малі́ннік, ‑у, м., зб.
Зараснік малін. Ад дарогі і аж да самага .. лесу цягнуліся радкі бульбы, за ёю, як лясны падгон, стаяў маліннік. Дуброўскі. Гулі над маліннікам працавітыя пчолы. Шашкоў. // Галінкі малін. [Аннушка:] — Выпі вару з маліннікам. Я табе драбок цукру знайду. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мануфакту́рны, ‑ая, ‑ае.
1. Які грунтуецца на мануфактуры (у 1 знач.). Мануфактурная вытворчасць.
2. Звязаны з вытворчасцю і продажам мануфактуры (у 3 знач.). Мануфактурная фабрыка. □ — Зоська, га, Зоська! — раптам пачулася ў яе над вухам, калі яна абходзіла другі раз [рынак] між мануфактурных крам. Гартны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злаве́сны, ‑ая, ‑ае.
Які прадвяшчае бяду, выклікае страх, трывогу. Злавесная цішыня гняла сваёй невядомасцю. Байцы здагадваліся, што бандыты нешта рыхтуюць. Хомчанка. Напоўніўшы наваколле злавесным гулам і грукатам, вулкан выкінуў .. чорную хмару газаў і попелу. «Звязда». Над галовамі са злавесным завываннем засвісталі бомбы. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
злом, ‑у, м.
1. Дзеянне паводле знач. дзеясл. зламаць.
2. Месца, на якім што‑н. зламана, надламана. Над сталёвай абшыўкай тырчаў тоўсты медны шпянёк, на якім быў выразна відаць злом. Гамолка.
•••
На злом галавы — тое, што і на скрут галавы (гл. скрут.).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
іржаны́ і ржаны́, ‑ая, ‑ое.
Жытні, аржаны. Пахла прэллю са страхі, токам, свежай, нядаўна памалочанай іржаной саломай. Мележ. Над спелым іржаным полем, хаваючы сонца і блакіт неба, павольна паўзла густая хмара. Мыслівец. Люблю я прыволле Шырокіх палёў, Зялёнае мора Ржаных каласоў. Колас.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
закрыча́ць, ‑чу, ‑чыш, ‑чыць; зак.
Пачаць крычаць. // Крыкнуць, пракрычаць. Дзесь у лузе над рэчкаю нейкая бяссонная ці патрывожаная пташка закрычала два разы: «кі-і-і-вік, кі-і-і-вік» і змоўкла. Колас. — Адаська! — закрычаў бацька, кідаючыся да сына ў парозе. Чорны.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
дубе́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Мерзнуць, калець. — Ах, дзеткі мае, не людскае жыццё ў вас: і поначы трасіся, і на марозе дубей, і людзям назаляй. Лынькоў. // Цвярдзець, лубянець ад холаду. Паўкажушак дубее і стыне карой, вышчараецца люты мароз па-над ёй. Дубоўка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ды́скант, ‑а, М ‑нце, м.
1. Высокі хлапечы голас, які адпавядае жаночаму сапрана. — Я сам паеду ў райком да Янушковіча, — аксамітны басок Бабейкі паступова ператвараўся ў дыскант. Хадкевіч. // Спявак з такім голасам.
2. Падгалосак над асноўным голасам у беларускіх і ўкраінскіх народных песнях.
[Лац. diskantus.]
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
адцадзі́ць, ‑цаджу, ‑цэдзіш, ‑цэдзіць; зак., што.
Цэдзячы, адліць; аддзяліць рэдкае, вадкасць ад гушчы, прымесей. З печы спрытна злезла гаспадыня, схапіла на запечку анучу і анучаю выхапіла з пячуркі чыгунок ды панесла яго ў кут ля парога, каб адцадзіць над цэбрам бульбу. Галавач.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
азары́цца, ‑рыцца; зак.
1. Ярка асвяціцца; стаць агністым. Усё навокал азарылася веснавым святлом. □ Неяк адразу ноч азарылася чырвоным полымем, а над ім падымаўся ўгору дым. Асіпенка.
2. перан. Ажывіцца, павесялець. Твар азарыўся радасцю.
3. Нечакана праясніцца ад думкі, здагадкі (пра свядомасць, розум).
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)