Дэ́ман ’дэман’ (БРС). Рус. де́мон, укр. де́мон. Кніжнае запазычанне са ст.-слав., ц.-слав. демонъ, дѣмонъ ’тс’ (а гэта з грэч. δαίμων ’злы дух, д’ябал’). Гл. Фасмер, 1, 498; Шанскі, 1, Д, Е, Ж, 67.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Перапа́ташыць (парэпатошыць) ’знішчыць, павыдаваць’ (ТС). Да пера- (гл.) і латошыць ’знішчаць, руйнаваць’ (тамсама), якое можна параўнаць з мар. patos ’моцны дух у выглядзе дракона’. Няясна. Магчыма, генетычна звязана са ст.-грэч. πάνος ’пакуты, гора, паражэнне’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

падве́й ​1, ‑ю, м.

Шматгадовая балотная травяністая расліна сямейства асаковых, насенне якой мае доўгія бліскучыя белыя валасні.

падве́й ​2, ‑ю, м.

1. У старажытнай міфалогіі беларусаў — злы дух, які круціцца ў віхры, прыносіць разбурэнні і незвычайныя хваробы.

2. Уст. Хвароба, якая здараецца, калі прахопіць скразняком; параліч. У хворай падвей.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

папра́духа, ‑і, ДМ ‑дусе, ж.

Уст.

1. Жанчына, якая займаецца ручным прадзеннем. Якая папрадуха пры кудзелі, такое палатно ў белі. З нар.

2. толькі мн. (папра́духі, ‑дух). Зборышча, якое наладжвала вясковая моладзь для таго, каб папрасці і павесяліцца. Дзяўчаты ходзяць днём адна да адной на папрадухі. Васілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

стаі́чна, прысл.

Як стоік (у 2 знач.), як уласціва стоіку; стойка, мужна. І тым не менш, непакорлівы дух дзядзькі, яго паэтычная душа, закаханая ва ўсё прыгожае, стаічна вытрымлівалі нягоды і выпрабаванні лёсу. Майхровіч. З нейкім вінавата-прабачлівым выглядам ён стаічна чакаў, пакуль набярэцца ў яе дробязі на рэшту. Васілёнак.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пах, дух, духмень, духмянасць, арамат, водар

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

мані́зм

(фр. monisme, ад гр. monos = адзін, адзіны)

філасофскае вучэнне, якое лічыць асновай быцця адзін пачатак — матэрыю або дух (параўн. дуалізм, плюралізм 1).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

ву́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.

1. Усклікнуць «вух», выказваючы здзіўленне, захапленне. // Адазвацца падобным гукам (пра некаторых птушак). Сава і вухнула, сабраўшы дух: «Ку-га, ку-га, вух-вух!» Дубоўка.

2. Тое, што і бухнуць ​1 (у 1 знач.). За Дзвіною глуха вухнуў гром. Савіцкі. Аднекуль з дарогі вухнуў лёгкі мінамёт. Няхай.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Púste

f - разм. дыха́нне

mir ging die ~ aus, mir vergíng die ~ — я зады́хаўся, у мяне́ заняло́ дух

Нямецка-беларускі слоўнік (М. Кур'янка, 2006, правапіс да 2008 г.)

воспроизводи́ть несов.

1. узнаўля́ць;

воспроизводи́ть капита́л узнаўля́ць капіта́л;

2. (воссоздавать в памяти) аднаўля́ць; (припоминать) прыпаміна́ць; (передавать) перадава́ць;

мы́сленно воспроизводи́ть собы́тия ю́ности у ду́мках аднаўля́ць падзе́і юна́цтва;

он тще́тно воспроизводи́л забы́тые черты́ лица́ ён ма́рна прыпаміна́ў забы́тыя ры́сы тва́ру;

перево́д хорошо́ воспроизво́дит дух оригина́ла перакла́д до́бра перадае́ дух арыгіна́ла;

3. (репродуцировать) рэпрадуктава́ць; (копировать) капі́рава́ць; (перепечатывать) перадруко́ўваць; (излагать) выклада́ць, перака́зваць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)