зу́б’е, ‑я, н., зб.
Зубы (у машыне, якой‑н. прыладзе і інш.). Зуб’е бараны. □ Сілівон сядзеў на ахапку сухой асакі.., выстругваў зуб’е для грабляў. Лынькоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
облома́ть сов.
1. (отделить части, куски чего-л.) аблама́ць, мног. паабло́мліваць; палама́ць;
облома́ть себе́ зу́бы перен. палама́ць сабе́ зу́бы;
2. перен., прост. (воздействовать на кого-, что-л., уломать) аблама́ць, улама́ць; (уговорить) угавары́ць; (убедить) перакана́ць;
Руска-беларускі слоўнік НАН Беларусі, 10-е выданне (актуальны правапіс)
ві́скнуць, ‑ну, ‑неш, ‑не; зак.
Аднакр. да вішчаць. [Конь] злосна махнуў галавой, выскаліў зубы, тонка віскнуў. Васілевіч. Машына прабегла яшчэ метраў сто, віскнула тармазамі і стала. Мележ.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
ляската́ць, ‑качу, ‑кочаш, ‑коча; незак.
Утвараць дробны перарывісты стук. Ззаду грымелі, разрываючыся, снарады і густа, з пераборамі, ляскаталі кулямёты. Галавач. Зубы .. [чалавека] ляскаталі, усё цела калацілася. Гарэцкі.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
карэ́нны, -ая, -ае.
1. Спрадвечны, пастаянны (пра жыхароў пэўнай мясцовасці).
К. мінчанін.
2. Рашаючы, самы істотны, які датычыцца асноў чаго-н.
К. пералом у грамадскім жыцці.
Карэнныя змены.
3. Які мае адносіны да кораня слова; каранёвы.
Карэнная частка слова.
○
Карэнныя зубы — пяць задніх зубоў з кожнага боку верхняй і ніжняй сківіц.
◊
Карэнным чынам — поўнасцю, зусім.
Тлумачальны слоўнік беларускай літаратурнай мовы (пад рэд. І. Л. Капылова, 2022, актуальны правапіс)
латэра́льны, ‑ая, ‑ае.
Спец. Які знаходзіцца збоку; бакавы (анатамічны тэрмін, які паказвае на размяшчэнне якога‑н. органа, часткі цела арганізма збоку ад сярэдняй плоскасці цела). Латэральныя зубы.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
яхі́днічаць, ‑аю, ‑аеш, ‑ае; незак.
Разм. Злосна іранізаваць, з’едліва насміхацца з каго‑н. [Надзя:] — Скалячы зубы, Хвядос будзе яхіднічаць, гігікаць, а ты мусіш выслухоўваць яго, цярпець. М. Ткачоў.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)
Замбо́ліць, замбалі́ць ’гаварыць не тое, што трэба’ (воран., Сл. паўн.-зах.). Хутчэй за ўсё з гіпатэтычнага польск. (незафіксаванага) *zębolić (з zęby ’зубы’). Параўн. рус. валаг. зубо́рить ’жартаваць’.
Этымалагічны слоўнік беларускай мовы (1978-2017)
артагна́тыя
(ад арта- + гр. gnathos = сківіца)
адзін з відаў нармальнага прыкусу, пры якім верхнія пярэднія зубы перакрываюць ніжнія прыкладна на 1/з вышыні іх каронак.
Слоўнік іншамоўных слоў (А. Булыка, 1999, правапіс да 2008 г., часткова)
напланава́ць, ‑ную, ‑нуеш, ‑нуе; зак., што і чаго.
Разм. Запланаваць нейкую колькасць чаго‑н. Напланаваць работы. □ — Ты мне зубы не загаварвай. Скажы, што ты там яшчэ напланаваў. Няхай.
Тлумачальны слоўнік беларускай мовы (1977-84, правапіс да 2008 г.)