atonement
[əˈtoʊnmənt]
n.
1) загла́джаньне, выкупле́ньне n. (віны́, кры́ўды)
2) пакрыцьцё n., зваро́т -у m., кампэнса́та f. (за стра́ты)
Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)
Про́сьба ’прашэнне; зварот, пажаданне’ (ТСБМ, Гарэц.; ашм., Стан.), ст.-бел. прозба (1530 г.) ’тс’ (Карскі, 1, 278), рус. про́сьба ’тс’, польск. prośba ’тс’; чэш. prośba ’тс’. Суфіксальнае ўтварэнне ад прасіць (*prosьba), параўн. гульба́, стрэ́льба і стральба́ і пад.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
а³, часц.
1. Ужыв. як пытальны водгук на зварот або пры перапытванні недачутага. —
Гэй, уставай! — А? Чаго?
2. Ужыв. пры паўторным звароце да каго-н. з мэтай прыцягнуць увагу.
Сынок, а сынок... уставай!
3. Ужыв. ў пачатку рэплікі, якой пачынаецца гутарка, для ўзмацнення выразнасці, пераканаўчасці.
А як нам будзе добра!
А чаму ў вас цёмна?
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
zwrot, ~u
м.
1. паварот;
zwrot na prawo (na lewo) — паварот направа (налева);
2. зварот; вяртанне;
zwrot pieniędzy — зварот (вяртанне) грошай;
w tył zwrot! — кругом! (каманда)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Рэквізі́цыя ’прымусовае адчужэнне за плату або часовая канфіскацыя маёмасці ва ўласнасць дзяржавы’ (Булыка, СІС). З рус. реквизиция ’тс’. Ст.-бел. реквизиция (рэквизыцыя) ’зварот да судовых улад з пэўнай просьбай’ < ст.-польск. rekwizycyja < лац. rĕquīsītīo ’даследаванне’ (Булыка, Лекс. запазыч., 51).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бра́тка м
1. ласк Brüderchen n -s, -, kléiner Brúder;
2. (зварот, разм) Brúderherz n -ens, -en
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
прамо́ваI ж Réde f -n; Ánsprache f -, -n (зварот, выступленне);
сказа́ць прамо́вау éine Réde hálten*
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
запатрабава́нне, ‑я, н.
1. Кніжн. Дзеянне паводле знач. дзеясл. запатрабаваць.
2. Кніжн. Афіцыяльны зварот з патрабаваннем, просьбай даць якія‑н. звесткі, тлумачэнні.
3. Неабходнасць, патрэба. Культурныя запатрабаванні працоўных.
•••
Да запатрабавання — пра карэспандэнцыю, якая выдаецца на пошце па патрабаванню адрасата.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
хло́пча, клічная форма ад наз. «хлопец», м.
Разм. Ужываецца як сяброўскі зварот да каго‑н. [Дзядуля:] — А ты мне ў дарадчыкі, хлопча, не варты, Яшчэ ты, сынок, не дарос. Бялевіч. Лёня спытаў у мяне: — Адкуль ты, хлопча, будзеш родам? Сабаленка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чалаве́ча, клічная форма ад наз. «чалавек», м.
Разм. Ужываецца як ласкавы зварот да незнаёмага мужчыны. А неўзабаве [пасажыр] загаварыў да суседа: — Скажы, чалавеча, ты не з Дуплішча? Марціновіч. [Пан:] — Ты, чалавеча, хвацкі майстар, але такую штуку, відаць, не патрапіш зрабіць. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)