наблі́зіць, -бліжу, -блізіш, -блізіць; -бліжаны; зак.
1. каго-што. Зрабіць больш блізкім у прасторавых адносінах.
2. перан., што. Зрабіць такім, які адпавядае інтарэсам, патрабаванням каго-, чаго-н.
Н. ідэі да рэчаіснасці.
3. што. Зрабіць больш блізкім па часе.
Н. перамогу над ворагам.
4. каго. Спрыяць больш блізкім адносінам з кім-, чым-н.
5. каго-што. Зрабіць падобным, блізкім да каго-, чаго-н.
Н. пераклад да арыгінала.
|| незак. набліжа́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. набліжэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ясне́е сравн. ст.
1. нареч. ясне́й; выра́зней, больш зразуме́ла; см. я́сно 1—4;
2. прил. ясне́йшы; выра́знейшы; больш зразуме́лы; см. я́сный.
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)
перамаўля́ць
‘перамаўляцца з кім-небудзь; перагаворваць што-небудзь і без прамога дапаўнення (пра каго-небудзь, што-небудзь, аб кім-небудзь, чым-небудзь); гаварыць даўжэй, больш за іншых, прымушаць замоўкнуць іншых (перамаўляць каго-небудзь)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, незакончанае трыванне, незваротны, 1-е спражэнне
| Цяперашні час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
перамаўля́ю |
перамаўля́ем |
| 2-я ас. |
перамаўля́еш |
перамаўля́еце |
| 3-я ас. |
перамаўля́е |
перамаўля́юць |
| Прошлы час |
| м. |
перамаўля́ў |
перамаўля́лі |
| ж. |
перамаўля́ла |
| н. |
перамаўля́ла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
перамаўля́й |
перамаўля́йце |
| Дзеепрыслоўе |
| цяп. час |
перамаўля́ючы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
перамо́віць
‘перамовіцца з кім-небудзь; перагаварыць што-небудзь і без прамога дапаўнення (пра каго-небудзь, што-небудзь, аб кім-небудзь, чым-небудзь); пагаварыць даўжэй, больш за іншых, прымусіць замоўкнуць іншых (перамовіць каго-небудзь)’
дзеяслоў, пераходны/непераходны, закончанае трыванне, незваротны, 2-е спражэнне
| Будучы час |
|
адз. |
мн. |
| 1-я ас. |
перамо́ўлю |
перамо́вім |
| 2-я ас. |
перамо́віш |
перамо́віце |
| 3-я ас. |
перамо́віць |
перамо́вяць |
| Прошлы час |
| м. |
перамо́віў |
перамо́вілі |
| ж. |
перамо́віла |
| н. |
перамо́віла |
| Загадны лад |
| 2-я ас. |
перамо́ў |
перамо́ўце |
| Дзеепрыслоўе |
| прош. час |
перамо́віўшы |
Крыніцы:
piskunou2012.
Граматычная база Інстытута мовазнаўства НАН Беларусі (2023, актуальны правапіс)
падцягну́цца, -ягну́ся, -я́гнешся, -я́гнецца; -ягні́ся; зак.
1. Упіраючыся, трымаючыся, падняцца.
П. на турніку.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Сканцэнтроўваючыся, наблізіцца, падысці куды-н.
Войскі падцягнуліся да лініі фронту.
3. перан. Стаць больш дысцыплінаваным, больш працаздольным (разм.).
Адстаючыя вучні значна падцягнуліся.
|| незак. падця́гвацца, -аюся, -аешся, -аецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
расшы́рыць, -ру, -рыш, -рыць; -раны; зак., што.
1. Зрабіць больш шырокім. пашырыць.
Р. дарогу.
2. Павялічыць колькасна, у аб’ёме; пашырыць.
Р. вытворчасць.
3. Зрабіць больш шырокім па змесце, узмацніць; пашырыць.
Р. кругагляд.
Р. правы дэпутатаў.
Р. кола інтарэсаў.
|| незак. расшыра́ць, -а́ю, -а́еш, -а́е.
|| наз. расшырэ́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
ускладні́цца, 1 і 2 ас. не ўжыв., -і́цца; зак.
Стаць больш або надта складаным.
Сітуацыя ўскладнілася.
|| незак. ускладня́цца, -я́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
по́даўна, прысл.
1. Даволі даўно.
Сонца п. зайшло.
2. Тым больш.
Калі я паспею, дык ты і п. паспееш.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
падсаладзі́ць, -ладжу́, -ло́дзіш, -ло́дзіць; -ло́джаны; зак., што.
Зрабіць трохі ці больш салодкім.
П. сок.
|| незак. падсало́джваць, -аю, -аеш, -ае.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
стале́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
Станавіцца сталым, больш дарослым, мужным.
|| зак. пастале́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е.
|| наз. стале́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)