апо́крыфы, ‑аў; адз. апокрыф, ‑а, м.

Старажытныя рэлігійныя кнігі, забароненыя царквой, таму што іх змест не поўнасцю супадаў з патрабаваннямі афіцыйнага веравучэння.

[Ад гсэч. apokryphos — тайны.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

дасы́та, прысл.

Поўнасцю, уволю (пад’есці, напіцца). Шапацеў і гаманіў рэдкі, але лапаткі дождж. Сырая ноч абдымала зямлю, дасыта напаіўшы яе вадою. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прачыні́ць, ‑чыню, ‑чыніш, ‑чыняць; зак., што.

Не поўнасцю адчыніць. Ганна прачыніла дзверы, бокам праціснулася на двор. Місько. [Міхась:] — Душна тут. Прачыні акно. Савіцкі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

давучы́ць, -вучу́, -ву́чыш, -ву́чыць; -ву́чаны; зак.

1. каго-што. Давесці навучанне каго-н. да канца.

Д. сына.

2. што. Вывучыць што-н. поўнасцю або да якой-н. мяжы.

Д. табліцу множання.

Д. урок.

Д. паэму да другога раздзела.

|| незак. даву́чваць, -аю, -аеш, -ае.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

вы́мерці, 1 і 2 ас. не ўжыв., -мра; -мер, -рла; зак.

1. Поўнасцю знікнуць у выніку гібелі, смерці.

Племя вымерла.

2. Абязлюдзець, апусцець у выніку масавай смерці жыхароў ад голаду, эпідэміі.

Вёска вымерла ад эпідэміі.

|| незак. выміра́ць, -а́е.

|| наз. выміра́нне, -я, н.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)

інвалі́д, ‑а, М ‑дзе, м.

Чалавек, які поўнасцю або часткова страціў працаздольнасць у выніку ранення, знявечання ці хваробы. Інвалід працы. Інвалід другой групы.

[Лац. invalidus — бяссільны, слабы.]

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

прачы́нены, ‑ая, ‑ае.

1. Дзеепрым. зал. пр. да прачыніць.

2. у знач. прым. Адчынены не поўнасцю. За прачыненым акном пачало варушыцца лісце. Лобан.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

Мнец ’мяльшчык ільну ці канапель’ (Нас.), укр. мнець ’кажамяка’, славен. menèc ’крупадзёр’, ’алейнік’. Прасл. mьnьcь, якому поўнасцю адпавядае ст.-прус. mynix ’дубільшчык, гарбар’, літ. minìkas ’мяльшчык’ (Трубачоў, Проспект, 62–63).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

lock​2 [lɒk] n.

1. замо́к

2. шлюз

3. сто́пар (у механізме)

4. sport захва́т (у барацьбе)

♦

under lock and key пад замко́м;

lock, stock and barrel по́ўнасцю, ца́лкам, з усі́мі прынале́жнасцямі;

They rejected my proposal lock, stock and barrel. Яны поўнасцю адхілілі маю прапанову.

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

круго́м, прысл. і прыназ.

1. прысл. 3 усіх бакоў.

К. лес.

К. людзі.

2. прысл. Робячы кругавы рух.

Абляцець к.

Павярнуцца к.

3. прысл. Поўнасцю.

К. вінавата.

4. прыназ. з Р. Вакол каго-, чаго-н.

К. хаты растуць кветкі.

К. лесу поле.

Абысці к. стала.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)