Ма́ятнік ’пруток ці ланцуг з цяжарам на канцы, якія мерна вагаюцца з боку ў бок у падвешаным стане’, ’колца гадзінніка, якое рэгулюе яго ход’ (ТСБМ, Бяльк.). Відавочна, з рус. мовы. Да ма́яць (гл.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

працэ́с, -у, мн. -ы, -аў, м.

1. Паслядоўная змена стану ў развіцці чаго-н., ход, развіццё якой-н. з’явы.

Усё высветлілася ў працэсе працы.

П. развіцця.

Вытворчы п.

2. Актыўнае развіццё хваробы.

Запаленчы п.

П. у лёгкіх.

3. Парадак разбору судовых і адміністрацыйных спраў, а таксама судовая справа.

Грамадзянскі п.

Выступаць на працэсе.

|| прым. працэсуа́льны, -ая, -ае (да 3 знач.; спец.).

П. кодэкс.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

прыці́шыць, -і́шу, -і́шыш, -і́шыць; -і́шаны; зак.

1. што. Зрабіць менш чутным; прыпыніць работу (матора), прыглушыць.

П. радыёпрыёмнік.

П. матор.

2. што. Запаволіць (рух, хаду і пад.).

Аўтамабіль прыцішыў ход.

П. хаду.

3. перан., што. Паслабіць, суцішыць (якое-н. пачуццё, адчуванне; разм.).

П. боль.

4. каго-што. Заспакоіць, суняць (разм.).

П. дзяцей.

|| незак. прыці́шваць, -аю, -аеш, -ае і прыціша́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

ракіро́ўка, -і, ДМ -ро́ўцы, мн. -і, -ро́вак, ж.

1. У шахматнай гульні: адначасовы ход каралём і ладдзёй, пры якім кароль перастаўляецца цераз адно поле ў бок ладдзі, а ладдзю пераносяць цераз караля і ставяць побач з ім.

Зрабіць ракіроўку.

2. Перастаноўка сіл, замена ў чым-н. з мэтай умацавання пазіцый.

Р. кадраў.

У футбольнай камандзе адбылася р.

|| прым. ракіро́вачны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

przebieg, ~u

м.

1. ход; працэс, цячэнне; развіццё;

przebieg choroby — цячэнне хваробы;

przebieg walki — ход барацьбы;

2. тэх. прабег;

przebieg dobowy auta — сутачны прабег аўтамабіля

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

адрамантава́ць, ‑тую, ‑туеш, ‑туе; зак., што.

Паправіць, зрабіць прыгодным для карыстання што‑н. сапсаванае. Адрамантаваць трактар. □ Стафанковічы адрамантавалі млын, як мае быць, і гаспадар пусціў яго ў ход у першую вялікую адлігу. Чорны. // перан. Жарт. Вылечыць.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

пратэ́кцыя, ‑і, ж.

Апякунства, падтрымка з боку ўплывовых асоб, якія спрыяюць уладкаванню чыіх‑н. спраў. — Што ж, можна паспрабаваць зрабіць і такі ход, тым больш, што хлапчына працуе на тэлестудыі: там таксама можа спатрэбіцца пратэкцыя. Шамякін.

[Лац. protectio.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разво́й, ‑ю, м. (рэдка).

Ход, разгортванне, развіццё чаго‑н. Але вайна яшчэ ў пачатку, Ідзе пакуль што сіл развой. Колас. А далей развой быў шпаркі: Не здзівіла навіна, Калі Дзіма ад цыгаркі Дасмактаўся да віна. Гілевіч.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ракіро́ўка, ‑і, ДМ ‑роўцы; Р мн. ‑ровак; ж.

У шахматнай гульні — адначасовы ход каралём і ладдзёй, калі караля пераносяць цераз адно поле ў бок ладдзі, а ладдзю пераносяць цераз караля і ставяць побач з ім.

[Ад фр. roc — ладдзя (у шахматах).]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

крыжо́вы Kreuz-;

крыжо́вы ход буд Kréuzgang m -(e)s, -gänge;

крыжо́вы пахо́д гіст, тс перан Kréuzzug m -(e)s, -züge

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)