту́ла ’ход гульні ў баланты (у цуркі)’, манту́ліць ’біць, гуляць’ (ТС). Рус. перм. дать мантулу кому‑либо ’ўдарыць каго-небудзь’. Паводле Цыхуна (Бел.-укр. ізал., 86), семантычна найбольш блізка лексема стаіць да рум. mântuióla ’заканчэнне’, ’збаўленне, вызваленне, уратаванне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)