1. Навуковае або навукова-папулярнае даведачнае выданне па ўсіх або асобных галінах ведаў, звычайна ў выглядзе слоўніка.
Музычная э.
Дзіцячая э.
2. Прыведзены ў сістэму агляд розных раздзелаў, галін якой-н. навукі, уводзіны ў курс якой-н. навукі (кніжн.).
Э. матэматычных ведаў.
◊
Хадзячая энцыклапедыя (жарт.) — пра адукаванага чалавека, які валодае самымі рознымі ведамі.
|| прым.энцыклапеды́чны, -ая, -ае.
Э. слоўнік.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
авіяко́мпас
(ад авія- + компас)
аэранавігацыйная прылада, якая паказвае курс лятальнага апарата адносна магнітнага і геаграфічнага мерыдыянаў, зададзенага напрамку ці напрамку на радыёмаяк.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Атэлье́. З рус.ателье́, запазычанага ў канцы XIX ст. з франц.atelier ’майстэрня’, Шанскі (1, 170. Курс суч., 167) выводзіць беларускае праз рускую з французскай; Крукоўскі (Уплыў 78) указвае на рускае пасрэдніцтва. Трэба ўлічыць яшчэ польск.atelier.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Во́бласць (БРС, Яруш., КТС). Рус.о́бласть, ст.-слав.область, чэш.oblast, славац.oblasť. Запазычанне з ц.-слав. (Крукоўскі, Уплыў, 48; Курс суч., 149). Новае значэнне ’буйная адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка’ з’яўляецца семантычнай калькай з рус. (Крукоўскі, Уплыў, 144).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
валю́тныфін. Währungs-; Valúta- [vɑ-];
валю́тны курс Währungskurs m -es, -e, Valútakurs m;
Міжнаро́дны валю́тны фонд Internationáler Währungsfonds [-fõ:] m - [-fõ:s] (скар. IWF)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
ардына́тар
(лац. ordinator = распарадчык)
1) урач лячэбнай установы, які лечыць пад кіраўніцтвам загадчыка аддзялення;
2) урач, які праходзіць курс павышэння кваліфікацыі ў ардынатуры.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)
Ана́ліз. Новае запазычанне з рус. (Крукоўскі, Уплыў, 76; Курс суч., 163) ана́лиз, дзе з франц. ці лац. (на што ўказвае націск), у якіх з грэч.ἀνάλυσις (Фасмер, 1, 77; Шанскі 1, А, 99). Польск. дала б форму аналіза.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Арсена́л, Рус., укр.арсена́л. Беларускае слова з рускай (Крукоўскі, Уплыў, 82), дзе ў канцы XVII ст. з італ. (Шанскі, 1, А, 146) < арабск. Не зусім дакладна сцвярджэнне аб французскай крыніцы беларускага слова (Курс. суч., 166; БелСЭ, 1, 455).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
А́рыя. З рус.а́рия < іт.aria; у рускай мове з пачатку XVIII ст. (Фасмер, 1, 86). На італьянскую крыніцу беларускага слова ўказваў Булахаў, Курс суч., 170, на рускае пасрэдніцтва — Крукоўскі, Уплыў, 84; Маргаран, ЭИРЯ, 6, 91; Біржакава, 343.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Direktión
f -, -en
1) (на)кіру́нак, напра́мак, курс
2) дырэ́кцыя, (у)праўле́нне
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)