З’е́д ’шрам’ (Мат. Гом.). Відаць, бяссуфіксны назоўнік ад зʼесці, jьz‑ěd‑ti ’сапсаваць, грызучы’. Корань *ěd‑. Гл. ежа.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
харч, -у, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Тое, што спажываюць, чым жывяцца, ежа.
Мясны х.
Нешта ж ты змізарнеў на гарадскіх харчах.
2. Корм для жывёлы.
Нарыхтаваць харчу жывёле на зіму.
3. перан. Тое, што з’яўляецца крыніцай роздуму, разважанняў.
Даць х. для мозгу.
◊
На харчах святога Антонія (разм., жарт.) — недаядаючы, галадаючы.
|| прым. харчо́вы, -ая, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
ны́рка, ‑і, ДМ ‑рцы; Р мн. ‑рак; ж.
1. Орган мочавыдзялення ў чалавека і пазваночных жывёл. Запаленне нырак.
2. толькі мн. (ны́ркі, ‑рак). Гэты орган некаторых жывёл як ежа.
•••
Блукаючая нырка — захворванне ныркі, якое праяўляецца ў яе ненармальнай рухомасці.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яда́, ‑ы, ДМ ядзе, ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. есці.
2. Тое, што ядуць і п’юць; ежа. Застаўляе [пан] стол дубовы Сытаю ядою, Мёд, віно ў жбанах б’е пенай, Як бы мора тое. Купала. Хлеб ды вада — маладзецкая яда. Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Schmaus
m -es, Schmäuse
1) сма́чная е́жа
2) бясе́да, пачасту́нак
3) перан. асало́да
Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)
gripe1 [graɪp] n. infml ска́рга, нарака́нне;
Her only gripe about the hotel was the food. Яе адзіным нараканнем на гатэль была ежа.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
крэм, -у, мн. -ы, -аў, м.
1. Салодкая ежа з сумесі ўзбітых вяршкоў, шакаладу, фруктовых сокаў і пад., а таксама паўфабрыкат з гэтых прадуктаў для праслойвання і ўпрыгожвання пірожных і тортаў.
Шакаладны к.
Узбіць к.
Торт з заварным крэмам.
2. Касметычная мазь.
3. Мазь для чысткі скуранога абутку; вакса, гуталін.
|| прым. крэ́мавы, -ая, -ае (да 1 знач.).
Крэмавая начынка.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
крэм, ‑у, м.
1. Салодкая ежа з сумесі ўзбітых вяршкоў, фруктовых сокаў, кофе і інш.
2. Паўфабрыкат для праслойвання і ўпрыгожвання пірожных і тортаў. Лімонны крэм. Вішнёвы крэм. Шакаладны крэм.
3. Касметычная мазь. Ланалінавы крэм.
4. Мазь для чысткі скуранога абутку; вакса, гуталін.
[Фр. créme.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пада́чка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.
Разм.
1. Ежа, кінутая жывёле (часцей за ўсё сабаку). Сабака цярпліва чакаў падачкі.
2. перан. Тое, што даецца ад жалю як ахвяраванне, міласціна. Грашовая падачка. □ Ксяндзы ў асноўным жылі за кошт панскіх падачак. Чарнышэвіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
greasy [ˈgri:si, ˈgri:zi] adj.
1. тлу́сты; пакры́ты тлу́шчам;
greasy food тлу́стая е́жа
2. слі́зкі; ко́ўзкі;
a greasy road слі́зкая даро́га
3. infml яле́йны, пры́кра ласка́вы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)