трасу́ха, ‑і, ДМ ‑сусе, ж.
Абл. Ліхаманка. І тут раптам Даніла ўсхапіўся з ложка. Ён увесь дрыжаў, яго калаціла трасуха. Каліна.
•••
Полька-трасуха — беларускі народны танец.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
найсці́, найду́, но́йдзеш, но́йдзе; найшо́ў, -шла́, -шло́; найдзі́; зак.
1. на каго-што. Ідучы, наступіць на што-н.
Н. на купіну.
2. (1 і 2 ас. не ўжыв.), на што. Насунуўшыся, закрыць сабою.
Хмара найшла на сонца.
3. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Прыйсці ў вялікай колькасці; пранікнуць у якое-н. месца.
Найшло народу на сход.
4. (1 і 2 ас. не ўжыв.), перан., на каго. Апанаваць, ахапіць (аб пачуццях).
На яго найшла туга.
5. (1 і 2 ас. не ўжыв.). Настаць, з’явіцца раптам.
Бяда найшла неспадзявана.
|| незак. нахо́дзіць, -джу, -дзіш, -дзіць.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
абда́ць, -да́м, -дасі́, -да́сць; -дадзі́м, -дасце́, -даду́ць; -да́ў, -дала́, -дало́; -да́дзены; зак., каго-што.
1. Абліць, абсыпаць, абвеяць адразу вялікай колькасцю чаго-н. з усіх бакоў.
А. гладыш варам.
Халодны вецер абдаў хлопчыка.
2. перан. Ахапіць, авалодаць (пра пачуццё, перажыванне і пад.).
Раптам абдало (безас.) яго нейкай незнаёмаю трывогай.
◊
Як варам абдало (разм.) — аб прыліве крыві да твару, выкліканым хваляваннем, адчуваннем няёмкасці.
|| незак. абдава́ць, -даю́, -дае́ш, -дае́; -даём, -даяце́; -даю́ць.
|| звар. абда́цца, -да́мся, -дасі́ся, -да́сца; -дадзі́мся, -дасце́ся, -даду́цца; -да́ўся, -дала́ся, -ло́ся.
|| незак. абдава́цца, -даю́ся, -даёшся, -даёцца; -даёмся, -даяце́ся, -даю́цца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
short2 [ʃɔ:t] adv. рэ́зка, ра́птам;
cut short спыня́ць; рабі́ць перапы́нак;
stop short рэ́зка спыні́цца
♦
fall/go/run short (of) вычэ́рпвацца, спусташа́цца, канча́цца;
He fell short of my expectations. Ён не апраўдаў маіх спадзяванняў;
to cut a long story short караце́й ка́жучы
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
шась межд., в разн. знач., разг. шасть;
ра́птам ён ш. у ха́ту — вдруг он шасть в избу́;
і тут я чу́ю, не́шта — ш. — и тут я слы́шу, что́-то — шасть
Беларуска-рускі слоўнік, 4-е выданне (актуальны правапіс)
заму́жка, ‑і, ДМ ‑жцы; Р мн. ‑жак; ж.
Разм. Замужняя жанчына. Фараон, аднак, дазнаўся, Што з замужкаю звязаўся І тут раптам занямог. — Пакараў мяне, знаць, бог! Крапіва.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
вы́гарбіцца, ‑блюся, ‑бішся, ‑біцца; зак.
Выгнуцца, набыць форму, падобную на горб. Раптам з зямлі вострымі мечавіднымі праменямі выбухнуў агонь, мост нехаця і цяжка выгарбіўся і рухнуў уніз. Дуброўскі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
акрамяне́ць, ‑ею, ‑ееш, ‑ее; зак.
Разм. Ажыць, зрабіцца пругкім, крамяным. Мінуў яшчэ дзень, і раптам познім адвячоркам, на захадзе сонца, раслінкі пачалі ажываць: лісточкі акрамянелі і натапырыліся. Якімовіч.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абрысава́цца, ‑суецца; зак.
1. Вырысавацца, абазначыцца на якім‑н. фоне; набыць выразнасць контураў. У святле вулічнага ліхтара раптам абрысавалася постаць. Арабей. // перан. Зрабіцца ясным, відавочным. Абрысаваўся план экспедыцыі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паду́ць, ‑дую, ‑дуеш, ‑дуе; зак.
Тое, што і падзьмуць. К канцу дня .. раптам захаладала, падуў густы вецер-сівер. Чорны. Усхадзіўся быў вецер, падуў на .. пушчу і сціх. Пташнікаў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)