прыкусі́ць, ‑купіў, ‑кусіш, ‑кусіць; зак.

1. што. Прышчаміць, наравіць зубамі (сваю губу, язык, шчаку). [Міхалючок] сцішыўся на Мікуцёвых руках, але Мікуць убачыў, як ён ад гэтага моцна сцяў зубы, аж прыкусіў губу. Чорны. // Заціснуць зубамі. Прыкусіўшы папяросу, маўчаў і Васіль. Шашкоў. Наташа пакрыўджана прыкусіла губу, на вачах у яе выступілі слёзы. Краўчанка.

2. чаго і без дап. Разм. Закусіць. [Лабыш:] — Пня, паглядзі прыкусіць чаго. Козел.

•••

Прыкусіць язык — раптоўна замаўчаць, устрымацца ад выказвання.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

нястры́маны únmäßig; áusschweifend; exzessív; nicht zurückhaltend, háltlos;

ён нястры́маны на язы́к er hat éine lóse Zúnge

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс) 

сык, ‑у, м.

Разм. Тое, што і сыканне. Жабы, яшчаркі і гады — Усе жыццю без меры рады — Паднялі страшэнны сык, Выстаўляючы язык. Крапіва. Веставы сваім сыкам збіў [Лукашыка] з тропу. Дамашэвіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

гаў межд. (о лае собак) гав; тяв;

◊ г. дый зу́бы сцяў — язы́к прикуси́л

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

племянны́ в разн. знач. племенно́й;

~нна́я жывёла — племенно́й скот;

~нная мо́ва — племенно́й язы́к

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

о́стрый в разн. знач. во́стры;

о́стрый нож во́стры но́ж;

о́стрый ум во́стры ро́зум;

о́стрый со́ус во́стры со́ус;

о́страя боль во́стры боль;

о́стрый у́гол мат. во́стры ву́гал;

◊

о́стрый язы́к во́стры язы́к.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

адсо́хнуць, ‑сохне; пр. адсох, ‑ла; зак.

1. Адмерці, засохнуць.

2. Разм. Страціць здольнасць рухацца, дзейнічаць. [Драпеза:] — У твайго, кажу, бацькі адсохла б рука, каб яго хто прымусіў так рабіць. Паслядовіч. Адсохні тая рука, што на бацьку падымаецца. Прыказка.

•••

Каб табе язык (мазгі, рукі) адсох(лі) гл. язык.

Хай адсохнуць (у мяне) рукі і ногі — клятва ў тым, што я зраблю, зрабіў і пад. што‑н. або што не зраблю, не зрабіў і пад. чаго‑н.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прысо́хнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; пр. прысох, ‑ла; зак.

Падсохшы, прыстаць, прыліпнуць да чаго‑н. Скручаныя альховыя лісты прысохлі да галінак. Кулакоўскі. Таццяна развязала ручнікі, якімі яго перавязалі жанчыны і якія ўжо .. прысохлі. Шамякін. // перан. Захапіўшыся кім‑, чым‑н., закахацца. — Мала што. Трэба ўмець прываражыць. Эх, не на мяне .. [Уладзімір] нарваўся — прысох бы. Скрыган. Дзе гэта відана, каб шляхцянка ўпадабала бацькавага парабка і каб ён так прысох да яе. Грахоўскі.

•••

Язык прысох гл. язык.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

во́раг м.

1. враг; не́друг;

2. (воюющая противная сторона) враг, неприя́тель; проти́вник;

в. пару́шыў на́шы ме́жы — враг нару́шил на́ши грани́цы;

◊ язы́к мой — в. мой — посл. язы́к мой — враг мой

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (2012, актуальны правапіс)

жартаўні́к, ‑а, м.

Той, хто любіць жартаваць (у 1 знач.). К таму ж яшчэ .. [Сымон] быў вясёлы, На байкі здатны, на язык. І словы сыпаў, як з прыполу, Жаданы ўсюды жартаўнік. Колас.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)