Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
serpentyna
Iж.
серпантын (пакручастая горная дарога)
IIж.мін.
серпенцін; змеявік
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
potok, ~u
м. паток; ручай, ручаіна;
potok górski — горны паток, горная ручаіна
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
смала́ж. Teer m -s, -e; Harz n -es, -e (здраўніны); Pech n -(e)s, -e (вар);
го́рная смала́ Bérgharz n
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
rock1[rɒk]n.
1.AmE ка́мень
2.го́рная паро́да
3. скала́, уцёс
♦
on the rocks ≅ на ме́лі;
between a rock and a hard place ≅ між двух агнёў; памі́ж лі́ха і го́ра; у бязвы́хадным стано́вішчы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Парфі́р ’вулканічная горная парода, у якой асобныя крышталі вылучаюцца з асноўнай масы сваёй велічынёй ці колерам’ (ТСБМ). З рус.порфи́р ’тс’ (параўн. Крукоўскі, Уплыў, 87). Рус., відаць, праз ням.Porphyr, італ.porfiro з грэч.πορφυροῡς ’баграны, пурпуровы’ (гл. Праабражэнскі, 2, 111; Фасмер, 3, 336).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Пе́мза ’лёгкая порыстая горная парода вулканічнага паходжання’ (ТСБМ). З рус.пе́мза ’тс’, якое, паводле Фасмера (3, 231), з чэш.pemza, куды прыйшло з ст.-в.-ням.pumiʒ, bumiʒ < лац.pūmex ’тс’. Не выключана, што крыніцай запазычання ў рус. мову можа быць с.-нідэр.pums.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
пласт, -а́, М -сце́, мн. -ы́, -о́ў, м.
1. Шчыльны, плоскі слой чаго-н.
Верхнія пласты глебы.
Пласты каштоўных выкапняў.
2.перан. Аднародная ў якіх-н. адносінах маса як частка чаго-н. (кніжн.).
Пласты насельніцтва.
Лексічны п.
◊
Ляжаць як пласт або пластом (разм.) — нерухома, не маючы сіл падняцца.
|| прым.пластавы́, -а́я, -о́е (да 1 знач.; спец.).
Пластавая горная парода.
П. вугаль.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ша́хта, -ы, М -хце, мн. -ы, шахт і -аў, ж.
1. Вертыкальная ці нахіленая горная выпрацоўка, якая мае непасрэдны выхад на паверхню; шахтавы ствол.
Заваленая ш.
Спускацца ў шахту.
2. Горнапрамысловае прадпрыемства, якое вядзе падземную здабычу карысных выкапняў; месца здабычы іх.
Працаваць у шахтах.
3. Вертыкальная падоўжаная поласць у некаторых прамысловых канструкцыях (спец.).
Ліфтавая ш.
|| прым.ша́хтавы, -ая, -ае.
Шахтавая печ.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ка́рлінг
(ням. Karling)
горная вяршыня пірамідальнай, пераважна трохграннай формы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г.)