1. (моцна азябнуць, акалець) fríeren* vi (s), dúrchfrieren* vi (s);
2. (сапсавацца ад холаду) erfríeren* vi (s)
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Мярзля́к, мерзля́к ’чалавек, вельмі адчувальны да холаду, марозу’, ’мёрзлы прадмет’, ’замёрзлы выступ гразі’, ’лядзяк’ (ТСБМ, Шат., Ян.; клец., Нар. лекс.; смарг., Сл. ПЗБ), мярзьля́чча ’мёрзлыя камякі’, ’мёрзлая гародніна’ (Бяльк., Растарг., ТС). Да мёрзлы < мерзнуць (гл.). Аб суфіксе ‑як гл. Сцяцко, Афікс. наз., 130–131.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
АЎТАГЕ́ННАЯ ТРЭНІРО́ЎКА,
метад лячэння, які прадугледжвае навучанне пацыентаў мышачнай рэлаксацыі (расслабленасці), самаўнушэнню, уменню кантраляваць міжвольную разумовую актыўнасць з мэтай памяншэння эмацыянальнай напружанасці, павышэння эфектыўнасці значнай для суб’екта дзейнасці. Вылучаюць 2 ступені аўтагеннай трэніроўкі: навучанне рэлаксацыі, стварэнне адчуванняў цяжкасці, цяпла, холаду, якія сведчаць аб кіраванні вегетатыўнымі функцыямі і стварэнне гіпнатычных станаў рознага ўзроўню. Выкарыстоўваецца ў медыцыне, спорце, педагогіцы, на вытворчасці, у самавыхаванні.
Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)
натрэ́сціся, ‑трасуся, ‑трасешся, ‑трасецца; ‑трасёмся, ‑трасяцеся; пр. натросся, ‑трэслася і ‑трэслася, ‑трэслася і ‑траслося; зак.
Разм. Патрэсціся доўга, многа. Натрэсціся на ўхабах.// Падрыжаць доўга, многа. Калі ўлетку на сонцы не папячэшся, то ўзімку з холаду натрасешся.Прыказка.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паце́пвацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; незак.
Час ад часу злёгку сцепацца, рабіць сутаргавыя рухі. У засені было халаднавата. Віцька пацепваўся, стараўся як мага глыбей засунуць у кішэні рукі.Асіпенка.[Ласяняты] дрыготка пацепваліся ад холаду і туліліся да ласіхі.Кірэйчык.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
трупяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; незак.
Разм. Траціць рухомасць ад моцнага перажывання, узрушэння, холаду (пра цела, рукі і пад.). Бацька пазнае яе і трупянее: вопратка сынава!Карпюк.Ганя толькі пакутліва адчувае, як у холадзе трупянее ўсё цела.Грамовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
мярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; незак.
1. Страчваць прыкметы жывога, станавіцца мёртвым.
2. Страчваць чуллівасць; нямець.
Мярцвеюць рукі ад холаду.
3.перан. Рабіць пустынным, змярцвелым.
Мярцвее лес.
|| зак.змярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 2 і 3 знач.), амярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е, абмярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е (да 2 і 3 знач.) іпамярцве́ць, -е́ю, -е́еш, -е́е; наз.амярцве́нне, -я, н. (да 2 знач.).
Амярцвенне тканак.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)
double3[ˈdʌbl]v.
1. падво́йваць; падво́йвацца
2. дублі́раваць;
The waiter doubles as porter. Афіцыянт працуе насільшчыкам па сумяшчальніцтве.
double up[ˌdʌblˈʌp]phr. v. ску́рчвацца (ад болю, страху, холадуі да т.п.)
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
пазамярза́ць, ‑ае; ‑аем, ‑аеце, ‑аюць; зак.
1.(1і2ас.мн.неўжыв.). Пакрыцца лёдам, замерзнуць — пра ўсё, многае. Рэкі пазамярзалі.
2. Загінуць ад холаду — пра ўсіх, многіх. // Моцна змерзнуць — пра ўсіх, многіх. [Яўген:] — Што, пазамярзалі седзячы?..Савіцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
пасіне́лы, ‑ая, ‑ае.
Які пасінеў. Уся пасінелая ад холаду бегла следам за Косцікам Аксіння, трымаючы ў руках яго торбачку з кнігамі.Пальчэўскі.Ягор.. безліч разоў бачыў гэты пачырванелы і пасінелы адначасова вечаровы Сож, зарэчныя лугі, пагорыстыя далягляды.Карамазаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)