неразме́нны, ‑ая, ‑ае.
Які нельга размяняць, які не падлягае размену (пра грошы). Неразменная манета. // перан. Які застаецца заўсёды аднолькава каштоўным. Роздум, які ставіць задачы, напорыстая, скрупулёзная праца, якая іх вырашае, — вось адна з першасных нязменных і неразменных асноў паэзіі Багдановіча, яе стылю. Лойка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рублёўка, ‑і, ДМ ‑лёўцы; Р мн. ‑лёвак; ж.
Разм. Манета або казначэйскі білет вартасцю ў адзін рубель. Загляні цяпер да нарачанцаў. Раз вугра іх тлустага з’ясі, Пра цану не станеш больш спрачацца, Сам рублёўку лішнюю дасі. Панчанка. [Соня] разгладжвала пакамечаныя рублёўкі. Корбан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ходя́чий в разн. знач. хадзя́чы;
ходя́чий больно́й хадзя́чы хво́ры;
ходя́чее выраже́ние хадзя́чы вы́раз;
ходя́чая и́стина хадзя́чая і́сціна;
ходя́чее мне́ние хадзя́чая ду́мка;
ходя́чая моне́та хадзя́чая мане́та.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
◎ Піго́лік ’чыгун’ (лельч., Мат. Гом.). Няясна. Магчыма, з італ. piccolo ’малы’, тут: ’маленькі гаршчок’ > ’чыгунчык’ > ’чыгун’, параўн. польск. pikui ’маленькае касое акенца ў каморы’, pikuiа ’дробязь, рэч без вартасці’, ці з чэш. pikitla ’дробная манета’ < ’пал. piccola ’малая’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
або́л
(гр. obolos)
1) вагавая адзінка, а таксама дробная сярэбраная або медная манета ў Стараж. Грэцыі, роўная 1/6 драхмы;
2) дробная манета вартасцю 1/2 дынара ў заходнееўрапейскіх краінах перыяду феадалізму.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
crown1 [kraʊn] n.
1. каро́на, вяне́ц;
the Crown ула́да мана́рха
2. вяно́к (з кветак)
3. кро́на (манета)
4. вяршы́ня, вершалі́на, верхаві́на (чаго-н.); ма́каўка (галавы)
5. каро́нка (зуба)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
актабо́л
(гр. oktobolon = 8 аболаў)
сярэбраная манета ў Стараж. Грэцыі, раўная 4/6 драхмы.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
э́рэ
(сканд. ore)
разменная манета Швецыі, Нарвегіі і Даніі, роўная 1/100 кроны2 1.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
Злот, злоты ’польская грашовая адзінка’, адкуль ’манета вартасцю 15 кап’ (Нас., Бяльк.) і г. д. З польск. złoty ’грашовая адзінка (< ’залаты’, гл. золата). Злот, відаць, утварэнне назоўніка шляхам усячэння для падвядзення пад тып назвы іншых грашовых адзінак (рубель, дукат, талер і г. д.).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
Жаўне́р ’польскі салдат’ (ТСБМ), ’салдат’ (БРС). Рус. жолнер ’польскі салдат’, укр. жовнір ’тс’, ’салдат’. З польск. żołnierz, ст.-польск. żołdnierz < ням. Söldner. Паводле Клячкоўскага (Зб. Развадоўскаму, II, 331) і Шцібера (Świat jęz. Sł., 295), ст.-польск. з ням. праз чэш. пасрэдніцтва да XIV ст. У ст.-бел. фіксуецца яшчэ з канца XV ст. жолнеръ з шэрагам вытворных (Булыка, Запазыч., 114–115), ст.-польск. żołdnierz зафіксавана ў першай палавіне XVI ст. (Рэчак). Ням. Sold ’плата прафесіянальнага салдата’, с.-ням. solt ’тс’ < ст.-франц. solt ’залатая манета, аплата салдата’ < познелац. sol(i)dus (nummus) ’шчырая манета’. С.-в.-ням. soldenx̄re, soldenier ’наёмны салдат’ утворана на гэтай аснове (Дудэн).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)