сталіні́т, ‑у, М ‑ніце, м.

1. Цвёрды сплаў, які выкарыстоўваецца для вырабу металарэзных інструментаў, для горнага бурэння і пад.

2. Загартаванае шкло павышанай трываласці для машын, самалётаў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Таксі́ ’аўтамабіль, прызначаны для перавозкі пасажыраў або грузаў з аплатай па таксометру’ (ТСБМ), ’легкавы аўтамабіль’ (швянч., воран., Сл. ПЗБ), адаптаванае таксо́ н. р., такся́ ж. р. ’таксі’ (Мат. Маг. 2). Запазычанне савецкага часу з заходнееўрапейскіх моў са скарачэння taxi на французскай глебе слова taximètre, першапачаткова ’аўтаматычны лічыльнік для машын гарадскога транспарту з указаннем кошту праезду’, пазней ’аўтамашына з такім лічыльнікам’ (Чарных, 2, 226).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

вібрастэ́нд

(ад вібра- + стэнд)

устаноўка для выпрабавання машын, апаратаў, прыбораў на вібрацыю.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

перспекто́граф

(ад перспектыва + -граф)

прыбор для вычэрчвання перспектыўных праекцый дэталей машын, збудаванняў.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

БЕ́РАСНЕЎ Алег Васілевіч

(н. 21.8.1940, г. Хойнікі Гомельскай вобл.),

бел. вучоны ў галіне машынабудавання. Чл.-кар. АН Беларусі (1986), д-р тэхн. н. (1982), праф. (1986). Скончыў Бел. ін-т інжынераў чыг. транспарту (1961). З 1964 у Ін-це надзейнасці машын АН Беларусі, з 1978 яго дырэктар. Навук. даследаванні па тэорыі, метадах прагназавання надзейнасці і даўгавечнасці механізмаў машын, зніжэнні іх вібраакустычнай актыўнасці, стварэнні стандартаў і нарматываў для праектавання машын высокай надзейнасці.

Тв.:

Самоустанавливающиеся зубчатые колеса. Мн., 1983;

Аналитические методы механики в динамике приводов. Мн., 1992 (разам з А.М.Гоманам, М.М.Ішыным).

т. 3, с. 106

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

засто́парыцца, ‑руся, ‑рышся, ‑рыцца; зак.

Спыніцца, спыніць сваю дзейнасць. Калі застопарылася адна з машын, у ваду пайшлі вадалазы. Лынькоў. // перан. Разм. Затрымацца ў сваім руху, развіцці. Работа застопарылася.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

салідо́л, ‑у, м.

Гатунак густога рэчыва, якое выкарыстоўваецца для змазвання хадавой часткі транспартных машын. Ад свежых сасновых дошак патыхала смалою і салідолам ці нейкім іншым машынным маслам. Шашкоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гуд, ‑у, м.

Тое, што і гудзенне. Пчаліны гуд. □ Мы слухалі з табой прыход вясны ў полі, Спеў жаўрука нястомны, Машын сталёвых гуд. А. Астапенка.

•••

Гудам гудзець гл. гудзець.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

самахо́д, ‑а і ‑у, М ‑дзе, м.

1. ‑у. Спец. Механічная падача разца або дэталі ў металарэзных станках.

2. ‑а. Назва некаторых машын і транспартных сродкаў са сваёй цягай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

амартыза́цыя

(с.-лац. amortisatio = аслабленне)

1) паступовае зношванне машын, абсталявання, збудаванняў і перанясенне іх вартасці на прадукцыю;

2) паступовае пагашэнне доўгу асобай або арганізацыяй перыядычнымі ўзносамі;

3) змякчэнне штуршкоў, удараў пры руху машын, пасадцы самалётаў з дапамогай спецыяльных прыстасаванняў.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)