сканцэнтрава́насць, ‑і, ж.
Вялікая колькасць, канцэнтрацыя каго‑, чаго‑н. у адным месцы. Сканцэнтраванасць войск на граніцы. // перан. Накіраванасць на адзін які‑н. прадмет; сабранасць (думак, увагі і пад.). Работа думкі патрабуе вялікай сканцэнтраванасці ўсёй увагі і эмацыянальнай свабоды. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
скармі́ць, скармлю, скорміш, скорміць; зак., што.
Зрасходаваць на корм жывёле. Скарміць каровам кукурузны сілас. □ Атаву ж косяць восенню, калі ідуць дажджы .. Яна сыраватая, і яе спяшаюцца скарміць коням і каровам раней, чым сена. «Маладосць». // Разм. Зрасходаваць на ежу людзям.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
чалаве́ча, клічная форма ад наз. «чалавек», м.
Разм. Ужываецца як ласкавы зварот да незнаёмага мужчыны. А неўзабаве [пасажыр] загаварыў да суседа: — Скажы, чалавеча, ты не з Дуплішча? Марціновіч. [Пан:] — Ты, чалавеча, хвацкі майстар, але такую штуку, відаць, не патрапіш зрабіць. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Слапо́к ‘пастка, мышалоўка’: мыш прынадзіць у слапок (Маладосць, 1973, 9, 73). Параўн. укр. слоп, сліп, слопе́ць ‘тс’, рус. слопе́ц ‘тс’, польск. słop, słap, słopiec, słopki, чэш., славац. slopec, в.-луж. slapać ‘лавіць, хапаць’, н.-луж. słapaś ‘тс’. Прасл. *slopъ ‘пастка’, анаматапеічнага паходжання, параўн. шлапаць (гл.), роднаснае англ. slap ‘лёгкі ўдар, пляскач’, н.-в.-ням. schlapp ‘хлоп’, тахар. B släpp‑ ‘упасці (на зямлю)’ (Шустар-Шэўц, 1302; Фасмер, 3, 675; Бязлай, 3, 255; ЕСУМ, 5, 303).
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
ски́дка в разн. знач. скі́дка, -кі ж., зні́жка, -кі ж.;
прода́жа това́ров со ски́дкой про́даж тава́раў са зні́жкай (скі́дкай);
без ски́дки на мо́лодость без скі́дкі на маладо́сць;
за́яц сде́лал ски́дку за́яц зрабі́ў скі́дку;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
звышнатура́льны, ‑ая, ‑ае.
1. У містычным уяўленні — які не тлумачыцца натуральным чынам, не падпарадкаваны законам прыроды; дзівосны. Звышнатуральная істота. □ Сустракаюцца яшчэ людзі, якія вераць у звышнатуральныя з’явы, у сны. «Маладосць».
2. перан. Які перавышае звычайную меру чаго‑н.; незвычайны. Звышнатуральная сіла.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
групо́ўка, ‑і, ДМ ‑поўцы; Р мн. ‑повак; ж.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. групаваць і групавацца.
2. Аб’яднаная група, якая адасобілася ад каго‑, чаго‑н. Палітычныя групоўкі. Літаратурныя групоўкі. □ У канцы лістапада.. нямецка-фашысцкае камандаванне спрабавала дэблакіраваць акружаную групоўку. «Маладосць».
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
асвятля́льнік, ‑а, м.
1. Асоба, на абавязку якой ляжыць асвятленне сцэны, стварэнне светлавых эфектаў і пад. У час дзеяння на сцэне асвятляльнікі на дзіва лёгка і хутка арыентуюцца сярод мноства ўсялякіх пражэктараў, люстраў, кандэлябраў. «Маладосць».
2. Тое, што і свяцільня.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
рэквізі́цыя, ‑і, ж.
Прымусовае адчужэнне або часовая канфіскацыя органамі дзяржаўнай улады маёмасці, якая належыць асобным грамадзянам ці грамадскім арганізацыям. У 1918 годзе Народнаму Камісарыяту маёмасцей маладой Савецкай рэспублікі была даручана рэквізіцыя і захаванне ўсіх прыватных калекцый і збораў мастацкіх каштоўнасцей. «Маладосць».
[Ад лац. requisitio — патрабаванне.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
саманадзе́йны, ‑ая, ‑ае.
Празмерна ўпэўнены ў самім сабе, у сваіх сілах і здольнасцях. [Горкі:] — Я не такі саманадзейны, каб думаць, што ўсё, што мною было сказана, вы слухалі з задавальненнем. «Маладосць». // Які адлюстроўвае празмерную ўпэўненасць у сабе, сведчыць пра яе. Саманадзейны тон.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)