*Ма́кавіца, пін. ма́ковыца, тураў. макові́ца ’макаўка’ (Нар. лекс., ТС), укр. мако́виця, паводле Брукнера (318), запазычана з польск. makowica. Няма падстаў. Параўн. і шырока прадстаўленае ў гаворках рус. маковица.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
до́мысел, ‑слу, м.
Здагадка, заснаваная на меркаваннях, дапушчэннях. Часткова па памяці, часткова па расказах, а можа і домыслах людзей у .. [Валінай] свядомасці назаўсёды склаўся гэты незвычайны малюнак. Няхай. // Мастацкі вымысел, выдумка. Побач з мастацкімі домысламі ў гэтай драме шырока выкарыстоўваюцца і дакументальныя матэрыялы. «Полымя».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
разла́пісты, ‑ая, ‑ае.
Разм. Які раскінуўся шырока ў розныя бакі (пра дрэвы, галлё, карэнне). Зямлянкі былі пабудаваны так, што іх адразу нельга было ўгледзець, — глыбока ў зямлі, пад разлапістымі дрэвамі. Шчарбатаў. У высокім разлапістым папаратніку, у малых ялінах яшчэ трымаўся туман. Федасеенка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
светлячо́к, ‑чка, м.
Памянш.-ласк. да святляк; тое, што і святляк. Бацька разгарнуў насоўку ў цемені, і светлячкі заззялі белым халодным святлом. Пальчэўскі. // звычайна мн. (светлячкі́, ‑оў); перан. Пра бляск вачэй. У яго [Колышава] чыстых, адкрытых шырока вачах успыхвалі цікаўныя і неспакойныя светлячкі. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
тара́шчыць, ‑шчу, ‑шчыш, ‑шчыць; незак., што.
Разм. Шырока раскрываць (вочы); здзіўлена або спалохана глядзець на што‑н. Васіль Грыбок тарашчыў крыху лупатыя бясколерныя вочы з бесцырымоннай нахабнай цікаўнасцю. Шамякін. Яня глядзіць, як тата працягвае дзеду грошы, і ажно вочы тарашчыць ад здзіўлення. Місько.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
read2 [red] adj. (in) начы́таны; дасве́дчаны (у якой-н. галіне);
a widely read man шыро́ка адукава́ны чалаве́к;
be deeply/little/well read in a subject мець глыбо́кую/сла́бую/до́брую падрыхто́ўку у якой-н. галіне́
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
headline [ˈhedlaɪn] n.
1. загало́вак (газетнага артыкула, асабліва на першай старонцы)
2. каро́ткі змест апо́шніх наві́н (на радыё, тэлебачанні)
♦
grab/hit/make the headlines тра́піць у загало́ўкі газе́т; шыро́ка асвятля́цца ў дру́ку; вы́клікаць сенса́цыю
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Калу́ша ’чаромха’ (Сцяшк. Сл.). Мясцовая трансфармацыя больш шырока вядомага калакалуша. Хаця, магчыма, неабходна меркаваць пра непасрэднае ўтварэнне суфіксам ‑ух‑а ад кал ’гразь, балота’? Гл. усю праблематыку пад калакалуша.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
азбе́ст
(гр. asbestos = незнішчальны)
мінерал класа водных сілікатаў магнію, жалеза і інш. з груп серпенціну і амфіболаў, здольны расшчапляцца на тонкія, трывалыя валокны; шырока выкарыстоўваецца ў тэхніцы як вогнетрывалы матэрыял; горны лён.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
по́зех, ‑у, м.
Міжвольны глыбокі ўдых і выдых з шырока разяўленым ротам, а таксама гук, які ўзнікае пры гэтым; зявок. Я веру поўдню. Казкі не лапоча ён І позехам даўгім не крывіць рот, А моўчкі ўсмак працуе заклапочана Ды рукавом з ілба сцірае пот. Бураўкін.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)