маркі́за

(фр. marquise)

1) жонка або дачка маркіза; 2) навес над акном, дзвярамі, балконам для засцярогі ад сонца;

3) штора на акно або дзверы, якая апускаецца зверху ўніз.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

вато́вы, ‑ая, ‑ае.

Зроблены з ваты, на ваце, падбіты ватай. Ватовая лялька. Ватовае паліто. □ Скуратовіч запаліў лямпу: акно, як і заўсёды ў гэтых выпадках, завешана было ватовай коўдрай. Чорны.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

магары́ч, ‑у, м.

Разм. Пачастунак, які наладжвае той, хто атрымаў прыбытак ад якой‑н. здзелкі. — Матруна, і табе пісьмо! — крыкнула ў расчыненае акно Гэлька. — Магарыч піць пасля зайду! Марціновіч.

[Ад санскр. mahārig — выдаткі.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

ма́рля, ‑і, ж.

Тонкая баваўняная тканіна з рэдка пераплеценых нітак. Парэзаць марлю на бінты. □ Акно нізкае, і каб прахожыя не зазіралі ў кабінет, яго завесілі фіранкамі з марлі. Новікаў.

[Фр. marli.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

навярце́цца, ‑верціцца; зак.

Тое, што і навярнуцца (у 1 знач.). Сядзіць [Піліпка] ля стала, нібы ў акно глядзіць, .. а ў самога слёзы на вачах навярцеліся і дрыжыць ніжняя губа. Крапіва.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

паро́нка, ‑і, ДМ ‑нцы; Р мн. ‑нак; ж.

Абл. Параная бульба. Мы ўжо прамінулі адно акно і за ім бачылі, як на стале курыліся белай параю паронкі. Наўроцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

перадсвіта́льны, ‑ая, ‑ае.

Які бывае перад світаннем, на досвітку, папярэднічае світанню. Перадсвітальны туман. Перадсвітальны час. □ У акно пацягнула перадсвітальным ветрыкам, а хмары нізка і нерухома ляглі на гарызонт. Іпатава.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

фо́ртачка, ‑і, ДМ ‑чцы; Р мн. ‑чак; ж.

Тое, што і фортка (у 1 знач.). На бацькаў стук у акно .. [доктар] адчыніў фортачку і спытаўся, адкуль і чаго? Брыль.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

проруби́ть сов.

1. в разн. знач. прасячы́, мног. папрасяка́ць;

проруби́ть сте́ну прасячы́ сцяну́;

проруби́ть окно́ прасячы́ акно́;

проруби́ть про́секу прасячы́ прасе́ку;

2. горн. прарубі́ць;

Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (2012, актуальны правапіс)

ку́тні, ‑яя, ‑яе.

Які знаходзіцца, размешчан у куце. Кутняе акно. □ Невялікае памяшканне чайной было амаль пустое, толькі за кутнім сталом ля печкі вольна расселіся трое. Быкаў.

•••

Кутнія зубы гл. зуб.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)