амуле́т, -а, Ме́це, мн. -ы, -аў, м.

Невялікі прадмет, які носяць на целе як магічны сродак, здольны засцерагчы ад бяды, хваробы і пад.; талісман.

|| прым. амуле́тны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

абро́ць, -і, мн. -і, -ей, ж.

Прадмет вупражы, які надзяваецца каню на галаву.

Трымаць каня за а.

Трымаць на аброці (перан.: у строгасці, у паслушэнстве).

|| прым. абро́цевы, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

паўша́р’е, -я, мн. -і, -яў, н.

1. Палавіна шара, а таксама прадмет такой формы.

Левае п. галаўнога мозга.

2. Адна з палавін зямнога шара ці нябеснай сферы.

Паўднёвае п.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

грува́сціць, -ва́шчу, -ва́сціш, -ва́сціць; незак., што.

Бязладна навальваць адзін прадмет на другі.

Г. мэблю.

Г. падрабязнасці (перан.).

|| зак. згрува́сціць, -а́шчу, -а́сціш, -а́сціць; -а́шчаны і нагрува́сціць, -а́шчу, -а́сціш, -а́сціць; -а́шчаны.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

ла́ва¹, -ы, мн. -ы, лаў, ж.

Прадмет сялянскай мэблі для сядзення ў выглядзе шырокай дошкі на ножках.

Сесці (трапіць) на лаву падсудных — пайсці пад суд.

|| прым. ла́ўны, -ая, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

тэ́ма, -ы, мн. -ы, тэм, ж.

1. Прадмет, асноўны змест разважання, выкладу думкі, творчасці.

Перайсці да другой тэмы.

Т. даклада.

2. Галоўны, асноўны матыў музычнага твора.

Т. з варыяцыямі.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

па́сія

(лац. passio = пакута)

уст. прадмет кахання, страсці.

Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)

крэ́сла, -а, мн. -ы, -сел і -слаў, н.

1. Прадмет мэблі звычайна са спінкай, прызначаны для сядзення аднаго чалавека.

Драўлянае к.

Расставіць крэслы вакол стала.

2. Прадмет мэблі з мяккай абіўкай і ручкамі-падлакотнікамі.

Мяккае к.

К.-ложак.

3. перан. (звычайна з азначэннем). Месца работы, пасада (разм.).

Заняць міністэрскае к.

|| памянш. крэ́сельца, -а, мн. -ы, -аў, н. (да 1 і 2 знач.).

|| прым. крэ́сельны, -ая, -ае (да 1 і 2 знач.).

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

відары́с, ‑а, м.

Прадмет, знак, сімвал і пад., якія ўвасабляюць пэўную ідэю. Відарыс герба на сцягу.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дыёптр, ‑а, м.

Прыстасаванне для навядзення на які‑н. прадмет геадэзічных інструментаў, не забяспечаных падзорнай трубой.

[Ад грэч. dioptron — люстра.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)