убра́цца, убяру́ся, убярэ́шся, убярэ́цца; убяро́мся, убераце́ся, убяру́цца; -а́ўся, -а́лася; убяры́ся; зак.
1. Набыць прыгожы выгляд; прыгожа апрануцца, прыбрацца.
У. ў святочны касцюм.
2. Управіцца з уборкай ураджаю (разм.).
У. са збажыной.
◊
Убрацца ў пер’е (разм.) — абжыцца, палепшыць матэрыяльнае становішча; пачаць жыць самастойна.
|| незак. убіра́цца, -а́юся, -а́ешся, -а́ецца.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
адхапі́ць
1. (паспешліва адняць) wégziehen* vt, zurückziehen* vt;
2. (набыць, дастаць) аn sich bríngen*; ergáttern vt
Беларуска-нямецкі слоўнік (М. Кур'янка, 2010, актуальны правапіс)
Прыме́к, прымёк ’заметка’ (Нас., Гарэц.), ня ў прымёк ’неўпрыцям’ (Гарэц.), прыме́ка ’прыкмета, заметка’ (Нас.). Да прымяча́ць/прыме́ціць (< ме́ціць, гл. ме́та) з рэгулярным чаргаваннем у фіналі асновы. Параўн. цікавае рус. пск., цвяр. примека́ться ’навучыцца, набыць вопыт’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
азвярэ́ць, ‑эю, ‑эеш, ‑эе; зак.
Страціць чалавечыя якасці; зрабіцца шалёным, раз’юшаным; набыць звярынае аблічча; звар’яцець. [Паніч:] Ты, мой міленькі, азвярэў і не помніш сам, што кажаш. Купала.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
afford [əˈfɔ:d] v. магчы́, мець магчы́масць/мажлі́васць; дазво́ліць сабе́ (набыць);
I can’t afford it. Гэта мне не па кішэні;
I can’t afford the time. Мне некалі; У мяне няма часу; Няма калі.
Англійска-беларускі слоўнік (Т. Суша, 2013, актуальны правапіс)
Аго́раны ’з цяжкасцю набыты’ (БРС), агораць ’з цяжкасцю што-небудзь набыць, зрабіць’, агорацца (КТС) да гора. Магчыма, калька з літоўскага var̃gti ’пакутаваць, гараваць, цяжка працаваць’, var̃gas ’гора, пакута, цяжкая праца’. На словаўтваральную структуру не выключаны ўплыў асіліць.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
саспе́ць, ‑ее; зак.
Разм.
1. Паспець, стаць спелым (пра плады і пад.). Не сядзець жа, склаўшы рукі, на прызбе ды чакаць, пакуль жыта саспее. Хадановіч.
2. перан. Скласціся, набыць завершаную форму. У штабе саспеў новы план. Колас. У .. [Ганны] саспела рашэнне, якое яна не хацела прымаць адна. Кавалёў.
3. Спец. Набыць у працэсе вытрымкі найлепшыя для выкарыстання якасці. Як толькі саспелі сыры,.. [Пятрок] павёз іх прадаваць. Скрыган.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
абнаві́цца, -наўлю́ся, -но́вішся, -но́віцца; зак.
1. Стаць новым, абноўленым; набыць выгляд новага.
Свет абнавіўся.
2. Папоўніцца чымсьці новым, змяніцца.
Рэпертуар тэатра абнавіўся.
Абнавіўся склад рэдкалегіі.
3. перан. Зноў зрабіцца свежым, моцным; ажывіцца.
Цела нібы абнавілася, такое яно стала моцнае.
|| незак. абнаўля́цца, -я́юся, -я́ешся, -я́ецца.
|| наз. абнаўле́нне, -я, н.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
дабе́гацца, ‑аюся, ‑аешся, ‑аецца; зак.
Разм. Многа бегаючы, нашкодзіць сабе, набыць якую‑н. непрыемнасць. — Пачакай, дабегаешся, галубок! Я яшчэ цябе ў [ту]рму пасаджу, — не сунімаўся Ціток. Лобан.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
паступа́льнасць, ‑і, ж.
Уласцівасць паступальнага. Развіццё беларускай паэзіі, якое з часоў рэвалюцыі 1905 г. вызначалася паступальнасцю і інтэнсіўнасцю, абяцала ў хуткім часе набыць яшчэ большы размах. Ярош.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)