сці́пласць, ‑і, ж.

1. Уласцівасць сціплага. Сапраўдны гераізм сябруе з асабістай сціпласцю героя і ўсведамляецца ім як абавязак. У. Калеснік.

2. Сціплыя паводзіны, сціплы ўклад жыцця. — Сціпласць не псуе чалавека, а дзяўчыну тым больш, — з перакананнем сказаў Раман Дзянісавіч. Хадкевіч. Максім па сціпласці нідзе і слова не прараніў аб сваім партызанстве, аніякай палёгкі ці прывілеі не прасіў. Кавалёў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

разреши́ться

1. (стать решённым) вы́рашыцца;

2. (закончиться) вы́рашыцца, ко́нчыцца;

3. (кем) нарадзі́ць; (создать — ещё) разг., шутл. ствары́ць;

разреши́ться сы́ном нарадзі́ць сы́на;

разреши́ться рома́ном ствары́ць (нарадзі́ць) рама́н;

◊

разреши́ться от бре́мени уст. нарадзі́ць.

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)

mystery

[ˈmɪstri]

n., pl. -teries

1) таямні́ца f.

to make a mystery of — рабі́ць таямніцу з чаго́-н.

2) сакрэ́тнасьць f.

3) дэтэкты́ўны рама́н

4) тае́мства n., рэлігі́йны абра́д

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс)

сла́бы, -ая, -ае.

1. Які мае малую сілу, магутнасць.

С. чалавек.

С. рухавік.

2. Нездаровы, хваравіты.

Слабая бабуля.

Слабыя нервы.

3. Які не вызначаецца моцным характарам; нястойкі.

Слабая натура.

Слабая воля.

4. Нязначны, малы.

Слабая падтрымка.

С. ўдзел.

5. Дрэнны, няўмела падрыхтаваны, выкананы недастаткова ўмела і пад.

С. вучань.

С. раман.

Сын с. ў матэматыцы.

6. Ненасычаны, нямоцны.

С. раствор солі.

Слабая гарэлка.

7. Нямоцна нацягнуты, свабодны.

Лейцы слаба (прысл.) нацягнуты.

◊

Слабае месца або слабы бок каго-чаго (разм.) — недахоп чый-н. або чаго-н.

|| наз. сла́басць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

перакладны́ I уст.

1. прил. перекладно́й;

2. в знач. сущ. чаще мн. перекладны́е;

е́хаць на ~ны́х — е́хать на перекладны́х

перакладны́ II (о литературе и т.п.) переводно́й;

п. рама́н — переводно́й рома́н

Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)

эпісталя́рны

(фр. épestolaire, ад лац. epistola < гр. epistole = пісьмо)

1) які датычыць літаратурных твораў, напісаных у форме пісем (напр. э. раман, э. стыль);

2) які з’яўляецца сукупнасцю чыіх-н. пісем (напр. э-ая спадчына Янкі Купалы).

Слоўнік іншамоўных слоў. Актуальная лексіка (А. Булыка, 2005, правапіс да 2008 г.)

дэтэкты́ў м

1. (сышчык) Detektív m -s, -e; Gehéimpolizist m -en, -en;

2. (раман) Kriminálroman m -s, -e; Krími m -s, -s (разм); (фільм) Kriminálfilm m -(e)s, -e, Krími m -s, -s

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

Laeditur urbanus, non claudicat inde Romanus

Пакалечыў сабе нагу Урбан, але не кульгае з-за гэтага Раман.

Повредил себе ногу Урбан, но не хромает из-за этого Роман.

бел. Чужая болька не баліць. Што дразду па чужому гнязду. На чужой шкуры і вала спёк бы, а на сваёй ‒ і камара не заб’е.

рус. За чужою щекою зуб не болит. Чужая болячка в боку не сидит. По чужой шкуре не больно. Чужое горе не болит. Чужая слеза ‒ вода/что с гуся вода. Чужая беда ‒ людям смех.

фр. Mal d’autrui n’est que songe (Чужая беда ‒ только сон).

англ. He jests at scars that never felt a wound (Указывает на шрамы тот, у кого не было ран).

нем. Fremder Schmerz geht nicht ans Herz (Чужая боль не доходит до сердца).

Шасцімоўны слоўнік прыказак, прымавак і крылатых слоў (1993, правапіс да 2008 г.)

бытавы́

1. (для штодзённага карыстання) Lébens-; für den Háusbedarf;

бытавьі́я ўмо́вы Lébensbedingungen pl, Lébensverhältnisse pl, Lébensumstände pl;

прадпрые́мства бытаво́га абслуго́ўвання Díenstleistungsbetriebe pl;

2. (які апісвае, паказвае быт людзей):

бытавы́ рама́н Soziálroman m -s, -e

Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)

адпрэ́гчы, ‑прагу, ‑пражэш, ‑пражэ; ‑пражом, ‑пражаце, ‑прагуць; пр. адпрог, ‑прагла і ‑прагла; заг. адпражы; зак., каго.

Вызваліць ад запрэжкі, зняць вупраж; выпрагчы. Раман Шулядзяк толькі што адпрог з плуга каня і пусціў яго папасвіцца ў маладым дубняку. Колас. Калі заехалі на двор, Раёк паклікаў свайго жвавага сына-падлетка і сказаў, каб адпрог каня і навязаў на лужку, а сам разам з гасцямі пайшоў у хату. Сіўцоў.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)