гульня́ ж Spiel n -(e)s, -e; Spíelen n -s (працэс гульні);

гульня́ для дзяце́й Kínderspiel n;

гульня́ ў вайну́ Kríegsspiel n;

вы́йсці з гульні́ aus der Partíe áusscheiden* [áussteigen*];

заміна́ць гульні́ das Spiel verdérben*;

двайна́я гульня́ dóppeltes Spiel;

гульня́ слоў Wórtspiel n;

Алімпі́йскія гульні Olympiáde f -, -n, Olýmpische Spíele

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

łapać

łapa|ć

незак.

1. лавіць, хапаць;

2. разм. хварэць;

dzieci co rok ~ją grypę — дзеці штогод падхопліваюць грып;

~ć oddech — хапаць паветра; хаўкаць;

~ć za slówka — чапляцца да слоў

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

Астанаві́цца ’спыніцца’ (Яруш.), рус. остановиться. Ужыта, відаць, пад рускім уплывам, але наяўнасць слоў станавіць ’ставіць’, станавіцца (БРС) дапускае, што бел. астанавіцца паралельнае ўтварэнне з прэфіксам а‑ ад згаданага дзеяслова. Астаноўка (Яруш.) хутчэй за ўсё з рус. остановка.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Беркін ’назва расліны Meliotus albus L. і інш.’ Гл. барку́н. Варыянт беркін запазычаны з адной з цюрк. форм. З цюрк. слоў, якія прыводзіць Мяркулава, Очерки, 87, бліжэй ад іншых да бел. формы стаіць караім. біркін ’быць запырсканым’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

◎ Прычы́гацца (прічыгыцца) ’вельмі стаміцца (пра непрывучанага да працы)’ (мсцісл., З нар. сл.). Да цы́гаць ’цягацца, бадзяцца’ (гл.) з вядомай варыянтнасцю (ц/ч) пачатку кораня ў гэтай катэгорыі экспрэсіўных слоў. У семантычных адносінах параўн. рус. дыял. уходиться ’стаміцца’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

інве́рсія

(лац. inversio = перастаноўка)

1) лінгв. змяненне звычайнага парадку слоў і словазлучэнняў у сказе для надання фразе пэўнай стылістычнай афарбоўкі;

2) мат. парушэнне нармальнага парадку двух элементаў у перастаноўцы;

3) метэар. павышэнне тэмпературы паветра ў атмасферы з вышынёй замест звычайнага яе паніжэння.

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

апо́капа

(гр. apokope = адсячэнне)

лінгв. 1) адпадзенне аднаго або некалькіх гукаў у канцы слова (напр. «мо» замест «можа»);

2) утварэнне новых слоў шляхам скарачэння.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

валапю́к

(ад англ. world = свет + speak = размаўляць)

1) штучная міжнародная мова, якую стварыў у 1879 г. Й. Шлеер;

2) перан. набор незразумелых слоў, тарабаршчына.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

ідыёма

(гр. idioma = своеасаблівы выраз)

устойлівы моўны выраз, значэнне якога не супадае са значэннямі асобных слоў, што яго складаюць (напр. сабаку з’есці — - набыць вопыт).

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

пара-

(гр. para = каля, пры)

першая састаўная частка складаных слоў, якая абазначае знаходжанне побач, а таксама перамяшчэнне, адхіленне ад чаго-н., змену чаго-н.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)