parasite [ˈpærəsaɪt] n. паразі́т (таксама перан.);

live as a parasite on society жыць у грама́дстве як паразі́т

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

strand3 [strænd] v. се́сці на мель, пасадзі́ць на мель;

be stranded быць на ме́лі (таксама перан.)

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

прылі́пчывы, -ая, -ае.

1. Які лёгка прыліпае.

Прыліпчывая гліна.

Прыліпчывая хвароба (перан.: заразная; разм.).

2. перан. Надакучлівы, неадчэпны (разм.).

|| наз. прылі́пчывасць, -і, ж.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)

*Ацупе́ць, оцупе́ць, оцу́пнуць ’ахаладаць; змерзнуць, стаць цвёрдым (ад холаду)’ (КСТ), оцуплы перан. ’мёртвы (пра чалавека)’ (там жа), укр. оцу́пити ’зацвярдзець’. Да цупкі ’цвёрды’ або цупаць, цупнуць ’ахапіць’, параўн. схапіцца застыць’ (пра што-небудзь вадкае).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыво́лле ’шырокае адкрытае месца; прастора’; перан. ’адсутнасць абмежаванняў; свабода, воля’ (ТСБМ), прыво́лье ’прыволле’ (ТС). Суфіксальныя ўтварэнні ад прым. прыво́льны, які ад во́ля; параўн. рус. приво́лье, укр. приві́лля ’прыволле, раздолле’. Сюды ж прыволіца ’тс’ (Ласт.).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыльну́ць ’прыціснуцца, прыпасці’; перан. ’старанна ўзяцца за работу’ (Юрч.). Адзіная фіксацыя сведчыць, хутчэй, на карысць запазычання з рус. прильну́ть. На ненародны (г. зн. неспрадвечны) характар беспрэфіксальнага ільну́ть (гл.) звяртаў увагу яшчэ Карскі (1, 262).

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прыпы́лены ’пакрыты тонкім слоем пылу’ (ТСБМ), перан. прыпу́лены ’прыдуркаваты’ (ТС). Ад прыпылі́ць (прыпулі́ць) ’прысыпаць, прыцерушыць’ (ТС). Да пыл (гл.). Апошняе значэнне адпавядае рус. разм. припы́ленный ’тс’, якое кандэнсуе фразеалагізм пыльным мешком по голове ударенный.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Пу́жліс ’рыхлы качан капусты’; перан. ’ганарлівец’ (воран., Сл. ПЗБ). Паводле Грынавяцкене і інш. (LKK, 16, 187), з літ. pūžlys ’малога росту, таўсцяк, хілае дзіця’, параўн. прыметнік літ. дыял. pužas ’круглы; пукаты; малы, але тоўсты’.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

Прару́ха ’правал, падзенне’, (перан.) ’пагрэшнасць’; толькі ў прымаўцы: і на старуху бываіць праруха (Нас.). Аналагічна ў рус. мове: и на старуху бывает проруха. Адваротны дэрыват ад *праpyшыць з узнаўленнем першапачатковага зычнага ‑х‑. Гл. рух, рушыць.

Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)

узды́м, -у, м.

1. гл. узняцца, узняць.

2. перан. Развіццё, рух наперад.

У. навукі.

3. перан. Натхненне, прыліў энергіі.

Творчы ў.

Працаваць з уздымам.

Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (І. Л. Капылоў, 2022, актуальны правапіс)