pobyt, ~u
м. знаходжанне; пражыванне;
miejsce ~u — месца знаходжання;
pobyt stały (tymczasowy) — сталае (часовае) знаходжанне (пражыванне)
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
bezpieczny
бяспечны;
~e miejsce — бяспечнае месца;
być ~ym — o kogo/co быць спакойным за каго/што
Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)
Пу́шча ’густы, непраходны лес; нетры’ (ТСБМ, ТС, Шат., Бяльк., Гарэц., Др.-Падб., Мядзв., Яруш.), ’пусташ, бязлюднае месца’ (ЛА, 2), ’зараслі ў забалочанай мясцовасці’ (валож., ЛА, 1), пу́шча‑драму́шча ’дзікі лес, пра які гаворыцца ў беларускіх казках’ (Мядзв.), ст.-бел. пуща ’пустыня, пустка’ (Нас. гіст.), укр. пу́ща ’дрымучы лес, лясныя нетры’, польск. puszcza ’бязлюднае месца; пустка’, харв. pȗšća ’пустая мясцовасць’ (Скок, 3, 82), славен. pušča ’папар; дзікая мясцовасць; пустэча’. Прасл. *puštja (< pustъ, гл. пусты́); паводле Банькоўскага (2, 967), пушча абазначала спрадвечна бязлюднае месца ў адрозненне ад пусты́ня (гл.), што абазначала месца, пакінутае людзьмі, параўн., аднак, славен. puščava ’пустыня’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Ірда́нь ’рэлігійны абрад асвячэння вады’ (Бяльк.), ’месца, дзе ў дзень богаяўлення асвячаюць ваду’ (Нас.). Рус. иорда́нь ’месца на рацэ, дзе праводзяць асвячэнне вады і некаторыя царкоўныя святы’, дыял. ’вадохрышча’, ’палонка’, ирда́н, ирда́нь ’месца на рацэ, возеры ці сажалцы для царкоўнага абраду асвячэння вады’, ’палонка’, ’чысты ручай, крыніца’, ерда́нь ’палонка’, укр. дыял. йрда́нь ’месца на рацэ, дзе асвячаюць ваду ў дзень богаяўлення’. У рускай пісьменнасці иердань, иордань, ердань ’палонка з памостам і часовай капліцай для вяршэння абраду асвячэння вады і купання’ з XVI ст. Утворана ад назвы ракі Іардан (грэч. Ἰορδάνης), у якой, паводле евангельскага падання, хрысціўся Іісус Хрыстос. Гл. Фасмер, 2, 23.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
бе́жанец, ‑нца, м.
Чалавек, які пакінуў месца свайго жыхарства з прычыны вайны або стыхійнага бедства. З заходняй стараны даходзілі сюды бежанцы, якім пашанцавала выбрацца з агню нямецкіх бамбардзіровак. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дагэ́туль, прысл.
1. Да гэтага часу. На нетрах і балотах, якімі .. не праходзіў дагэтуль жывы чалавек, Валенцюкевіч павёў атрад на поўнач. Брыль.
2. Разм. Да гэтага месца. Дайсці дагэтуль.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дасвідрава́цца, ‑руюся, ‑руешся, ‑руецца; зак.
Разм. Свідруючы, дасягнуць якога‑н. месца, дабрацца да чаго‑н. — Да вайны я выпытаў у газетах, што на Палессі інжынеры да солі дасвідраваліся. Паслядовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дачыта́цца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм.
1. Прачытаць да якога‑н. месца. Дачытацца да сярэдзіны кнігі.
2. Празмерным чытаннем давесці сябе да непрыемных вынікаў. Дачытацца да болю ў галаве.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ахвя́рнік, ‑а, м.
1. Спецыяльнае месца, спецыяльны стол або ачаг, на якім прыносіліся ахвяры бажаству.
2. Стол з левага боку алтара ў праваслаўнай царкве, прызначаны для спраўляння некаторых абрадаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абло́м, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. абламваць — абламаць і стан паводле знач. дзеясл. абломвацца — абламацца.
2. Месца пералому.
3. Профіль, разрэз архітэктурнай дэталі. Просталінейныя абломы. Крывалінейныя абломы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)