◎ Праве́ц, праўцак у выразах: стаяць праўцом ’стаяць прама’ (стаўб., Нар. сл.), стаяць праўцака ’не даваць магчымасці паварушыцца’ (калінк., З нар. сл.), на праўцака браць ’аб стане непрытомнасці’ (Ян.), праўцаком ’дыбам’ (гом., Нар. словатв.), правцёвый ’той, які стаіць старчаком’ (брэсц., З нар. сл.). Укр.правцем поставити ’выпраміць (руку, ногу), не даць сагнуцца’. Да правы ў значэнні ’роўны, прамы’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
часно́к, ‑наку, м.
1. Агароднінная расліна сямейства лілейных з ядомай цыбулінай, якая мае востры смак і рэзкі характэрны пах. Пасярод сумётаў-горак Зелянее многа град. Тут — цыбуля, памідоры, Морква, рэпа і салат, І капуста, і гуркі, І часнок, і буракі.Муравейка.
2.зб. Ядомыя цыбуліны гэтай расліны.
•••
Як (нібы) часнок — роўны і белы (пра зубы).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ében
1.
a гла́дкі, ро́ўны, пло́скі
2.
advі́менна, менаві́та, якра́з
~ erst [jetzt] — то́лькі што
na ~ — разм. то-та
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
спако́йны, -ая, -ае.
1. Які знаходзіцца ў стане спакою, маларухомы або нерухомы.
Спакойная рака.
Сядзець спакойна (прысл.).
2. Які выражае спакой (у 2 знач.), без душэўных трывог, перажыванняў.
Спакойнае жыццё.
На сэрцы спакойна (прысл.).
3. Стрыманы, ураўнаважаны, ціхмяны, які нікога не раздражняе.
С. конь.
Спакойнага нораву чалавек.
4.Роўны ў сваім працяканні.
Спакойная хада.
Спакойная гутарка.
5. Не ваенны, мірны.
С. час.
6. Які нічым і нікім не парушаецца, адбываецца ў спакоі.
Спакойная старасць.
7. Прыемны для вока (пра святло, фарбы і пад.).
Спакойныя фарбы пейзажаў.
Спакойнае, мяккае святло.
|| наз.спако́йнасць, -і, ж.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
równy
równ|y
роўны;
stopień ~y грам. звычайная ступень;
wszyscy obywatele są ~i wobec prawa — усе грамадзяне роўныя перад законам;
on nie ma sobie ~ego — яму няма роўных;
jak ~y z ~ym — як роўны з роўным;
w ~ej mierze — у роўнай ступені; аднолькава
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
ме́цца-ты́нта
(іт. mezzotinto, ад mezzo = сярэдні + tinto + афарбаваны)
від заглыбленай гравюры, ў якім паверхні металічнай дошкі надаецца шурпатасць, каб пры друкаванні атрымаць роўны чорны фон.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
рэа́л2
(ням. Regal)
1) стол з нахіленай верхняй дошкай, на якую ставіцца каса са шрыфтам для набору;
2) друкарскі шрыфт, кегель якога роўны 120 пунктам.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
АДВАРО́ТНАЯ МА́ТРЫЦАквадратнай матрыцы A, матрыца B таго ж парадку, вызначаная так, што , дзе E — адзінкавая матрыца. Існуе тады і толькі тады, калі дэтэрмінант |A| матрыцы A не роўны нулю, у гэтым выпадку адваротная матрыца адзіная і яе элементы bij знаходзяць па формуле
, дзе Mji — дадатковы мінор элемента aji матрыцы A.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
КУЛО́Н,
1) адзінка зараду электрычнага (колькасці электрычнасці) у Міжнар. сістэме адзінак (СІ). Названа ў гонар Ш.А.Кулона. Абазначаецца Кл. 1 Клроўныэл. зараду, які працякае праз папярочнае сячэнне правадніка за 1 с пры сіле пастаяннага току 1 А, 1 Кл = 1 А∙с. 2) Адзінка патоку электрычнага зрушэння (патоку эл. індукцыі) праз адвольную замкнёную паверхню, у сярэдзіне якой знаходзіцца свабодны зарад 1 Кл.