узбудзі́ць, ‑буджу, ‑будзіш, ‑будзіць; зак., каго-што.

1. Заставіць прачнуцца; разбудзіць. Ноч мінула. Надышла раніца. Холад узбудзіў амаль усіх. Чарот. [Сябар:] — Ну, што, Антоні, рыбу вудзіш? Заснеш, брат, потым і не ўзбудзіш. Колас. / у перан. ужыв. І вялікае жаданне ў людзей даць спаўна энергіі гораду, азарыць, узбудзіць тайгу. Мыслівец.

2. Паставіць, вынесці што‑н. на абмеркаванне, вырашэнне. Пецярбургская судовая палата ўзбудзіла супраць суполкі [«Загляне сонца і ў наша вакенца!»] судовую справу. Семашкевіч.

3. перан. Давесці да нервовага або прыўзнята-нервовага стану; усхваляваць. Аднак была ў ім [гэлефонным званку] і такая вестка, якая вельмі ўзбудзіла Дзяніса Рыгоравіча, прымусіла разгубіцца, пазбавіцца на імгненне дару мовы. Харкевіч.

4. перан. Выклікаць, абудзіць (пачуцці, думкі, стан і пад.). Узбудзіць рэўнасць. Узбудзіць апетыт. □ Адчуўшы, што ўзбудзіла ў маладым шафёру цікавасць, маладзіца .. выняла люстэрка і какетліва паправіла спадаўшыя на лоб завіткі. Хадановіч. Незвычайнае начное жніво ўзбудзіла ў Зінінай душы .. ўспаміны. Кулакоўскі.

Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)

АРБІТРА́Ж МІЖНАРО́ДНЫ,

міжнародны орган па мірным вырашэнні спрэчак паміж дзяржавамі. Прадугледжаны многімі міжнародна-прававымі актамі, у т. л. Статутам ААН. Парадак фарміравання арбітражу міжнароднага і яго працэдура рэгулююцца Гаагскай канвенцыяй аб мірным вырашэнні міжнар. сутыкненняў 1907 і Узорнымі правіламі арбітражнага працэсу 1958. Ствараецца для разгляду адной або некалькіх спраў ці на пастаяннай аснове. Арбітраў выбіраюць самі дзяржавы — удзельніцы спрэчкі ў складзе 1 прадстаўніка ад кожнай з іх і прадстаўнікоў ад трэціх дзяржаў. Пастаянны міжнар. арбітражны орган — Пастаянная палата трацейскага суда, заснаваная ў Гаазе ў 1899. Бакамі ў арбітражным працэсе звычайна выступаюць дзяржавы, але могуць быць міжнар. арг-цыі або прыватныя фірмы, карпарацыі.

т. 1, с. 458

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ВІШНЕ́ЎСКІ Уладзімір Мікалаевіч

(н. 17.2.1955, в. Балотчыцы Слуцкага р-на Мінскай вобл.),

бел. мастак, графік. Чл. Бел. акадэміі выяўл. мастацтва (1995). Скончыў Бел. тэатр.-маст. ін-т (1979). З 1988 выкладае ў Бел. акадэміі мастацтваў. Працуе пераважна ў галіне станковай і кніжнай графікі. Выкарыстоўвае складаныя графічныя тэхнікі. Сярод станковых твораў: серыі афортаў «Будаўніцтва чалавека» (1987—88), «Птушкаловы» (1987—89); «Дзяды», «Pieta (Чарнобыльская)» (1995—96), афорты «Сейбіт», «Белы і чорны анёлы», «Рука-пісьмо» (усе 1991) і інш. Аформіў зб. вершаў Я.Коласа «Родныя вобразы», выканаў іл. да кніг «Вянок беларускіх народных песень» (1988), «Палата кнігапісная» М.Нікалаева, «Янка і Ружа» і «Ці вернецца князь Кук?» У.Ягоўдзіка (усе 1993).

Л.Ф.Салавей.

т. 4, с. 239

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

КУ́ХТА Усевалад Вітольдавіч

(18.8.1922, г. Калуга, Расія — 1991),

бел. рэжысёр. Скончыў Ін-т тэатр. мастацтва ў Маскве (1950). У 1951—52 рэжысёр Бел. т-ра імя Я.Купалы, у 1957—61 — Рэсп. студыі тэлебачання, з 1967 — Новамаскоўскага драм. т-ра. Сярод п’ес у т-ры імя Я.Купалы: «Уцёкі» Дз.Шчаглова (1951), «На досвітку» А.Макаёнка (з К.Саннікавым) і «Прага застаецца маёй» Ю.Буракоўскага (1952). Стваральнік першых тэлевізійных спектакляў на бел. тэлебачанні: «Брат мой, вораг мой» М.Уілсана, «Маленькія трагедыі» А.Пушкіна, «Месяцавая саната» паводле К.Паустоўскага і «Будка № 27» І.Франко (1957), «Сымон-музыка» паводле Я.Коласа (1958), «Вялікае сэрца» паводле К.Чорнага, «Палата № 6» паводле А.Чэхава (1960). Першы на рас. прафес. сцэне паставіў «Паўлінку» Я.Купалы (1969).

т. 9, с. 63

Беларуская Энцыклапедыя (1996—2004, правапіс да 2008 г., часткова)

ward1 [wɔ:d] n.

1. бальні́чная пала́та;

a maternity ward радзі́льнае аддзяле́нне;

an isolation ward ізаля́тар;

a ward attendant саніта́р;

a ward round абхо́д (палат);

ward treatment стацыяна́рнае лячэ́нне;

a ward orderly ня́ня (у шпіталі)

2. адміністрацы́йны раён го́рада, гарадскі́ ўча́стак (у Вялікабрытаніі)

3. падапе́чны;

a ward of court law непаўнале́тні, апяку́н яко́га назнача́ецца судо́м

4. турэ́мная ка́мера;

a death ward ка́мера сме́ртніка

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

wyższy

wyższ|y

вышэйшы; больш высокі;

~y niż brat — вышэйшы (больш высокі) за брата;

~e wykształcenie — вышэйшая адукацыя;

stopień ~y грам. вышэйшая ступень;

siła ~a юр. форс-мажор;

izba ~a паліт. верхняя палата

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)

house1 [haʊs] n.

1. дом, буды́нак;

an apartment house шматкватэ́рны дом;

a detached house асабня́к

2. дом, жыллё, кватэ́ра;

a house in the country вяско́вы дом; да́ча, ле́цішча

3. (свой) дом, сям’я́, гаспада́рка;

have neither house nor home ≅ не мець ні ха́ты, ні лапа́ты

4. буды́нак (для чаго-н.);

an Opera House о́перны тэа́тр

5. пала́та (у парламенце);

the House of Lords пала́та ло́рдаў

6. тэа́тр, кінатэа́тр;

The house was full. Тэатр быў поўны.

bring the house down вы́клікаць гром апладысме́нтаў, вы́бух сме́ху і да т.п.;

get on like a house on fire BrE, infml пасябрава́ць ху́тка і лёгка;

go all round the houses BrE, infml не гавары́ць пра́ма, вадзі́ць за нос;

keep house ве́сці ха́тнюю гаспада́рку;

on the house бяспла́тна, за кошт устано́вы (бара, рэстарана і да т.п.);

put/set one’s (own) house in order прыве́сці свае́ спра́вы ў пара́дак;

set up house пасялі́цца

Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)

representative

[,reprɪˈzentətɪv]

1.

n.

1) прадстаўні́к -а́ m., прадстаўні́ца f.

2) дэпута́т -а m.

Representative — дэпута́т Пала́ты Прадстаўніко́ў (у Злу́чаных Шта́тах)

House of Representatives — Пала́та Прадстаўніко́ў

3) пры́клад -у m., тыпо́вы прадстаўні́к

The tiger is a representative of the cat family — Ты́гар — прадстаўні́к сяме́йства кашэ́чых

2.

adj.

1) прадстаўні́чы (напр. сход)

a representative government — прадстаўні́чы лад кірава́ньня

2) характэ́рны

Ангельска-беларускі слоўнік (В. Пашкевіч, 2006, класічны правапіс) 

пакой, хата / у службовым памяшканні: кабінет / у бальніцы, доме адпачынку, санаторыі: палата / у манастыры: келля / бакавы: бакоўка, бакавіца (разм.) / у турме для аднаго вязня: адзіночка (разм.); святліца, свяцёлка (уст.)

Слоўнік сінонімаў і блізказначных слоў, 2-е выданне (М. Клышка, правапіс да 2008 г.)

handlowy

handlow|y

гандлёвы; камерцыйны;

dzielnica ~a — гандлёвы раён;

statek ~y — гандлёвы карабель;

korespondencja ~a — дзелавая перапіска;

izba ~a — гандлёвая палата;

szkoła ~a — камерцыйнае (гандлёвае) вучылішча;

szlaki ~e — гандлёвыя шляхі;

umowa ~a — гандлёвы дагавор (дамова);

stosunki ~e — гандлёвыя адносіны

Польска-беларускі слоўнік (Я. Волкава, В. Авілава, 2004, правапіс да 2008 г.)